Ái ngữ và lắng nghe

17/05/2009

taihe

Các cụ ta có câu “ họa tùng khẩu xuất”. Câu nói đó quả không sai. Khi ở gần những người ăn nói dịu dàng, lễ phép ai mà chẳng thấy dễ chịu. Ngược lại, khi phải tiếp xúc với những người thô lỗ, cục cằn, lời nói đầy trách móc, chua chát, đắng cay thì đáng sợ biết mấy. Lời nói nhu hòa có tính chất xây dựng, nó giúp ta dễ dàng thiết lập mối quan hệ tốt đẹp với những người xung quanh, góp phần tạo dựng nền tảng cho sự thành công trong cuộc sống.

Tại tu viện Bát Nhã - Việt Nam, có hơn ba trăm người chung sống với nhau. Chúng tôi đã về từ các miền của tổ quốc. Điều đặc biệt hơn nữa, tại   Làng Mai- nước Pháp, cùng sống chung dưới một mái chùa có tới hai mươi quốc tịch. Thế nhưng chúng tôi sống với nhau rất hòa thuận, thân ái cho dù chúng tôi rất khác nhau về tuổi tác, trình độ, văn hóa, tập khí… Có rất nhiều Phật tử và thiền sinh khi tới chung sống và tu tập với chúng tôi đã nói rằng “ Sống với quý thầy quý sư cô, con chẳng thể nào giận được bơoỉ vì ai cũng ăn nói dịu dàng”. Quả vậy, chúng tôi luôn áp dụng pháp môn “ Ái ngữ và lắng nghe” để hành xử với nhau.

Ái ngữ là những lời nói từ bi, hòa ái, có nghĩa, có tình. Còn lắng nghe là khả năng lắng nghe sâu sắc để có thể hiểu được gốc nguồn từ những điều người kia nói ra.

Khi cần phải nói với nhau chúng tôi đều “ lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Mỗi lần thấy ai làm điều gì chưa đúng chúng tôi vẫn nhắc nhở, nhưng sự nhắc nhở này xuất phát từ tình thương, nhắc với mong muốn giúp người kia tiến bộ chứ không phải vì cảm thấy bực bội khó, chịu mà nói ra. Chúng tôi đã giao ước với nhau rằng, nếu trong tâm đang có sự bực bội thì dứt khoát không nói dù chỉ nửa lời. Bởi vì khi giận, ta thường để cho cái thấy phiến diện chi phối, sai sử khiến ta khó kiểm soát được lời nói của mình và đổ vỡ là điều khó tránh khỏi. Chúng tôi chỉ nói khi nào cảm thấy trong tâm thực sự bình an

Ví dụ như khi ở nhà, nếu bạn thấy em mình rửa bát chưa sạch thì có thể bạn sẽ nói rằng: “Em rửa bẩn quá, em phải rửa lại ngay đi”. Câu nói ấy của bạn sẽ khiến cho người nghe bị dội, bị chạm tự ái và cảm thấy khó chịu. Có thể lúc ấy người ta sẽ làm theo bạn nhưng trong tâm thì không phục và mang nỗi bực dọc ở trong lòng. Và tới khi bạn phạm phải thiếu sót gì thì người ấy nhân cơ hội này bắt lỗi lại bạn. Trong đời sống tu tập, nếu có trường hợp tương tự như vậy xảy ra thì chúng tôi sẽ nói rằng : chị (em) rửa kỹ hơn một chút được không? Và chúng tôi nói bằng tình thương chứ không có sự bực bội nên âm điệu của lời nói rất nhẹ nhàng và người nghe sẽ chấp nhận được một cách dễ dàng.

Một sư cô sống tại Làng Mai kể rằng, khi còn là cư sĩ, có một lần sư cô nấu canh rất mặn. Cả nhà ai cũng chê và không ăn. Duy chỉ có mẹ cô là dùng món canh hết lòng, lại còn khen ngon nữa. Cô nhìn mẹ biết ơn: “Mẹ! Mặn thế mà mẹ vẫn bảo ngon”. Người mẹ nhìn cô con gái dịu dàng: “Miễn là con nấu thì dù có mặn mẹ vẫn thấy ngon”. Đó là một biểu hiện về tình thương của mẹ cô dành cho cô. Nó khiến lòng cô ấm áp và dâng tràn niềm biết ơn vô hạn. Mẹ cô đã khéo léo cảm hoá được cô bằng chính tình thương của mình. Và từ đó mỗi lần nấu ăn cô đều có gắng nấu thật khéo để mang lại niềm vui, niềm hạnh phúc cho những người thương yêu cô. Những người đã nâng đỡ, bao dung và đặt tin tưởng nơi cô

Trong cuộc sống, ai chẳng mắc phải lầm lỗi. Nếu người phạm lỗi, nhận được sự bao dung, cảm thông từ những người xung quanh thì khă năng tiếp nhận và chuyển hoá trong họ diễn ra rất nhanh chóng. Hiểu được như vậy chúng ta không còn trách móc, buộc tội hay đay nghiến. Bởi vì hành xử như vậy chẳng những không mang lại lợi ích gì cho mình và cho người phạm lỗi mà còn tạo thêm nhiều oán giận, khổ đau và chia ly. Chỉ có lời nói bao dung, nhân ái mới chuyển hoá được lỗi lầm của người kia, mang lại không khí hoà thuận giữa ta với những người xung quanh.

Để làm được điều đó chúng ta phải tập cho mình khả năng giữ được sự bình tĩnh. Và thực tập chánh niệm trong đời sống hàng ngày là cách giúp chúng ta rèn luyện khả năng ấy. Trong mọi sinh hoạt: làm việc, vui chơi, ... thường xuyên đặt trong chánh niệm sẽ giúp định lực của ta ngày càng hùng hậu. Do đó, khi gặp phải những tình huống bất như ý chúng ta vẫn có thể kiểm soát được lời nói, hành động, tâm ý của mình để tránh gây ra những đổ vỡ đáng tiếc cho chính mình và cho người khác.

Lắng Nghe là một phương pháp luôn đi kèm với Ái Ngữ. Thực tập Ái Ngữ là thực tập Từ, tức là ban tặng niềm vui, thực tập Lắng Nghe sâu là Bi, tức là làm vơi nỗi khổ. Mục đích của việc lắng nghe là giúp người kia có cơ hội nói ra hết những khổ đau trong lòng họ. nếu lắng nghe một cách hết lòng thì dù bạn chưa cần làm gì, nói gì nhưng người kia đã vơi nhẹ đi rất nhiều. Tuy nhiên, khi nghe bạn phải thực sự có mặt với người ấy, chú ý chân thành tới lời nói của người ấy mà đừng nên nghe một cách hời hợt, ậm ờ - chuyện đó còn tệ hơn là không nghe. Khi thực tập lắng nghe có thể ta phải tiếp nhận lời nói chất đầy năng lượng tiêu cực nơi người đối diện  bởi vì người ấy đang mang trong lòng quá nhiều khổ đau, nếu thực tập chưa vững thì ta rất dễ bị những năng lượng ấy khuynh đảo. Vì vậy khi thực tập lắng nghe bạn phải theo dõi hơi thở và luôn tâm niệm rằng người kia đang rất đau khổ, đang có tri giác sai lầm về bạn và những người xung quanh, cho nên bạn lắng nghe đây là để giúp cho người ấy vơi bớt khổ đau trong lòng họ. Nghe như vậy bạn sẽ không cảm thấy bực bội, khó chịu. Đó là phép lạ của từ bi tâm. Nghe chính là đang thực tập hạnh từ bi. Tất nhiên, trong khi lắng nghe bạn thấy người ấy có nhiều hiểu lầm, cố chấp nhưng bạn không nên nóng nảy ngắt lời người ấy, nói rằng người ấy đã sai lầm, vì bạn biết rằng nếu làm như vậy người ấy sẽ tức giận, sẽ khự lại và cả hai sẽ rơi vào một trận cãi vã. Nếu thấy như vậy bạn phải tự nhủ rằng, người kia đang có tri giác sai lầm, chính những tri giác sai lầm này đã làm cho người ấy khổ đau. Bây giờ công việc của mình là lắng nghe với tâm từ bi, rồi từ từ, khi tâm người ấy bình an trở lại mình mới đưa ra những dữ kiện để điều chỉnh nhận thức sai lầm của người ấy.

