Ai Huu Trung Hoc Le Van Duyet
Trường Trung Học Lê Văn Duyệt - Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọc  
  Chào Du Khách. Xin Gia nhập hay Ghi Danh
 

...



Nếu có trở ngại kỹ thuật khi ghi danh vào diễn dàn, xin liên lạc ngdangmy@gmail.com


  Kho Hình Trang chánhTrợ giúp Tìm kiếmGia nhậpGhi Danh  
 
Page Index Toggle Pages: 1
Send Topic In ra
Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọc (Read 2213 times)
Dau Do
Gold Member
*****
Offline


Quân Sư

Posts: 11591
Thành Phố Phượng Hoàng
Gender: female
Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọc
04. Feb 2008 , 04:21
 

Già sao cho… sướng?


BS Đỗ Hồng Ngọc

Gìa thì khổ, ai cũng biết. Sanh bệnh lão tử! Nhưng già vẫn có thể sướng. Muốn sống lâu thì phải già chớ sao! Già có cái đẹp của già. Trái chín cây bao giờ cũng ngon hơn trái giú ép. Cái sướng đầu tiên của già là biết mình… già, thấy mình già, như trái chín cây thấy mình đang chín trên cây. Nhiều người chối từ già, chối từ cái sự thật đó và tìm cách giấu cái già đi, như trái chín cây ửng đỏ, mềm mại, thơm tho mà ráng căng cứng, xanh lè thì coi hổng được. Mỗi ngày nhìn vào gương, người già có thể phát hiện những vẻ đẹp bất ngờ như những nếp nhăn mới xòe trên khóe mắt, bên vành môi, những món tóc lén lút bạc chỗ này chỗ nọ, cứng đơ, xơ xác… mà không khỏi tức cười! Quan sát nhìn ngắm mình như vậy, ta mới hiểu hai chữ "xồng xộc" của Hồ Xuân Hương: "Chơi xuân kẻo hết xuân đi. Cái già xồng xộc nó thì theo sau!" . Có lẽ nữ sĩ lúc đó mới vào lứa tuổi 40! Thời ta bây giờ, 40 tuổi lại là tuổi đẹp nhất. Phải đợi đến 80 mới gọi là hơi già. Trong tương lai, khi người ta sống đến 160 tuổi thì 80 lại là tuổi đẹp nhất!

Tuy vậy, thực tế, già thì khó mà sướng. Con người ta có cái khuynh hướng dễ thấy khổ hơn. Khổ dễ nhận ra còn sướng thì khó biết! Một người luôn thấy mình… sướng thì không khéo người ta nghi ngờ hắn có vấn đề… tâm thần! Nói chung, người già có ba nỗi khổ thường gặp nhất, nếu giải quyết đựơc sẽ giúp họ sống "trăm năm hạnh phúc":
* Một là thiếu bạn! Nhìn qua nhìn lại, bạn cũ rơi rụng dần… Thiếu bạn, dễ hụt hẫng, cô đơn và dĩ nhiên… cô độc. Từ đó dễ thấy mình bị bỏ rơi, thấy không ai hiểu mình! Quay quắt, căng thẳng, tủi thân. Lúc nào cũng đang như " Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt/ Ta nằm dài nghe ngày tháng dần qua…!".
Người già chỉ sảng khoái khi được rôm rả với ai đó, nhất là những ai "cùng một lứa bên trời lận đận"… Gặp đựơc bạn tâm giao thì quả là một liều thuốc bổ mà không bác sĩ nào có thể biên toa cho họ mua được!

Để giải quyết chuyện này, ở một số nước tiên tiến, người ta mở các phòng tư vấn, giới thiệu cho những người già cùng sở thích, cùng tánh khí, có dịp làm quen với nhau. Người già tự giới thiệu mình và nêu "tiêu chuẩn" người bạn mình muốn làm quen. Nhà tư vấn sẽ "matching" để tìm ra kết quả và làm… môi giới…Dĩ nhiên môi giới cho họ kết bạn. Còn sau này họ thấy tâm đầu ý hợp tiến tới hôn nhân (nếu còn độc thân) thì họ ráng chịu! Đó là chuyện riêng của họ. Ngày trước, Uy viễn tướng công mà còn phải than:

Tao ở nhà tao tao nhớ mi
Nhớ mi nên phải bước chân đi
Không đi mi bảo rằng không đến
Đến thì mi hỏi đến làm chi
Làm chi tao có làm chi đựơc
Làm được tao làm đã lắm khi…
Nguyễn Công Trứ


Rồi họ dạy người già học vi tính để có thể "chat", "meo" với nhau chia sẻ tâm tình, giải tỏa stress… Thỉnh thỏang tổ chức cho các cụ họp mặt đâu đó để được trực tiếp gặp gỡ, trao đổi, dòm ngó, khen ngợi hoặc… chê bai lẫn nhau. Khen ngợi chê bai gì đều có lợi cho sức khỏe! Có dịp tương tác, có dịp cãi nhau là sướng rồi. Các tế bào não sẽ đựơc kích thích, đựơc hoạt hóa, sẽ tiết ra nhiều kích thích tố. Tuyến thượng thận sẽ hăng lên, làm việc năng nổ, tạo ra cortisol và epinephrine làm cho máu huyết lưu thông, hơi thở trở nên sảng khóai, rồi tuyến sinh dục tạo ra DHEA (dehydroepiandosterone), một kích thích tố làm cho người ta trẻ lại, trẻ không ngờ!…Dĩ nhiên phải chọn một nơi có không khí trong lành. Hoa cỏ thiên nhiên. Thức ăn theo yêu cầu. Gợi nhớ những kỷ niệm xưa... Rồi dạy các cụ vẽ tranh, làm thơ, nắn tượng… Tổ chức triển lãm cho các cụ. Rồi trình diễn văn nghệ cây nhà lá vườn. Các cụ dư sức viết kịch bản và đạo diễn. Coi văn nghệ không sướng bằng làm … văn nghệ!

* Cái thiếu thứ hai là thiếu… ăn ! Thực vậy. Ăn không phải là tọng là nuốt là xực là ngấu nghiến …cho nhiều thức ăn! Ăn không phải là nhồi nhét cho đầy bao tử! Trong cuộc sống hằng ngày có nhiều thứ nuốt không trôi lắm! Chẳng hạn ăn trong nỗi sợ hãi, lo âu, bực tức; ăn trong nỗi chờ đợi, giận hờn thì nuốt sao trôi? Nuốt là một phản xạ đặc biệt của thực quản dưới sự điều khiển của hệ thần kinh. Một người trồng chuối ngược vẫn có thể nuốt được dễ dàng! Nhưng khi buồn lo thì phản xạ nuốt bị cắt đứt!
Nhưng các cụ thiếu ăn, thiếu năng lựơng phần lớn là do sợ bệnh, kiêng khem quá đáng. Bác sĩ lại hay hù, làm cho họ sợ thêm! Nói chung, chuyện ăn uống nên nghe theo mệnh lệnh của… bao tử:

Cư trần lạc đạo thả tùy duyên
Cơ tắc xan hề khốn tắc miên…"
(Ở đời vui đạo hãy tùy duyên
Đói đến thì ăn mệt ngủ liền…)
Trần Nhân Tông


"Listen to your body". Hãy lắng nghe sự mách bảo của cơ thể mình! Cơ thể nói… thèm ăn cái gì thì nó đang cần cái đó, thiếu cái đó! Nhưng nhớ ăn là chuyện của văn hóa ! Chuyện của ngàn năm, dâu phải một ngày một buổi. Món ăn gắn với kỷ niệm, gắn với thói quen, gắn với mùi vị từ thuở còn thơ! Người già có thể thích những món ăn…kỳ cục, không sao. Đừng ép! Miễn đủ bốn nhóm: bột, đạm, dầu, rau…Mắm nêm, mắm ruốc, mắm sặc, mắm bồ hóc, tương chao… đều tốt cả. Miễn đừng quá mặn, quá ngọt…là đựơc. Cách ăn cũng vậy. Hãy để các cụ tự do tự tại đến mức có thể đựơc. Đừng ép ăn, đừng đút ăn, đừng làm "hư" các cụ!
Cũng cần có sự hào hứng, sảng khóai, vui vẻ trong bữa ăn. Con cháu hiếu thảo phải biết … giành ăn với các cụ. Men tiêu hoá được tiết ra từ tâm hồn chớ không chỉ từ bao tử.