Cũng có khi người kia vì những tri giác sai lầm mà nói ra những câu nói mất hết tình nghĩa, khiến bạn không thể chịu đựng nổi. Thì khi ấy bạn phải biết rằng sự thực tập của mình chưa đủ vững, cách tốt nhất lúc này là dùng lời nói ái ngữ để xin người kia cho mình tiếp tục lắng nghe vào dịp khác. Con xin phép bố (mẹ, anh, chị, em) hôm nay con không được khoẻ, con muốn đi nghỉ một lúc, ngày mai con sẽ tiếp tục lắng nghe bố ( mẹ, anh, chị, em). Trong thời gian đó bạn phải thực tập nhìn cho sâu sắc để thấy được nỗi khổ đau của người kia, khi thấy rồi thì sẽ thương được, và khẳ năng ngồi lắng nghe sẽ vững vàng hơn. Chỉ cần duy trì được lòng xót thương của mình trong suốt buổi lắng nghe là bạn đã thành công rồi.

(theo Langmai)

Câu chuyện thiền môn: Tùy duyên cuộc sống

Bhikkhu Phương Nam

Tùy duyên trong cuộc sống là sống mà không câu nệ và chấp trước bất cứ một sự việc nào dù đó là thuận hay nghịch trong cuộc sống. Những việc đã và đang diễn ra trong cuộc sống chúng ta đều là những bài học làm tăng thêm vốn kinh nghiệm cho bản thân dù đó là những việc tốt hay xấu, đem đến thành công hay thất bại.

Ngày tam phục - mùa mà cái nóng oi bức nhất trong năm, cả vườn cỏ của thiền viện đã trở thành một thảm cỏ khô vàng.

"Phát dọn cho sạch sẽ đám cỏ này đi, thế này thì thật là khó coi quá!" Chú tiểu nói.

"Đợi trời mát đã." Sư phụ vẫy vẫy tay, "Tùy thời".

Trung thu, Sư phụ lại mua về một bao hạt cỏ giống, gọi chú tiểu đem bao hạt giống này đi gieo. Gió mùa thu trỗi lên và cuốn đi những hạt giống vừa gieo. "Không xong rồi! Các hạt giống bị gió thổi bay đi cả rồi", chú tiểu kêu la.

“Thôi đi con, không sao đâu, hạt giống vẫn còn rất nhiều, gió cuốn đi cũng không mọc được.” Sư phụ nói, "Tùy tính".

Sau khi cơn gió đã lấy đi những hạt giống, tiếp theo lại có mấy chú chim đáp xuống mổ ăn. "Chết rồi! Hạt cỏ giống lại bị chim ăn hết rồi!" chú tiểu vừa nhảy vừa la.

"Không sao! Hạt giống còn nhiều, ăn không hết đâu!" Sư phụ nói, "Tùy ngộ".

Nữa đêm lại bị một trận mưa dữ dội. Vừa mờ sáng chú tiểu vội vã chạy vào phòng thầy: "Sư phụ, lần này thì xong thật rồi! Những hạt giống bị mưa cuốn trôi hết rồi"

"Trôi đến đâu, thì nó sẽ mọc ở đó." Sư phụ nói, "Tùy duyên".

Hơn nữa tháng sau, một vùng đất trơ trụi lúc trước giờ lại mọc lên những mầm cỏ non xanh biên biết, có một số ngốc ngách không hề gieo trồng nhưng vẫn mọc lên xanh rờn. Chú tiểu vỗ tay và vô cùng vui sướng.

Sư phụ gật gật đầu: "Tùy hỷ".

(lược dịch)

Cảm nhận cuộc sống:

Tùy duyên trong cuộc sống không có nghĩa là phó thác cuộc đời mình cho tự nhiên, cho xã hội quyết định. Không phải như những cành cây khô mặc tình cho dòng nước cuốn trôi, vùi dập để rồi một lúc nào đó dòng nước lại dạt chúng vào bờ, đây là sự biểu hiện vô ý thức, không định hướng. Mà tùy duyên là sự hòa mình vào tự nhiên để cải thiện tự nhiên, là sự dấn thân vào xã hội để góp phần điều chỉnh những hành vi xấu, bất thiện đang tồn tại trong xã hội.

Tùy duyên trong cuộc sống là sống mà không câu nệ và chấp trước bất cứ một sự việc nào dù đó là thuận hay nghịch trong cuộc sống. Những việc đã và đang diễn ra trong cuộc sống chúng ta đều là những bài học làm tăng thêm vốn kinh nghiệm cho bản thân dù đó là những việc tốt hay xấu, đem đến thành công hay thất bại. Với những kinh nhiệm ấy chúng ta sẽ vận dụng trong cuộc sống hiện tại và tương lai, sử dụng chúng để tiếp nhận và ứng đối với những gì đang và sẽ diễn ra. Những hiện tượng của cuộc sống, của xã hội đều là vô định tính. Con người, xã hội và điều kiện cuộc sống luôn thay đổi và vận động, đây là sự tồn tại hoàn toàn hiện thực và khách quan. Bởi lẽ, mọi việc trong cuộc sống không phải lúc nào chúng ta cũng có thể sắp đặt được, có những sự việc do mình thiết lập, nhưng cũng có những việc do điều kiện tự nhiên và nhân duyên kết hợp tạo nên.  Vì thế, chúng ta không thể trốn tránh những gì đang diễn ra trong cuộc sống, ngược lại chúng ta phải đối diện, phải có bản lĩnh tiếp nhận và giải quyết trên cơ sở những điều kiện vốn có và đang diễn ra đó. Cần hòa mình vào quy trình cuộc sống để rồi từ đó phát huy và cống hiến cho cuộc sống những gì tốt đẹp mà mình đang có và xã hội đang cần. Cuộc sống là mãnh đất để chúng ta sống với chính mình và thực lý tưởng của chính mình. Đây chính là giá trị thực tiễn của sự "Tùy duyên".

Sự biểu hiện của nước là hình ảnh, là tấm gương của lối sống tùy duyên. Nước dù ở điều kiện nào, môi trường nào chúng vẫn thích ứng "Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài", dù thay đổi hình thức, tướng dạng nhưng không hề thay đổi bản chất của nó. Đây là tinh thần "Tùy duyên bất biến", tùy duyên là để thuận theo nguyên lý cuộc sống, bản chất cuộc sống; sống Đời mà không mất Đạo, với tinh thần này chúng ta có thể hiện hữu khắp nơi cùng chốn, hiện hữu trong từ ý niệm, hiện hữu trong từng cử chỉ hành vi. Nếu chúng ta có thể sống và vận dụng được tinh thần "Tùy duyên bất biến" thìchúng ta sẽ luôn luôn duy trì được ánh sáng của tự tâm, sẽ không bị những cám dỗ lôi kéo, không bị bất cứ hiện tượng sự vật nào làm cản trở hoặc đánh mất giá trị cuộc sống, con đường lý tưởng của chúng ta.

Hiểu & cảm thông
Hiểu và cảm thông nhau trong các mối quan hệ xã hội là một vấn đề rất quan trọng. Nó góp phần giữ gìn và phát triển các mối quan hệ ấy ngày càng tốt đẹp hơn, có ý nghĩa hơn và đem lại nhiều niềm an vui hạnh phúc hơn cho mọi người. Ngược lại, nếu mọi người không chịu hiểu và không cảm thông cho nhau thì chỉ gây thêm đau khổ và dẫn đến sự đổ vỡ, chia lìa trong các mối quan hệ mà thôi.


Trong cuộc sống thường nhật, có đôi khi chỉ vì sự thiếu hiểu biết và không đủ cảm thông của người này đối với một vấn đề không quan trọng, một lầm lỗi nhỏ nhặt của người kia mà đã dẫn đến nhiều sự đổ vỡ không đáng. Nguyên nhân là do họ thiếu sự khéo léo trong cách ứng xử, đã khiến cho một vấn đề nhỏ trong mối quan hệ với người khác trở nên ngày càng nghiêm trọng hơn.

Theo thói thường, một khi mình có lỗi lầm hay đã làm điều gì đó khiến cho người khác không hài lòng thì họ sẽ làm ngơ, và tỏ ra không cần đến mình nữa.

Những biểu hiện thường thấy của sự làm ngơ này là không muốn tiếp chuyện, miễn cưỡng đáp lại khi rơi vào tình thế ép buộc phải tiếp chuyện, lạnh lùng khi gặp nhau, không trả lời điện thoại, tin nhắn và thư/email.

Người ta thường làm ngơ với nhiều dụng ý khác nhau. Có khi người ta làm ngơ để đợi chờ một lời xin lỗi của mình. Có khi người ta làm ngơ để cho mình nhận thấy được vai trò của họ đối với mình, ý thức được sự trống vắng, hụt hẫng khi không có họ.