* Cái thiếu thứ ba là thiếu vận động ! Già thì hai chân trở nên nặng nề, như mọc dài ra, biểu không chịu nghe lời ta nữa! Các khớp cứng lại, sưng lên, xương thì mỏng ra, dòn tan, dễ vỡ, dễ gãy…! Ấy cũng bởi cả một thời trai trẻ đã "Đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt…" (TCS)!
Bác sĩ thường khuyên vận động mà không hướng dẫn kỹ dễ làm các cụ ráng quá sức chịu đựng, lâm bệnh thêm. Phải làm sao cho nhẹ nhàng mà hiệu quả, phù hợp với tuổi tác, với sức khỏe. Phải từ từ và đều đều. Ngày xưa người ta săn bắn, hái lượm, đánh cá, làm ruộng, làm rẫy… lao động suốt ngày. Bây giờ chỉ ngồi quanh quẩn trước TV!. Có một nguyên tắc "Use it or lose it! " Cái gì không xài thì teo! Thời đại bây giờ người ta xài cái đầu nhiều quá, nên "đầu thì to mà đít thì teo". Thật đáng tiếc!
Không cần đi đâu xa. Có thể tập trong nhà. Nếu nhà có cầu thang thì đi cầu thang ngày mươi bận rất tốt. Đi vòng vòng trong phòng cũng được. Đừng có ráng lập " thành tích" làm gì! Tập cho mình thôi.. Từ từ và đều đều… Đến lúc nào thấy ghiền, bỏ tập một buổi … chịu hổng nổi là được!

Nguyên tắc chung là kết hợp hơi thở với vận động. Chậm rãi, nhịp nhàng. Lạy Phật cũng phải đúng …kỹ thuật để khỏi đau lưng, vẹo cột sống. Đúng kỹ thuật là giữ tư thế và kết hợp với hơi thở. Đó cũng chính là thiền, là yoga, dưỡng sinh... ! Vận động thể lực đúng cách thì già sẽ chậm lại. Giảm trầm cảm, buồn lo. Phấn chấn, tự tin. Dễ ăn, dễ ngủ…
Tóm lại, giải quyết đựơc "ba cái lăng nhăng" đó thì có thể già mà… sướng vậy!

Back to top
 

Triệu người quen, có mấy người thương
 
IP Logged
 
phuonghue
Gold Member
*****
Offline



Posts: 3251
Gender: female
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọ
Reply #1 - 04. Feb 2008 , 05:48
 
HI hi Chị Đ Đ ơi ,
Như vậy thì em già mà sướng lắm đó tại vì mấy cái lăng nhăng này đều giải quyết được cả. Mỗi ngày phải vô đây cải lộn với PhTr cho hăng hái  Grin Grin
Back to top
 
 
IP Logged
 
Đặng-Mỹ
Gold Member
*****
Offline


Đậu Xanh, U trẻ,
Thiên Nga, Nghi Nương

Posts: 14731
Gender: female
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọ
Reply #2 - 04. Feb 2008 , 05:55
 
phuonghue wrote on 04. Feb 2008 , 05:48:
HI hi Chị Đ Đ ơi ,
Như vậy thì em già mà sướng lắm đó tại vì mấy cái lăng nhăng này đều giải quyết được cả. Mỗi ngày phải vô đây cải lộn với PhTr cho hăng hái  Grin Grin


hihihi, cãi lộn mà cãi yêu như dzị thì trẻ trung và hăng hái quá rồi  Wink chứ cãi lộn thiệt coi   Grin
Back to top
 
 
IP Logged
 
Dau Do
Gold Member
*****
Offline


Quân Sư

Posts: 11591
Thành Phố Phượng Hoàng
Gender: female
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọ
Reply #3 - 04. Feb 2008 , 05:57
 
phuonghue wrote on 04. Feb 2008 , 05:48:
HI hi Chị Đ Đ ơi ,
Như vậy thì em già mà sướng lắm đó tại vì mấy cái lăng nhăng này đều giải quyết được cả. Mỗi ngày phải vô đây cải lộn với PhTr cho hăng hái  Grin Grin

P Huệ ơi, chị Đ Đ cũng thấy mình có đầy đủ các "điều kiện ắt có và đủ" để gọi là...sướng già  Grin. Nhưng cũng còn sớm quá , vì mình...chưa có già em ạ, phải bước qua cái 6 bó mới gọi là trung niên thôi  Grin  Grin  Grin.
Back to top
« Last Edit: 04. Feb 2008 , 05:58 by Dau Do »  

Triệu người quen, có mấy người thương
 
IP Logged
 
Dau Do
Gold Member
*****
Offline


Quân Sư

Posts: 11591
Thành Phố Phượng Hoàng
Gender: female
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọ
Reply #4 - 04. Feb 2008 , 05:59
 
Quote:
hihihi, cãi lộn mà cãi yêu như dzị thì trẻ trung và hăng hái quá rồi  Wink chứ cãi lộn thiệt coi   Grin


Haha dường như mình đã lượm được một số kinh nghiệm bản thân hả  Undecided  Grin

Back to top
 

Triệu người quen, có mấy người thương
 
IP Logged
 
phuonghue
Gold Member
*****
Offline



Posts: 3251
Gender: female
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọ
Reply #5 - 04. Feb 2008 , 06:42
 
Quote:
P Huệ ơi, chị Đ Đ cũng thấy mình có đầy đủ các "điều kiện ắt có và đủ" để gọi là...sướng già  Grin. Nhưng cũng còn sớm quá , vì mình...chưa có già em ạ, phải bước qua cái 6 bó mới gọi là trung niên thôi  Grin  Grin  Grin.


Hi hi Chị Đ Đ ơi ,
Em không có định sống lâu dị đâu  Grin Mong ông trời chìu lòng mình , nhiêu đây là đủ rồi. Vài năm nữa còn được , chứ vài chục năm chắc...chít em quá  Tongue Tongue
Back to top
 
 
IP Logged
 
phuonghue
Gold Member
*****
Offline



Posts: 3251
Gender: female
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọ
Reply #6 - 04. Feb 2008 , 06:46
 
Quote:
hihihi, cãi lộn mà cãi yêu như dzị thì trẻ trung và hăng hái quá rồi  Wink chứ cãi lộn thiệt coi   Grin



Hihihi , Em nghỉ đã cải được là tốt rồi giống như bác sĩ nói đó. Chỉ sợ ấm ức ngậm đắng nuốt cay mới làm..bễ tim luôn chị há  Roll Eyes
Back to top
 
 
IP Logged
 
Dau Do
Gold Member
*****
Offline


Quân Sư

Posts: 11591
Thành Phố Phượng Hoàng
Gender: female
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọ
Reply #7 - 04. Feb 2008 , 06:52
 
phuonghue wrote on 04. Feb 2008 , 06:42:
Hi hi Chị Đ Đ ơi ,
Em không có định sống lâu dị đâu  Grin Mong ông trời chìu lòng mình , nhiêu đây là đủ rồi. Vài năm nữa còn được , chứ vài chục năm chắc...chít em quá  Tongue Tongue


Grin  Grin  Grin
Back to top
 

Triệu người quen, có mấy người thương
 
IP Logged
 
Phuong_Tran
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Hoạt Động
Tích Cực *Năm 2011*

Posts: 10574
Gender: female
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọ
Reply #8 - 18. Jun 2008 , 15:48
 
phuonghue wrote on 04. Feb 2008 , 05:48:
HI hi Chị Đ Đ ơi ,
Như vậy thì em già mà sướng lắm đó tại vì mấy cái lăng nhăng này đều giải quyết được cả. Mỗi ngày phải vô đây cải lộn với PhTr cho hăng hái  Grin Grin


Phương Huệ !!!!! Bà đang ở đâu dzi? Dìa đây cãi lộn với tui nè  Grin Grin

PTr
Back to top
 
 
IP Logged
 
thubeo
Gold Member
*****
Offline


thuxưa

Posts: 3951
Gender: female
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọ
Reply #9 - 08. Feb 2009 , 05:57
 
Bạn đọc Cao Tuổi cần chú ý những lời khuyên sau:


 