Cũng có khi người ta làm ngơ để cho mình học cách sống tự lập, tự chủ. Cũng có khi người ta làm ngơ để thử lòng mình. Đôi khi người ta làm ngơ để được dỗ dành, được chìu chuộng, điều này đặc biệt xảy ra đối với phái nữ. Và sự làm ngơ ấy đôi khi chỉ để cho mình nhìn lại bản thân, thấy được lỗi lầm của mình mà thôi, không cần phải nói lời xin lỗi.

Cách ứng xử này cũng có có tác dụng nhất định của nó. Nhưng nó không phải là một biện pháp thần diệu. Nó chỉ có tính tương đối mà thôi. Chúng ta phải vận dụng nó một cách khéo léo.

Tùy theo đối tượng, tùy theo tình huống để sử dụng. Mức độ và thời gian của sự làm ngơ ấy cũng không kém phần quan trọng. Có khi chỉ vì một chuyện nhỏ nhặt mà làm ngơ nặng quá, lạnh lùng quá cũng không hay.

Có khi sự làm ngơ ấy đem lại kết quả trong thời gian đầu, nhưng nếu kéo dài mãi thì sẽ không tốt, nó sẽ phản tác dụng. Vì sức chịu đựng và sự nhẫn nại của con người thì có hạn. Nếu sự làm ngơ của chúng ta vượt quá giới hạn nhẫn nại của người kia thì sẽ không có ích lợi gì. Điều này đúng với hầu hết các mối quan hệ xã hội.

Chẳng hạn như trong quan hệ giữa cha mẹ và con cái. Khi con có điều gì đó lầm lỗi thì cha mẹ thường hay bỏ mặc, không chăm lo cho người con ấy, con xin tiền cho những việc chính đáng vẫn không cho, đôi khi còn dùng lời bất nhã để mắng nhiếc con, đuổi con ra khỏi nhà. Họ làm vậy với dụng ý là muốn cho con nên người.

Nếu đấy là một người con có hiếu, thương yêu cha mẹ thì người đó sẽ cố gắng chịu đựng, và cố gắng sửa đổi, chuộc lại lỗi lầm mà mình đã phạm. Trong trường hợp này thì sự lạnh lùng của cha mẹ đã có tác dụng tích cực.

Tuy nhiên, nếu cha mẹ không hiểu được tấm lòng của người con, cứ mãi lạnh lùng thì người con ấy sẽ cảm thấy tủi thân, nghĩ là cha mẹ không thương yêu mình, ghét bỏ mình, vậy thì sự tồn tại của mình trong gia đình này đâu có ý nghĩa gì đối với cha mẹ, chi bằng mình ra đi để cho cha mẹ khỏi phải khó chịu mỗi khi thấy mặt mình, hay là mình chết đi cho rồi,…

Đấy, nếu sự lạnh lùng của cha mẹ cứ kéo dài mãi, người con không thể nào chịu đựng được nữa. Đến lúc đó thì những ý nghĩ tiêu cực sẽ nảy sinh, và rất dễ dẫn đến những kết quả bất hạnh cho cả con cái lẫn cha mẹ.


Có một điều rất quan trọng, đó là tâm trạng và những suy nghĩ, cảm xúc của người bị làm ngơ. Một điều thường hay có đối với những người bị làm ngơ đấy là sự tổn thương, dù là họ có lỗi hay không có lỗi. Làm sao không tổn thương được khi mình bị người khác không thèm quan tâm, khi nhận sự đối xử thiếu nhã nhặn của người khác.

Nếu bản thân có lỗi thì họ sẽ chấp nhận sự tổn thương đó và cố gắng hàn gắn lại vết nứt trong mối quan hệ ấy. Còn nếu nhận thấy là không có lỗi, hoặc là vấn đề đã tạo ra không quá nghiêm trọng, không đáng để bị đối xử một cách thiếu nhã nhặn đến vậy, thì sự tổn thương ấy sẽ lớn dần cùng với thời gian mình bị làm ngơ.

Nếu người kia dừng lại kịp thời thì may ra còn có thể hàn gắn được. Còn nếu không thì đến một lúc nào đó vết thương ấy sẽ không thể nào chữa lành lại được nữa. Đồng thời, khi bị làm ngơ thì đấy cũng là lúc để cho ta đánh giá lại mối quan hệ giữa mình với người kia. Nhiều câu hỏi sẽ nảy sinh trong đầu.

Tại sao người kia lại lạnh lùng với mình đến thế? Điều mà mình đã gây ra có đáng bị đối xử như thế không? Không có biện pháp nào khác cho vấn đề bất hòa này hay sao mà phải dùng biện pháp làm ngơ? Quan hệ tốt đẹp của mình với người kia bấy lâu nay chẳng lẽ chỉ vì một lần lầm lỗi, sơ ý của mình là người kia có thể quên đi tất cả hay sao?

Quan hệ của người kia đối với mình là quan hệ thế nào đây? Mình có nên nhẫn nại và cố gắng để hàn gắn lại vết nứt này không và nếu mình nên nhẫn nại và chủ động hàn gắn thì nhẫn nại bao lâu là vừa?...

Thế đấy, có rất nhiều điều khiến cho người bị đối xử lạnh lùng phải suy nghĩ, và họ cũng không vui vẻ, hạnh phúc gì khi bị đối xử lạnh lùng, bị làm ngơ. Và chắc chắn là chính người làm ngơ cũng đâu có hạnh phúc gì.

Qua đó chứng tỏ rằng làm ngơ không phải là biện pháp tốt nhất để giải quyết sự bất hòa.

Mấu chốt quan trọng nhất để giải quyết mọi vấn đề là phải hiểu rõ vấn đề đó.

Đối với sự bất hòa trong các mối quan hệ xã hội cũng không ngoại lệ. Đôi khi để nhanh chóng giải quyết những khúc mắc, khó chịu ở trong lòng, không phải là người bị làm ngơ chủ động nói chuyện,

mà ngược lại, người làm ngơ nên chủ động nói chuyện trước, chủ động tìm hiểu nguyên nhân để hiểu và có thể cảm thông, chia sẻ. Như thế thì những khúc mắc của vấn đề sẽ nhanh chóng được tháo gỡ.

Biện pháp và sự khéo léo đối với việc giải quyết những bất hòa, rạn nứt trong các mối quan hệ xã hội không có tính cố định, tùy theo đối tượng, tình huống và thời điểm. Cốt tủy của vấn đề là ở tấm lòng và khả năng nhận thức của mỗi người.

Khả năng nhận thức ở đây không phải là đòi hỏi phải có trình độ học vấn cao, kiến thức chuyên môn giỏi, mà là ở sự cởi mở, biết lắng nghe, biết chắt lọc thông tin và độ nhạy bén, tinh tế trong giao tiếp của mỗi người.

Còn tấm lòng ở đây là muốn nhấn mạnh đến tình cảm và tính chân thật của mối quan hệ. Khi cả hai bên đều thật sự quý mến và thương yêu nhau thì họ sẽ không nỡ làm cho nhau phải đau khổ.

Nếu lỡ người này làm cho người kia không vừa lòng, với tình cảm chân thành và sự cởi mở thì họ sẽ sớm cùng nhau tháo gỡ những khúc mắc ở trong lòng.

Hiểu biết và thương mến nhau là hai nhân tố vô cùng quan trọng trong các mối quan hệ xã hội để mọi người có thể cảm thông cho nhau, cùng nhau xây dựng mối quan hệ tốt đẹp, đầy ý nghĩa và cùng nhau sống trong an vui, hạnh phúc.

Khi đã hội đủ sự hiểu biết và thương yêu nhau thì mọi người rất dễ cảm thông, bỏ qua những lầm lỡ của nhau, giúp nhau cùng hoàn thiện.

Chỉ có dùng sự hiểu biết và tình thương yêu lẫn nhau mới có thể nhanh chóng hàn gắn lại những rạn nứt trong tất cả các mối quan hệ xã hội mà thôi. Làm ngơ ít khi đem lại kết quả như ý muốn lắm, mà có hàn gắn lại chăng nữa thì cũng chỉ là tương đối, gượng ép.

Vì thế, chúng ta nên hạn chế việc sử dụng biện pháp làm ngơ để giải quyết những điều không vừa ý xảy ra trong các mối quan hệ xã hội.

Hãy gạt bớt đi tính tự tôn, sĩ diện của bản thân mình, hãy đến với nhau và cởi mở giãi bày cho nhau hiểu những suy nghĩ, cảm xúc của mình để xây dựng mối quan hệ ấy ngày càng hoàn thiện hơn, có ý nghĩa hơn.

Có được những mối quan hệ tốt đẹp trong cuộc sống ngắn ngũi này là một diễm phúc lớn. Hãy cùng nhau trân trọng và giữ gìn nó, đừng để phải đổ vỡ vì những điều nhỏ nhặt.


Minh Nguyên
giacngo.vn

Thảnh Thơi

Bây giờ hoặc không bao giờ

Nhiều năm thăng trầm trong cuộc đời, phần lớn chúng ta đều ý thức rằng những hấp dẫn lực bên ngoài sớm muộn gì cũng sẽ vỡ tan, chỉ có một cõi lòng bình an và hạnh phúc với chính nó mới đích thực là nhu yếu sâu sắc nhất của con người. Cho nên trong truyền thống Phật giáo hay nói đến từ an lạc. Bình an sẽ đưa đến hạnh phúc. Bình an càng lớn thì hạnh phúc càng lớn. Bình an là sự dừng lại mọi mong cầu và chống đối, nó chấp nhận mọi điều kiện đang diễn ra trong thực tại một cách tự nhiên, đầy bao dung và hiểu biết. Hạnh phúc mà không có bình an là hạnh phúc giả tạm, nó chỉ là một sự thỏa mãn nhất thời, nhưng để lại tàn dư là nỗi cô đơn day dứt.
Có nhiều khi ta thấy lòng mình thật bình an và hạnh phúc, nhưng ta hãy nhìn kỹ lại có phải mình đang sống trong những điều kiện quá thuận lợi như công việc ổn định, những người thân rất hiểu và rất thương, không có bất cứ sự tấn công hay tổn thất nào, cũng chẳng có một điều gì đáng phải bận tâm giải quyết nữa. Tuy ta đang bằng lòng với thực tại nhưng ta vẫn đứng trên nền tảng của sự vay mượn, chỉ khi nào ta sống trong những nghịch cảnh mà vẫn vui vẻ chấp nhận vì ta không còn đòi hỏi gì ở bên ngoài nữa thì lúc ấy cái bình an và hạnh phúc kia mới thực sự là của ta.
Đó là cái an lạc chân thật, và chỉ có nó mới chứa đựng tính chất thảnh thơi. Không có an lạc thì không có thảnh thơi, an lạc càng lớn thì thảnh thơi càng lớn. Trong vài truyền thống hay nói đến từ "giải thoát" hoặc "tự do" theo nghĩa là ta đã vượt thoát khỏi sự khống chế ràng buộc của một đối tượng hay hoàn cảnh nào đó, có khi phải lìa xa cả thế giới này mới giải thoát được. Trong khi "thảnh thơi" thì không cần chạy đi đâu cả, cũng không cần xua đuổi đối tượng hay hoàn cảnh nào cả, ta vẫn sống ung dung tự tại giữa khó khăn ràng buộc bởi vì những phiền não mong cầu và chống đối trong ta đã rơi rụng. Lòng ta giờ nhẹ như mây trôi mãi giữa không gian vô tận mà không có gì có thể ngăn ngại được.
Nếu ta nói rằng bây giờ ta đâu có rảnh rang, còn quá nhiều việc phải làm, phải đối đầu với ngàn muôn áp lực thì làm sao thảnh thơi cho được. Nói như thế là ta chỉ có khái niệm về thảnh thơi chứ chưa thật sự cảm nhận trực tiếp hương vị của sự thảnh thơi. Làm sao ta tin chắc rằng khi ta giải quyết xong những hoàn cảnh khó khăn trước mắt, hoàn thành những dự án kế hoạch, đạt được những tâm nguyện là ta sẽ được thảnh thơi? Ta đã tập dượt cho mình thói quen căng thẳng lo lắng, suy tưởng mông lung, bỏ hình bắt bóng, đứng ngồi không yên… thì dù hoàn cảnh đã lắng dịu rồi ta cũng không tài nào lắng dịu nổi, cũng lại kiếm chuyện để lăng xăng.
Vấn đề là ta phải có ý thức giữ tâm chứ không giữ cảnh thì ta mới có thể chạm tới sự thảnh thơi được. Tuy ta còn cần tới vài điều kiện tiện nghi bên ngoài, nhưng nó chỉ là phương tiện tạm thời chứ không phải là mục đích chính của cuộc đời ta. Mà cái chính yếu ta không tiếp xúc được ngay bây giờ, ta cứ hẹn lần hẹn lữa ở tương lai, thì chừng nào ta mới tiếp xúc được? Còn đùn đẩy cho tương lai là ta chưa ý thức sâu sắc về bản chất của sự thảnh thơi, ta vẫn còn nghĩ thảnh thơi thuộc về sự thuận lợi của hoàn cảnh bên ngoài chứ không phải chính nơi tâm mình.
Vì vậy ta có thể nói thảnh thơi là bây giờ hoặc không bao giờ. Bây giờ mà ta không biết cách thảnh thơi, vẫn bị hoàn cảnh lôi kéo và khống chế, dù đó là hoàn cảnh đặc biệt cỡ nào thì ta sẽ không bao giờ nắm được sự thảnh thơi trọn vẹn. Dĩ nhiên nếu ta chưa đủ giỏi, chưa gạn lọc sạch hết những cấu bẩn phiền não thì sự thảnh thơi cũng có giới hạn, sẽ khi đầy khi vơi, nhưng bắt buộc ta phải đang đứng trên con đường thảnh thơi chứ không phải đứng trên con đường khác. Nghĩa là thảnh thơi phải luôn có mặt trong từng bước đi chứ không phải nằm ở cuối con đường. Tại vì sự thật không có con đường nào đưa tới sự thảnh thơi mà bản thân nó không thảnh thơi.

Phương tiện là cứu cánh

"Rủ nhau đi cấy đi cày/Bây giờ khó nhọc có ngày phong lưu". Chắc ai trong chúng ta cũng quen thuộc câu ca dao này. Chữ "phong lưu" có nghĩa đen là gió cuốn trôi, tức là phải nhẹ lắm thì gió mới cuốn đi được; còn nghĩa bóng là sự sung sướng, thoải mái, không phải lo toan gì nữa. Vì ta thấy mình còn thiếu thốn nhiều thứ, ta không tin rằng với bấy nhiêu điều kiện mà mình đang sở hữu là có thể hạnh phúc, nên ta cứ tự nhủ thôi ráng "cày bừa" cực khổ đi rồi ngày mai sẽ hưởng. Ngày mai mình sẽ hưởng cái gì? Có kho thóc vàng thì mình sẽ ăn sung mặc sướng, nhưng liệu nó có đủ trang trải hết những nhu cầu về hạnh phúc của con người không? Nó có giải quyết nổi những buồn tủi, cô đơn, phản bội hay tuyệt vọng không?
Đó là chưa nói khi no ấm rồi thì ta lại hay sanh tật, trong điều kiện thuận lợi con người thường hay dễ dãi với chính mình, tự mình thưởng cho công lao làm việc khó nhọc của mình bằng những chuyến đi hoang bất tận. Trong khi "cực" không nhất thiết phải đưa tới "khổ". Nếu mình chấp nhận được cái cực nhọc đó vì mình ý thức rằng muốn hưởng thì phải làm, không có cái sung sướng bền vững nào từ trên trời rớt xuống cả, cái cực nhọc sẽ tôi luyện cho thể chất và tinh thần mình vững chắc nên mình sẽ không than van, không trả giá hay không tìm cách tránh né nó. Cái khổ thường có là do mình không thích nó, mình muốn nó đừng có mặt mà nó vẫn tới.
Nhưng hai câu ca dao sau thật hay và giá trị: "Trên đồng cạn, dưới đồng sâu/Chồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa". Khung cảnh có chồng có vợ cùng san sẻ gian lao trên từng cánh đồng cạn hay dưới đồng sâu, rồi có thêm con trâu bầu bạn thì chẳng phải là điều kiện của hạnh phúc sao? Có phải ta đã từng thấm thía rằng cái vất vả gian lao thể xác không là gì so với cái chia lìa mất mát không? Có kho thóc vàng thì điều kiện hưởng thụ sẽ cao hơn, nhưng nó cũng không phải là mục đích tối hậu của con người. Vậy nên, không vì bất cứ lý do gì mà ta đánh mất giá trị an lạc và thảnh thơi của mình, dù công việc hay hoàn cảnh kia có đặc biệt như thế nào thì ta cũng quyết không để mình tiếp tục trôi dạt vào những cơn hôn mê cảm xúc.
Người ta hay nói "an cư lạc nghiệp", tức là mình cần phải có cơ ngơi ổn định, tiện nghi vật chất kha khá, thì mới có thể tạo dựng một cuộc sống hạnh phúc được. Cái quan điểm này gạt gẫm không biết bao nhiêu lớp người rồi. Vì ngay khi họ đang sống trong những điều kiện của hạnh phúc nhưng họ không dám tận hưởng hay không dám tin mình làm như vậy là đúng, phải phấn đấu không ngừng, phấn đấu đến khi nào thấy không còn thua sút hay có thể ngẩng cao đầu nhìn người khác thì họ mới an tâm. Thật ra, chữ "an cư" nghĩa là mình đã thật sự dừng lại, không chạy ngược chạy xuôi nữa, ta bằng lòng với những gì mình đang có thì gọi là an cư. "An" ở đây không phải là do hoàn cảnh ổn định, mà chính những mộng tưởng đảo điên đã không còn có lãng đãng trong tâm ta nữa.
Vậy thì khi tâm an thì ở đâu hay lúc nào mình cũng thảnh thơi được cả. Ngày mai có kho thóc vàng hay không, có thêm những điều kiện tiện nghi nữa hay không thì nó không thay đổi lẽ sống của mình được. Phương tiện không thể làm hư hại mục đích, và mình phải xem phương tiện cũng chính là mục đích. Mình có thể cắt đời sống mình ra thành từng mảnh nhỏ, mỗi giây phút mỗi công việc mình đang tiếp xúc là một cơ hội để mình sống sâu sắc và nhận diện ra sự có mặt của thực tại mầu nhiệm đang không ngừng nuôi dưỡng ta. Ta sẽ không còn mơ mộng tương lai nữa, không chạy đi tìm cái gì nữa, không còn nôn nóng vội vàng nữa, vì tất cả những gì làm nên một đời sống đúng nghĩa đã có sẵn ở đây cả rồi.