Con người khi về già, các bộ phận trong cơ thể đều lão hóa, yếu đi. Một số điều sau đây luôn ẩn chứa những hiểm họa bất ngờ mà người cao tuổi cần phải lưu tâm đề phòng.
Không nên tập luyện vào lúc sáng sớm
Ta vẫn có quan niệm cho rằng tập luyện vào buổi sáng là tốt vì không khí trong lành. Điều đó không đúng. Vì từ 4-6 giờ sáng theo quy luật của đồng hồ sinh học của người già thân nhiệt đang cao, huyết áp tăng, thận thượng tuyến tố cũng cao gấp 4 lần buổi tối,

nếu vận động mạnh, chạy hoặc đi bộ nhiều gặp gió lạnh, tim dễ ngừng đập. Đã có không ít cụ đi bộ buổi sáng sớm về ra mồ hôi, tắm xong huyết áp tăng đột ngột, đứt mạch máu não, đột quỵ luôn. Tốt nhất là nên tập vào chiều tối, tuy không khí không được thanh sạch như sáng sớm nhưng an toàn hơn nhiều.

Đang ngủ không nên trở dậy vội vàng


Thần kinh người già thường chậm chạp. Lúc ngủ muốn dậy đi tiểu hoặc có ai gọi đang ở tư thế nằm mà trở dậy ngay, đi lại luôn dễ làm huyết áp tăng đột ngột, dễ dẫn đến đứt mạch máu não. Vì vậy, đang ngủ khi có việc cần dậy phải từ từ theo 3 bước, mỗi bước khoảng nửa phút. Bước 1 khi tỉnh giấc hãy nhắm mắt lại nằm thêm nửa phút. Bước 2, ngồi dậy tại giường nửa phút xoa tay, xoa chân. Bước 3, cho hai chân chạm đất hoặc chạm nền nhà nửa phút rồi mới đứng dậy đi. Người cao tuổi nên tập thể dục vào buổi chiều.

Không nên ngoái đầu một cách đột ngột


Người già mạch máu thường xơ cứng, thành mạch dày hẹp và đàn hồi kém. Nếu đột nhiên quay ngoắt đầu về phía sau, mạch máu ở cổ bị chèn ép, động mạch vốn đã hẹp bị chèn ép lại càng hẹp hơn cộng thêm thần kinh giao cảm bị kích thích mạnh làm mạch máu co lại, máu lưu thông chậm làm não thiếu máu cục bộ, thiếu ôxy nên bị choáng, hoa mắt, chóng mặt, có người đã bị ngã. Vậy đang đứng hoặc đang đi có ai gọi từ phía sau, chớ có quay ngoắt đầu lại ngay mà nên quay chầm chậm. Tốt nhất là xoay cả người lại, tránh chỉ quay đầu.

Không nên đứng co một chân để mặc quần


Xương của người già thường bị xốp do thiếu canxi. Nếu không bị xốp thì xương cũng giòn. Khi mặc quần mà đứng co chân để xỏ từng chân vào ống quần dễ bị ngã do mất thăng bằng hoặc do vướng vào quần. Người cao tuổi đã ngã thì dễ gãy xương, dập xương. Khi mặc quần tốt nhất là nên ngồi trên ghế hoặc trên giường. Trong nhà tắm nếu không có chỗ ngồi thì phải dựa mông vào một bên tường để giữ thăng bằng cho khỏi ngã. Nhiều người bị ngã gãy xương ống chân, dập xương chậu vì đứng co chân mặc quần.

Không nên quá ngửa cổ về phía sau


Có lần một ông già đã về hưu cạnh nhà tôi, sức khỏe tốt, khi ăn tối xong ngồi nghỉ trên ghế tựa có lẽ do mỏi cổ nên ông đã ngửa cổ về phía sau hơi quá nên bị xỉu luôn. Khi con cháu biết thì nửa người bên phải của ông đã bị liệt, nước mũi nước dãi chảy ròng ròng và không nói được nữa, phải đưa ngay vào viện. Trường hợp này là do gần mạch máu nơi cổ có nhiều đốt xương, bình thường giữa các đốt có chất nhờn bôi trơn nhưng về già chất bôi trơn kém đi, các đốt xương trở nên sắc cạnh. Khi ngửa cổ ra phía sau quá giới hạn cho phép, phần xương sắc cạnh đó làm tổn thương đến mạch máu, hạn chế lượng máu đưa lên não gây ra thiếu máu não làm ngất xỉu. Vì vậy, người già khi ngồi ghế tựa không nên ngửa cổ quá mức về phía sau.