Sống như người biết sống

Cách đây vài thập niên người ta còn quan niệm ai sống thảnh thơi là người đó đã biết cách điều hợp cuộc sống, đã thành công. Bây giờ nếu ta nói ta đang tận hưởng những giây phút của hiện tại, ta không có gì quan trọng phải làm, thì mọi người sẽ nhìn ta sửng sốt. Ta phải nói ta luôn bận rộn thì ta mới biết sống, ta mới có giá trị. Ở Mỹ, người ta không nói công ty đắt khách hàng mà họ nói công ty rất bận rộn. Người trẻ còn muốn tăng thêm mức bận rộn nữa, bận rộn tới mức quay cuồng thì họ mới chịu, thà quay cuồng mà có tiền xài thì cũng không sao.
Chung quanh ta ai cũng lao tới phía trước như điên, thậm chí có kẻ bất chấp cả những phương tiện tồi tệ nhất, nên ta cũng không dám chậm chân. Đôi khi lại bị những người thân thúc đẩy là nếu đi chậm như vậy thì lấy gì sống, tương lai sẽ đi về đâu, nên ta hốt hoảng rồi thả mình trôi theo dòng chảy của xã hội. Ai sao ta vậy, ta khó có được chánh kiến hay bản lĩnh để tự tách mình ra khỏi sức hút mãnh liệt ấy. Nhưng ta hãy làm thử đi, ta có tài năng chinh phục kẻ khác để làm gì mà ta không thể thiết kế đời sống thảnh thơi cho mình được. Có thể ban đầu ta cảm thấy lạc lõng, nhưng dần dần ta sẽ tìm thấy được chính mình, tìm thấy được cái tâm vốn rất an lạc và thảnh thơi mà ta đã lạc mất từ những ngày chập chững bước vào dòng đời.
Không phải trở thành một nhà tâm linh thì ta mới có thể thảnh thơi được, tại vì có nhiều nhà tâm linh vẫn còn đầy dẫy những khắc khoải mong cầu, vẫn chưa chấp nhận thực tại một cách tuyệt đối. Họ nhân danh những công tác cao cả mà đánh mất khả năng sống thảnh thơi của mình thì làm sao có thể dẫn dắt kẻ khác đến nơi bình yên chân thật được.
Do vậy, nếu ta biết luôn quay về để nhận diện và chuyển hóa những phiền não của chính mình, dừng lại cuộc truy đuổi theo những đối tượng khác. Tâm tham cầu và tâm chống đối càng bị triệt tiêu thì cảnh giới an lạc và thảnh thơi sẽ hiện ra lập tức. Mỗi khi ta suy tư, nói năng hay hành động điều gì thì ta hãy tự hỏi ta có thảnh thơi không, ta có đang nắm giữ mục đích cao cả của kiếp người không? Nếu không, ta hãy can đảm buông bỏ nó đi. Buông bỏ những ưu tư phiền muộn để giữ gìn tâm bình an phải cần đến một sự luyện tập nhất định nào đó chứ không chỉ có ý chí mà làm được. Dù vậy, ta vẫn tin chắc một điều là an lạc và thảnh thơi luôn có sẵn trong ta, chỉ cần biết cách và đủ can đảm để sắp xếp lại guồng máy hoạt động tâm thức của mình sao cho thuận với nguyên tắc của vũ trụ. Nguyên tắc ấy là vô ngã, không có cái tồn tại biệt lập đáng để tự hào, kiêu ngạo hay thù hận.
Ngồi yên trong thảnh thơi
Tiếp xúc với mây trời
Buông cái tôi bé nhỏ
Thấy mình hiện muôn nơi.

Minh Niệm

giacngo.vn

Tuyet Lan wrote on 31. Mar 2010 , 20:20:


Em cảm ơn topic Đôi cánh thiên thần của chị TL đã post. Nó hay quá và ý nghĩa thật. Em cần phải đọc thêm nhiều lần hơn.

Cảm ơn chị nhiều ,

Choè

Sự tha thứ

Nhật Tịnh dịch

Xin hãy dành một thời gian ngắn để đọc những lời chia sẻ sau:

Sự tha thứ là gì?

"Tha thứ là một hình thái của hiện thực. Nó không có nghĩa là từ chối, giảm thiểu, hoặc biện minh cho những gì người khác đã làm cho bạn hoặc sự đau đớn mà bạn đã phải chịu. Điều đó khuyến khích bạn đóng khuông lại những vết thương cũ và nhìn thấy chúng như những gì chúng đang là. Và nó cho phép bạn xem lại có bao nhiêu năng lượng đã lãng phí và bản thân bạn bị tổn thương bởi vì không có khoan dung.

Sự tha thứ là tiến trình của nội tâm, nên không thể bị thúc ép và được dễ dàng, dù là nó đem lại cho bạn cảm giác tuyệt vời về sức khoẻ và thanh thản. Nhưng, kinh nghiệm trải qua nầy chỉ có khi nào bạn muốn chữa lành và sẵn sàng thực hiện.

Sự tha thứ là một dấu hiệu tích cực của nội tâm, vì bạn không còn dán nhãn cho những tổn thương hay các bất công đã qua cho bạn. Bạn không còn là nạn nhân. Bạn có đủ quyền để dừng lại thưong đau khi nói rằng:“Tôi không còn muốn bị đau khổ, nay tôi muốn chữa lành lại vết thương”. Vào thời điểm đó, sự tha thứ trở thành một khả năng, dù rằng có thể mất thời gian và khó khăn thực hành hơn, trước khi mà bạn đạt được kết quả.

Sự tha thứ cho phép quá khứ trôi qua, không có nghĩa đi xóa những gì đã xảy ra, nhưng nó giúp bạn giảm bớt và thậm chí loại bỏ quá khứ khổ đau. Những bất hạnh gánh chịu từ quá khứ không còn ảnh hưỡng cách mà bạn sống trong hiện tại, hay chi phối đến tương lai của bạn.

Điều đó cũng có nghĩa là bạn không mang oán hận hay giận dữ như là một cái lý cớ tha thứ cho các thiếu sót của mình. Bạn không xem nó như là một vũ khí để trừng phạt những người khác hoặc cũng không phải là một lá chắn để tự bảo vệ bản thân bằng cách xa lánh người khác. Và quan trọng nhất, bạn không còn cần đến những cảm xúc này để nhận thức mình là ai, vì bạn đơn thuần chỉ là nạn nhân của quá khứ của chính mình.

Sự tha thứ không mang sự trừng phạt đến những đối tượng gây tổn thương cho bạn, vì biết rằng sự tức giận và hận thù sẽ đem lại cho bạn đau khổ nhiều hơn là tha nhân. Qua hành động đó, nó ẩn chứa cái ta dấu mình trong sự tức giận và làm ngăn cản những cảm thọ giúp bạn chữa lành vết thương. Nên, khi mà bạn buông bỏ quá khứ cùng lòng thù hận, sẽ giúp bạn có nội tâm bình an.

Sự tha thứ sẽ đi tới, vì nhận thức rằng tất cả những gì bạn đã mất chỉ vì bạn không có lòng tha thứ. Phải ý thức rằng bạn đã tốn nhiều năng lượng để bám theo quá khứ, nên tốt hơn hết là bạn chỉ nên dành nó để cải thiện hiện tại và tương lai của mình. Nên để quá khứ trôi qua để bạn có thể tiến bước

Thật là sai lầm khi cố gắng để chạy trốn quá khứ, vì vấn đề là dù bạn chạy nhanh hay chạy bao xa như thế nào, thì quá khứ luôn bao trùm lên bạn, nhất là vào thời gian thích nghi nhất. Khi bạn tha thứ, có nghĩa là bạn tiếp xúc với quá khứ như cách mà bạn không bị tác hại. Bạn, chúng ta từng bị đau khổ, và tại thời điểm nầy hay thời gian khác, thường thì bạn hay lãng tránh.

Đối với tôi, học cách tha thứ không phải là dễ dàng. Nhưng tôi đã học hỏi, và cuộc sống của tôi tốt hơn vì đó – ngay bây giờ trên dòng luân chuyển... "

Dịch xong ngày 08.11.2009


“ Sư nóng giận có nghĩa là để cho những sai lầm của tha nhân làm hại bạn.
Sư tha thứ cho tha nhân, sẽ đem lại điều tốt lành cho chính mình “

FORGIVING

Master ChengYen

Please take a moment to take in the following message:

What forgiveness is

"Forgiveness is a form of realism. It doesn't deny, minimize, or justify what others have done to us or the pain that we have suffered. It encourages us to look squarely at those old wounds and see them for what they are. And it allows us to see how much energy we have wasted and how much we have damaged ourselves by not forgiving.
Forgiveness is an internal process. It can't be forced, and it doesn't come easy. It brings with it great feelings of wellness and freedom. But we experience this only when we want to heal and when we are willing to work for it.
Forgiveness is a sign of positive self-esteem. We no longer identify ourselves by our past injuries and injustices. We are no longer victims. We claim the right to stop hurting when we say, "I'm tired of the pain, and I want to be healed." At that moment, forgiveness becomes a possibility-although it may take time and much hard work before we finally achieve it.
Forgiveness is letting go of the past. It doesn't erase what happened, but it does allow us to lessen and perhaps even eliminate the pain of the past. The pain from our past no longer dictates how we live in the present, and it no longer determines our future.
It also means that we no longer need resentment and anger as an excuse for our shortcomings. We don't need them as a weapon to punish others nor as a shield to protect ourselves by keeping others away. And most importantly, we don't need these feelings to identify who we are. We become more than merely victims of our past.
Forgiveness is no longer wanting to punish those who hurt us. It is understanding that the anger and hatred that we feel toward them hurts us far more than it hurts them. It is seeing how we hide ourselves in our anger and how those feelings prevent us from healing. It is discovering the inner peace that becomes ours when we let go of the past and forget vengeance.
Forgiveness is moving on. It is recognizing all that we have lost because of our refusal to forgive. It is realizing that the energy that we spend hanging on to the past is better spent on improving our present and our future. It is letting go of the past so that we can move on.
Mistake of trying to run away from the past. The problem is that no matter how fast or how far we run, the past always catches up to us-and usually at the most inopportune time. When we forgive, we are dealing with the past in such a way that we no We all have been hurt. And at one time or another most of us have made the longer have to run.
For me, learning how to forgive wasn't easy. But I did learn, and my life is better for it - even here on death row."

Michael B. Ross
Death Row
Somers, Connecticut

"To be angry is to let others' mistakes punish yourself.
To forgive others is to be good to yourself.
Master ChengYen

 
  Nuôi dưỡng lòng yêu thương--------

Trang 1

  Ái ngữ và lắng nghe
  Sống tri túc và giữ tâm thanh tịnh
  Câu chuyện thiền môn: Tùy duyên cuộc sống
  Mặt hồ tĩnh lặng ( Trich Trong --Chỉ là Một Cội Cây   Thôi)
  Khả năng nhìn nhận sự việc
  để không gây khổ thêm cho người là rất quan trọng
  Tiếng nói của mẹ
  Hiểu & cảm thông
  Những Câu Chuyện Thiền
  Thảnh Thơi
  Đôi cánh thiên thần
  Thở và Thiền
  Thiền & Ngủ
  Sự tha thứ---------------

Trang 2

  Thiền Ngôn 1
  Thiền Ngôn 2
  Chánh niệm và quán chiếu trong đời sống hàng ngày
  Tình Thương yêu
  Cất túi hương trầm
  Hạnh phúc mỗi sáng ta thức dậy
  Ai Là Người Giàu Nhất?
  Tình Thương, Giàu Sang và Thành Đạt------
   Nhặt lá rụng trong tâm
   Hãy sống với lòng biết ơn
  Tâm Hồn Vi Tha------------

Trang 4

   Kinh Diệt Trừ Phiền Giận
  Thong dong giữa đôi dòng thuận nghịch
  Nhìn Lại Thân Mình-----------------

Trang 5

  Sống Với Lòng Từ
  Như ánh mặt trời chiếu sáng
  Biết Mình Biết Người ( Theo Mặt Hồ Tĩnh Lặng)
  Quán Chiếu Hạnh Phúc
  Im lặng để thấy điều kỳ diệu
  Vườn Hoa và Người Mù
  Tôi ơi! Đừng tuyệt vọng
  Sao không cử Tôn Ngộ Không đi lấy Kinh cho nhanh?
  Tiếng hát của Thiên Nhiên ---------
  Nghệ thuật sống khoẻ -Đức Đạt Lai Lạt Ma Vị Thần Tượng Thời Nay
  Hãy sống như một bông hoa
  Ngàn năm, giọt nước có buồn không
  Nghệ thuật sống khoẻ -BỨC TRANH ĐỜI NGƯỜI
  Nghệ thuật sống đời hạnh phúc--Dalai Lama (Phần 1, Ch.1)
  Bỏ đói phiền não -Hạnh phúc và đau khổ-Tâm phân biệt  (Theo: Mặt Hồ Tĩnh Lặng)
  Ân Oán Cõi Đời
  Hạnh nguyện lắng nghe
  Thiền là gì?
  Phương pháp thiền (Thiền minh sát: Vipassana) cơ bản cho mọi người
  Niệm Phật
  1 Chữ Xả
  Con đường khoan dung.....
  Định Nghĩa
  Chúng Ta Là Những Cứu Cánh Của Chính Mình
  Một cõi đi về
  Những sợi sắc không
  Cho & nhận
  Trích đoạn từ bài giảng Ý nghiã chữ Tu cuả Thượng 
  Toạ Thích Thanh Từ
   Sống an vui
   Cảm ơn cuộc đời
  Trước Cái Chết Chợt Tìm ra lẽ Sống.

Nhất Hạnh - Huyền Quang

Phải thực tập chánh niệm: Biết mình đang nghĩ gì, nói gì và làm gì để có thể chủ động đời sống mình và không bị lôi kéo bởi hoàn cảnh. Đây là một phương pháp tu tâm thần diệu của đạo Phật. Phương pháp này không bắt đầu bằng sự phân biệt những ý niệm thiện ác mà bằng sự quán sát sự sống của bản thân mình.

Chánh Niệm

Phải thực tập chánh niệm: Biết mình đang nghĩ gì, nói gì và làm gì để có thể chủ động đời sống mình và không bị lôi kéo bởi hoàn cảnh.  Đây là một phương pháp tu tâm thần diệu của đạo Phật.  Phương pháp này không bắt đầu bằng sự phân biệt những ý niệm thiện ác mà bằng sự quán sát sự sống của bản thân mình.

Có nhiều người tuy sống mà thật ra không sống, bởi vì họ không có ý thức về sự sống của họ:  Họ ăn, ngủ, làm việc và giải trí như một bộ máy cho đến khi chết.  Đến lúc sắp lìa đời, nhìn lại họ giật mình thấy như mình chưa từng sống: Sáu, bảy mươi năm qua vừa qua đi như một giấc mộng.