Không nên thắt dây lưng quá chặt


Vùng bụng quanh dây lưng là nơi gần dạ dày, ruột non, ruột già, trực tràng và hậu môn. Dây lưng mà thắt chặt quá sẽ chèn ép các mạch máu bụng, cản trở máu lưu thông, đoạn trực tràng gần hậu môn có thể dễ bị lòi ra ngoài khi đi đại tiện mà ta thường gọi là lòi dom. Dây lưng thắt chặt, dạ dày, ruột non luôn ở trạng thái chịu sức ép ảnh hưởng xấu đến tiêu hóa. Vì vậy, không nên thắt chặt dây lưng và tốt nhất là dùng dây đeo quần qua vai, tiếng Pháp gọi là Bretel (bờ rơ ten). Bình thường ở nhà chỉ nên mặc quần ngủ lồng chun không nên mặc quần âu cứ phải thắt dây lưng làm bụng luôn bị gò bó.

Khi đi đại tiện không nên rặn quá mức


Táo bón là hiện tượng thường gặp ở người già. Tâm lý khi đi đại tiện không ai muốn ở lâu trong nhà vệ sinh nên thường muốn rặng mạnh để đi cho nhanh nhưng nếu rặn quá sức, mặt mũi đỏ gay rất nguy hiểm. Các khảo nghiệm về y học đã cho biết khi rặn mạnh dễ giãn tĩnh mạch ở hậu môn gây chảy máu nhưng điều quan trọng hơn là huyết áp sẽ tăng có thể dẫn tới tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim. Để đỡ phải rặn khi đi ngoài, người già cần ăn nhiều rau quả, chuối, khoai, uống nhiều nước để chống táo bón.

Không nên nói nhanh, nói nhiều


Một số nhà khoa học Mỹ phát hiện khi ta nói chuyện bình thường dù chỉ là chuyện vui nhẹ nhàng, các tế bào trong cơ thể vẫn chịu tác động và ảnh hưởng tới huyết áp. Thử nghiệm khoa học với 100 người mỗi người đọc 2 trang tài liệu với tốc độ nhanh chậm khác nhau. Kết quả cho thấy người đọc tốc độ vừa phải thì huyết áp, nhịp tim bình thường. Người đọc nhanh quá, đọc liến thoắng thì lập tức huyết áp tăng, nhịp tim tăng nhưng khi đọc thong thả trở lại, huyết áp, nhịp tim lại giảm xuống. Qua đó ta thấy người già nên nói ít, nói chậm thì có lợi cho sức khỏe. Những cụ nào bị bệnh tim mạch, bị huyết áp càng phải nói chậm, nói ít.

Không nên xúc động

Đối với người già mạch máu đã lão hóa nếu xúc động mạnh, quá giận dữ hoặc quá vui dễ bị nhồi máu cơ tim và đứt mạch máu não. Do đó, người già không nên xúc động tránh mọi sự tức giận, buồn phiền mà cần sống thanh thản, hòa nhã, vui vẻ, bỏ qua hết mọi chuyện, ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe.

Có một câu nói rất hay: "Đừng để chết vì thiếu hiểu biết". Vì thật ra đã có rất nhiều người chết vì thiếu hiểu biết kể cả những người còn trẻ. Qua sự hiểu biết ít ỏi của bản thân, qua kinh nghiệm cuộc sống và qua tham khảo các tài liệu y học mới nhất của nước ngoài mong rằng với bài viết ngắn này sẽ giúp các bậc cao niên sống lâu, sống khỏe, sống vui tăng thêm nhiều tuổi thọ.

( Bài do bạn Trần nhân chuyển )
Back to top
« Last Edit: 08. Feb 2009 , 06:00 by thubeo »  

...
HOÀNG SA -TRƯỜNG SA LÀ CỦA VIỆT NAM 
 
IP Logged
 
Pham_Kieu_Lieu
Full Member
***
Offline


My heart belongs to Mommy

Posts: 227
Re: Già sao cho...sướng- BS Đỗ Hồng Ngọc
Reply #10 - 25. Jan 2011 , 05:57
 



BÉO BỤNG ĐE DỌA NGƯỜI GIÀ

TS Nguyễn Quang Tuấn


...


     Cùng với nhiều bệnh lý khác , hội chứng chuyển hoá là một trong những mối nguy đe doạ nghiêm trọng sức khoẻ người cao tuổi bởi nhiều biến chứng nguy hiểm . Sự phức tạp của hội chứng này cũng khiến cho viẹc phòng ngừa và điều trị gặp nhiều khó khăn .