Bí quyết của phương pháp chính niệm là Ý THỨC ĐƯỢC RẰNG MÌNH ĐANG SỐNG: Khi đang ăn, mình biết là mình đang ăn, khi đang ngồi, mình biết là mình đang ngồi.  Nói tóm lại mình phải ý thức được mỗi giây phút của đời sống mình.  Thắp lên ngọn đèn chính niệm, tự nhiên sự vô tâm quên lãng trở thành ý thức sáng tỏ và sự chết biến thành sự sống.

Nhiều lần trong một ngày ta tự hỏi mình: Ta là ai, ta đang làm gì, nghĩ gì, nói gì?  Như thế, ta nắm ngay được chủ quyền, không để cho hoàn cảnh lôi kéo và áp giải ta về thế giới quên lãng và về cái thế giới của sự chết.  Ta sống cuộc đời của ta.  Buổi sáng rửa mặt nhìn vào trong gương, ta tự nhủ:  “Đây là một ngày mới, ta phải sống ngày hôm nay cho trọn vẹn.  Ta phải biết làm thế nào để sống ngày hôm nay cho an lạc, đừng để cho những tên giặc cáu kỉnh, tỵ hiềm và hối hả đến quấy phá và cướp mất hai mươi bốn giờ quý báu của ta”.

Ta hãy quan sát chú Bảy, một người có học Phật và biết áp dụng thông minh phương pháp tu dưỡng đạo Phật.  Trong ngày, mỗi khi chú Bảy tự bắt gặp chú đang phiền muộn hay cáu kỉnh, chú liền tự đánh thức chú dậy.  Chú tự nói: “ Ta đang bị phiền muộn và cáu kỉnh thống trị.  Ta không thể để cho cuộc đời ta bị đục khoét tan nát bởi những con sâu phiền muộn và cáu kỉnh.  Ta phải sống đời sống của ta một cách an lạc”.

Cố nhiên chú Bảy biết là những phiền muộn cáu kỉnh và tỵ hiềm kia mỗi thứ đều có nguyên nhân của chúng.  Chú biết những điều đó đáng giận thật, nhưng chú nhất định không đem cuộc đời của chú để đánh đổi lấy một chuỗi phiền muộn.

Chú tự nhủ: “Phải sống làm sao như một trái núi đá; những phiền não kia chỉ có thể như những đợt sóng biển va chạm và tan vỡ dưới chân núi đá”.  Sự khác nhau giữa người có tu và không tu là ở chỗ đó; người có tu thì giữ được tâm thanh tịnh và an lạc ngay trong thế giới dẫy đầy điều bất như ý.

Quán sát những sự việc xảy ra trong ánh sáng duyên khởi, ta sẽ thấy não phiền dễ tan rã và có thể nhìn cuộc đời với những con mắt tha thứ và thương yêu.  Kinh Pháp Hoa xưng tán đức bồ tát Quán Thế Âm là người biết nhìn người đời với những con mắt từ bi (từ nhãn thị chúng sanh).  Đó là vị bồ tát này do quán chiếu cuộc đời trong ánh sáng duyên khởi cho nên đem lòng thương tất cả mọi loài.

Ta phải thỉnh thoảng nhìn lại chính ta trong lúc đang nói hay đang làm một điều gì.  Ta hãy quán chiếu bản thân ta để trước hết là ta thấy ta đang nói điều đó hay đang làm điều đó.  Chỉ từng ấy thôi cũng đủ đưa ta về chính niệm cho dù trong khi đó nói điều kia ta đã có thể đi xa chính niệm đến hàng muôn dặm.  Ta nên biết rằng mỗi lần quán chiếu tự thân như thế ta chỉ tiêu xài một vài giây đồng hồ.  Nhưng chính một vài giây đồng hồ đó có thể thắp lên một mặt trời trong thế giới của ta và giải phóng ta khỏi thế giới quên lãng bị động có tính cách mê ám.

Mỗi ngày ta có thể dành được bao nhiêu giây đồng hồ công trình quán chiếu này?  Bậc giác ngộ là người quán chiếu thường xuyên tự tâm mình.  Ta là người quyết tâm học theo các bậc giác ngộ, chẳng lẽ ta không để dành được vài phút trong một ngày cho công trình quán chiếu quan trọng ấy sao?  Ta nên biết, dù chỉ có thể tiêu xài vài ba phút trong ngày cho công trình quán chiếu tự tâm, ta cũng đã làm cho cuộc đời ta sáng rỡ và có ý nghĩa vạn lần hơn trước.

Trở lại trường hợp chú Bảy.  Mỗi khi chú dùng giây phút quán chiếu để trở về với chính mình và làm chủ được tình trạng, chú thường mỉm cười để chứng tỏ sự chiến thắng để có thêm đức tin ở khả năng mình.

Quán Chiếu

Ta nên dành một ít thì giờ trong ngày để tĩnh tâm, thiền tọa, đối diện với chính mình và cứu xét nguyên lý duyên khởi trong các sự việc sảy ra hàng ngày.  Phải tìm được giờ yên tĩnh, hoặc ở gia đình, hoặc ở chùa, hoặc trong công viên, hoặc ngoài đồng ruộng để thực hiện điều này.

“Tôi không có thì giờ” mọi người đều nói như thế.  Đúng rồi, buổi sáng thức dậy thì lo đi làm, chiều làm về thì mệt, ăn cơm xong thì chỉ muốn nghỉ ngơi để sáng mai lại đi làm.  Ai sống trong thời buổi này mà không bận rộn.  Nhưng chính làm thế nào để đừng sống như một bộ máy, làm thế nào mà có được thì giờ cho chính mình, làm thế nào để sống đời sống của mình, đó mới là vấn đề quan trọng.

Buổi sáng khi múc nước vào chậu rửa mặt, đánh răng, cạo râu, ta gọi đó là một sự bận bịu sao?  Năm hoặc mười phút đồng hồ ấy có thể đi qua một cách vội vã, hấp tấp và vụt chạc; năm nay mười phút ấy trái lại, cũng có thể là năm mười phút thoải mái vui tươi mà ta có thể sống.

Rửa mặt chỉ là để cho sạch mặt mũi mà thôi sao?  Rửa mặt có thể là một lạc thú, một niềm vui đơn giản và trong lành.  Nếu ta dùng năm mười phút ấy để lo âu, để tính toan công việc trong ngày, thì ta không được hưởng cái niềm vui đơn giản và trong lành đó.  Ta hãy gạt đi những nỗi lo âu, tính toán kia; cười trong tấm kính, ta nghĩ đến chậu nước mát, chiếc khăn bông sạch sẽ, một ngày trọn vẹn sẽ do cách sống của ta mà trở nên vui tươi…

Trong ngày ta CÓ những giờ vui như vậy.  Khi ta tắm hoặc bơi trong giòng sông hoặc xối xuống vai nước mát lạnh bằng chiếc gáo dừa, ta có thể dùng thì giờ ấy để tĩnh tâm và quán chiếu.  Khi ta đi làm về, từ bến xe buýt hoặc từ ngoài ruộng vườn đi bộ về nhà, ta có thể thở không khí trong lành hoặc quán sát sự sống chung quanh và quán chiếu tâm mình.  Nếu có một phòng riêng trong gia đình thì rất tốt, ta yêu cầu mọi người trong gia đình cho ta mười lăm phút hoặc nửa giờ an tịnh.

Tắm xong ta thắp một cây nhang cho tinh khiết: Cửa sổ mở ra nếu bên ngoài không ồn ào lắm.  Ta đâu có cần phải bỏ ra hàng giờ, hàng buổi để tĩnh tâm mà than phiền là quá bận rộn.  Năm phút cũng đã là quý rồi.  Cái hay nhất trong đạo Phật là pháp tĩnh tâm thiền quán: Nếu mình là Phật tử mà không biết áp dụng những phương pháp này thì thật là uổng quá, cũng ví như có kho lúa gạo mà không biết ăn.  Có gia tài mà không xài.

Phương pháp tĩnh tâm như thế nào?  Ta có thể học tập với những người bạn đã từng có kinh nghiệm, hoặc với những tăng sĩ có khả năng.  Nếu chưa có ai để học hỏi, thì ta có thể mô phỏng mà tập theo phương pháp sau đây của chú Bảy, rất đơn giản mà cũng rất có hiệu quả, trong khi chờ đợi.

Buổi tối, sau khi tắm, chú Bảy mặc áo quần rộng rãi.  Rất thong thả chú sắp đặt lại căn phòng của chú cho ngăn nắp, thay nước hoặc cắm lại một bông hoa hay một cành cây trên bàn Phật, và cuối cùng chú thấp một cây nhang.  Từ khi bắt đầu “công việc” như sắp lại mấy cuốn sách, cầm chiếc chổi lông phất bụi, chú biết tự nhiếp mình trong chính niệm, mỗi cử chỉ, mỗi động tác của chú đều ung dung thư thái và đặt dưới sự kiểm soát từ hòa và sáng suốt của ý thức.  Chú Bảy cảm thấy nhẹ nhàng, thoải mái và an lạc.