Ẩn hoạ của nhiều loại bệnh

     Những năm gần đây , thuật ngữ "hội chứng chuyển hoá" trở thành chủ đề rất được quan tâm . Hội chứng này đặc trưng bởi sự xuất hiện đồng thời của một loạt các yếu tố nguy cơ tim mạch và chuyển hoá , với bệnh cảnh lâm sàng và sinh lý bệnh phức tạp . Thành phần chủ yếu của hội chứng là rối loạn dung nạp đường glucose , đề kháng insulin , béo bụng (hay còn gọi béo tạng) , rối loạn lipid máu gây vữa xơ động mạch và tăng huyết áp . Gần đây nhất , liên đoàn Đái tháo đường quốc tế đã đưa ra một định nghĩa mới coi béo bụng (béo trung tâm) là tiêu chuẩn bắt buộc .

     Các dạng bệnh của hội chứng chuyển hoá thường gặp là béo phì , tăng nồng độ insulin huyết tương , rối loạn dung nạp glucose và đái tháo đường týp 2 . Đề kháng insulin và những hậu quả của nó được xem là một quá trình bệnh học cơ bản quan trọng trong hội chứng chuyển hoá . Ngoài rối loạn dung nạp glucose , đề kháng insulin còn có thể gây tăng huyết áp , tiểu vi đạm niệu , rối loạn lipid máu gây vữa xơ động mạch và tăng hoạt hoá hệ thống thần kinh giao cảm . Đây là những bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi và hiệ có nguy cơ gia tăng không chỉ ở thành thị mà còn cả nông thôn .

Cái chết luôn rình rập người bệnh
    
     Hội chứng chuyển hoá làm tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch và mạch máu não cũng như làm tăng tỷ lệ tử vong do các nguyên nhân này . Các thành phần của hội chứng đều là các yếu tố nguy cơ tim mạch , do vậy hội chứng được dự báo là là tăng tỷ lệ mắc các bệnh tim mạch cũng như các biến chứng nặng nề đe doạ tính mạng người bệnh . Do các thành phần này thường xuất hiện cùng nhau , mỗi yếu tố nguy cơ đơn lẻ lại có tác động qua lại , thúc đẩy nguy cơ chung của hội chứng chuyển hoá tăng lên đáng kể . Một số nghiên cứu cho thấy , hội chứng chuyển hoá làm tăng tỷ lệ mắc bệnh tim mạch lên gần gấp đôi , tăng tỷ lệ mắc bệnh động mạch vành và đột quỵ lên gấp ba lần so với những người không có hội chứng . Hội chứng cũng làm tăng một cách rõ rệt tỷ lệ tử vong do nguyên nhân chủ yếu là bệnh tim thiếu máu cục bộ (bệnh động mạch vành) .

     Khi đi cùng nhau , các thành phần của hội chứng chuyển hoá có thể có các cộng hưởng như béo phì làm tăng đề kháng insulin , đái tháo đường týp 2 , tăng huyết áp . Cả đái tháo đường týp 2 và tăng huyết áp đều được biết là các yếu tố nguy cơ của bệnh động mạch vành và quá trình xơ vữa động mạch nói chung ... Một số thành phần của hội chứng chuyển hoá và các tình trạng bệnh lý còn làm tăng hoạt động của hệ thống thần kinh giao cảm và cho dù cơ chế là gì thì hoạt hoá thần kinh giao cảm trong hội chứng chuyển hoá đã góp phần gây tổn thương hệ thống tim mạch , tăng tỷ lệ đột tử , tăng áp lực tâm thu và tâm trương .

Không có cách can thiệp chung duy nhất

     Phòng ngừa là biện pháp quan trọng nhất cho các bệnh nhân bị hội chứng chuyển hoá . Hiện chưa có cách can thiệp chung nào duy nhất cho hội chứng này . các thành phần khác nhau của hội chứng đòi hỏi phải có các phương pháp điều trị , phòng ngừa và sử dụng các loại thuốc khác nhau , có khi phải dùng lâu dài , bệnh nhân cần tuân thủ đúng chỉ định của thầy thuốc .

Duy trì cân nặng hợp lý : thay đổi lối sống , có chế độ dinh dưỡng phù hợp và tăng hoạt động thể lực vẫn là biện pháp cơ bản điều trị thừa cân , béo phì . Việc phẫu thuật lấy đi mỡ thừa ở bụng có tác dụng làm giảm béo phì nhưng không cải thiện hiện tượng đề kháng insulin và các thông số rối loạn chuyển hoá khác . Điều này cần đặc biệt cân nhắc với những người cao tuổi , kể cả những người mới bước sang tuổi 60 vì có nhiều nguy cơ . Gần đây , người ta mới bắt đầu thử sử dụng thuốc để phòng ngừa thừa cân và béo phì . Hầu hết các thuốc có tác dụng làm giảm cảm giác thèm ăn nhưng lại được khuyến cáo không nên dùng vì có quá nhiều tác dụng phụ trầm trọng như độc cho tim , xơ phổi ...

Điều trị rối loạn dung nạp đường trong máu , đề kháng insulin và đái tháo đường týp 2 : các rối loạn này đã được điều trị trong vài thập niên gần đây theo nguyên tắc chung như : điều chỉnh trọng lượng cơ thể , chủ yếu thông qua chế độ ăn uống , dùng thuốc ... Hiện insulin liệu pháp đã được sử dụng nhiều hơn trong điều trị bệnh nhân đái tháo đường týp 2 . Tuy nhiên , hầu hết các bệnh nhân vẫn cần điều trị thêm các thuốc chống đái tháo đường và trong một số trường hợp cần phối hợp với insulin .

Điều trị tăng đông máu : tình trạng tăng đông máu có thể điều trị bằng thuốc như aspirin liều thấp (80 - 100mg /ngày) . Tuy nhiên , không nên điều trị aspirin hay các thuốc chống đông khác một cách thường quy cho tất cả các bệnh nhân có hội chứng chuyển hoá .

Kiểm soát huyết áp : kiểm soát chặt chẽ trị số huyết áp là mục tiêu điều trị quan trọng nhất . Trị số huyết áp mục tiêu cần đạt được là dưới 130/85 . Điều trị tăng huyết áp cũng bao gồm thay đổi lối sống , trong đó đặc biệt chú ý chế độ ăn hạn chế muối và giảm uống rượu . Năm nhóm thuốc hạ huyết áp có thể sử dụng nhằm chống lại các biến chứng , gồm : thuốc lợi tiểu nhóm thiazide , thuốc chẹn bêta giao cảm , thuốc chẹn kênh calci , thuốc ức chế men chuyển và thuốc ức chế thụ thể AT1 .

Ổn định lipid máu : điều chỉnh chế độ ăn là hết sức quan trọng trong điều trị rối loạn lipid máu cũng như hội chứng chuyển hoá . Tuy nhiên cũng có nhiều bệnh nhân cần phải điều trị thêm thuốc giảm lipid máu . Hiện có năm nhóm thuốc điều chỉnh rối loạn lipid máu đang được sử dụng là fibrat , resin , nicotinic acid , statin và ức chế hấp thu cholesterol .

TIÊU CHUẨN CHẨN ĐOÁN HỘI CHỨNG CHUYỂN HÓA


Bao gồm béo trung tâm (tiêu chuẩn cho các nước Đông Nam Á là vòng bụng trên 90cm ở nam giới , trên 80cm ở nữ giới) và bất cứ hai trong các tiêu chuẩn sau :

1/ Đường máu lúc đói trên 5,6mmol/1 (trên 100mg/dl) hoặc đã được chẩn đoán đái tháo đường týp 2 trước đó .
2/ Tăng triglycerid máu trên 1,7mmol/1 (trên 150mg/dl) hoặc đang điều trị đặc hiệu rối loạn lipid máu này .
3/ Giảm HDL-cholesterol dưới 1,0mmol/1 (dưới 40mg/dl) ở nam giới , dưới 1,3mmol (dưới 50mg/dl) ở nữ giới hoặc đang điều trị đặc hiệu dạng rối loạn lipid này .
4/ Huyết áp tâm thu trên 130mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương trên 85mmHg , hoặc đang điều trị tăng huyết áp đã được chẩn đoán từ trước .

Back to top
 
 
IP Logged
 
Page Index Toggle Pages: 1
Send Topic In ra