Chú nhất định không hấp tấp, không vụt chạc, bởi vì chú biết rằng mỗi cử chỉ mỗi cái nhìn, mỗi ý tứ đều là sự tĩnh tâm thiền quán.  Khi cầm một bình hoa, chú ý thức rằng: cắm một bình hoa không hẳn là để CÓ một bình hoa: cắm một bình hoa là để cắm một bình hoa; động tác cắm hoa còn quan trọng hơn cả kết quả của động tác ấy (tức là có một bình hoa đẹp).  CẮM HOA là để quán chiếu tâm mình, là thiền định, là chính niệm, là sống trọn vẹn giây phút hiện tại.

Trong khi cắm hoa chú Bảy thấy lòng chú thanh tịnh, an lạc, chú có ý thức rõ ràng rằng chú đang cắm hoa, đang sống an lành giờ phút chú cắm hoa.  Nếu ta làm được như chú Bảy ta sẽ thấy cử chỉ của ta ung dung, từ hòa, thân thể ta thư thái và tâm ý ta lâng lâng một niềm vui thanh thoát.  Nghệ thuật cắm hoa và pha trà phát xuất từ thiền viện, bắt nguồn từ nguyên tắc chính niệm này.  Chú Bảy để ra năm phút để cắm một bình hoa.  Phí thì giờ quá, người ta có thể nghĩ; nhưng đây là thì giờ của ý thức, của quán niệm, của an lạc, còn quý giá gấp ngàn lần thì giờ để dành vào việc lo lắng, bực bội và mưu toan.

Cắm hoa hoặc quét nhà hay xếp lại sách trên bàn thì cũng vậy.  Ta nên thong thả mà làm TRONG TINH THẦN CHÍNH NIỆM.  Đó chính là sự tu tập quan trọng nhất.  Trong tu viện thiền, những khi nấu cơm, rửa chén bát, gánh nước, quét sân… nhà thiền giả cũng luôn luôn tu tập chính niệm và quán chiếu, giống như khi chú Bảy cắm hoa vậy.

Sau khi dọn dẹp căn phòng, đốt một cây nhang, cắm thật thẳng trong lư hương, chú Bảy thắp một cây đèn cầy (nến) để cho ánh sáng trở nên dịu dàng hơn và chú tắt đèn điện, bởi vì đèn điện chói sáng quá.  Chú ngồi lại ngay ngắn trước bàn Phật, trên chiếu, trên ghế, hoặc trên bộ ván theo kiểu bán già.  Thật ra ta ngồi như thế nào cho thật thoải mái là được, không cần phải ngồi theo kiểu bán già như chú.  Nhưng nếu ta tập ngồi được theo kiểu bán già thì lại càng hay.  Ngồi bán già dễ hơn ngồi kiết già: Chú Bảy ngồi ngay thẳng, bắp chân trái để trên bắp chân mặt hoặc bắp chân mặt để trên bắp chân trái.  Hai tay đặt trên bắp chân, chính giữa, lòng tay mặt đặt trên lòng tay trái.  Sống lưng chú thẳng, đầu thẳng, mắt chú hơi khép nhìn về phía trước chừng hai thước, miệng chú hơi mỉm cười.  Ngồi kiết già thì cũng giống như bán già.  Nhưng bàn chân phải đặt trên bắp chân trái và bàn chân trái đặt trên bắp chân phải.  Ngồi kiết giả chưa quen thì đau lắm, nhưng quen rồi thì không đau đớn gì nữa.  Ngồi bán già hay kiết già là những thế ngồi rất vững mạnh; khi ngồi như thế ta thấy tâm hồn ta vững chãi, tỉnh táo và tinh tiến hơn.

Chú Bảy bắt đầu tập thở.  Chú thở rất nhẹ nhưng sâu.  Tuy thế chú không cố gắng thở căng phổi quá; chú biết hễ cái gì ráng quá là không tốt.  Chú thở vào, thở ra nhiều lượt, hơi thở nhẹ nhàng, không gây tiếng động, hơi thở chú trôi theo một giòng dịu êm, không bị đứt khoảng, giống hệt như một giòng nước chảy trên một đồng bằng có cát, không phải như một giòng thác róc rách.  Trong khi thở, chú tiếp tục quán chiếu; khi thở vào, chú biết chú đang thở vào, khi thở ra chú biết chú đang thở ra: Thở một hồi, chú thấy khoan khoái và thanh tịnh trong người.

Bây giờ chú Bảy xét những vấn đề liên hệ tới sự sống hàng ngày, những vấn đề đã làm bận rộn tâm chú.  Giữ tâm thanh thản và duy trì nụ cười hơi chớm còn mãi trên môi, chú bắt đầu xét các vấn đề này trong ánh sáng liên hệ duyên sinh.  Chú không cho sự bực dọc phát hiện, bằng cách áp dụng phương pháp giữ hơi thở đều đặn, và tiếp tục duy trì nụ cười hơi chớm trên môi.  Chú tưởng niệm một câu trong kinh Pháp Hoa, ví dụ câu: “Từ nhãn thị chúng sanh” đem con mắt thương yêu mà nhìn mọi người.  Vì vô minh, vì thiếu hoàn cảnh giáo dục thuận lợi, vì những khó khăn của đời sống, người ta đã trở nên thiếu hiểu biết, thô lỗ, sỗ sàng, tệ bạc như thế… Chú quán chiếu duyên sinh để tưới thêm gốc từ bi tâm, và để con mắt tình thương (từ nhãn) của chú không bị che lấp bởi những tham giận tầm thường.  Chú tìm giải quyết mọi vấn đề trên căn bản từ hòa, thương yêu, bất bạo động.  Chú tìm cho ra lời giải đáp và phương pháp hành động theo giáo lý đạo Phật.  Chỉ có tình thương mới đối phó được với mọi não phiền.

Nếu trong nhà, ta không tìm ra được khung cảnh yên tịnh để làm công việc quán chiếu như chú Bảy thì ta có thể tìm ở chùa, hoặc một nơi vắng trong công viên, hoặc trong thư viện, hoặc ngoài đồng ruộng.

Hoạ Mi Nâu wrote on 13. Apr 2010 , 21:42:



Đúng đó Nâu. Hiện giờ ông ở đâu -???- nhưng chi nghỉ là ông đã tìm ra được cho mình sư bình an - Ông có viết nè

For me, learning how to forgive wasn't easy. But I did learn, and my life is better for it - even here on death row."

Chúc Nâu 1 ngày an lạc

Hoạ Mi Nâu wrote on 15. Apr 2010 , 22:20:

Đúng - hay lắm em hả - Chị đọc sách rất chậm - Em khoẻ

Tình thương yêu

       Xã hội hiện tại không chỉ có vật chất dồi dào, mà còn có cả những người trí thức tiến bộ, những nhà văn kiệt xuất, những diễn giả tài năng, những triết gia, những chuyên gia tâm lý, những nhà khoa học, những bậc chân tu làm cố vấn, những nhà thơ tài hoa và những nhà lãnh đạo rất tài ba.
    Mặc dù vậy, thế giới hiện tại vẫn chưa có sự thanh bình và an vui thực sự. Một vài thứ vẫn bị thiếu thốn, như là lòng thương yêu và sự thiện chí ở trong tâm mỗi người.
 
    Vật chất do con người tạo ra, tự thân chúng không thể đem đến hạnh phúc và thanh bình miên viễn cho con người. Sự thanh bình phải được tạo lập ngay chính trong tâm hồn của mình trước khi có thể đem thanh bình đến cho người khác và cho toàn xã hội. Để đạt được sự thanh bình thì cách thiết thực nhất là thực tập theo những lời khuyên của các vị đạo sư.
    Để rèn luyện lòng thương yêu, trước hết chúng ta phải rèn luyện những nguyên tắc cao quý của sự bất bạo động và phải luôn sẵn sàng chống lại thói ích kỷ, đồng thời chỉ cho người khác nhận thấy được con đường đúng đắn mà chúng ta đang theo. Sự đấu tranh ở đây không có nghĩa là đấu tranh với cơ thể vật lý này, bởi vì sự đồi bại của một con người không phải ở nơi thân thể mà là ở trong tâm hồn. Bất bạo động là một vũ khí lợi hại hơn nhiều so với sự trả đũa bằng bạo lực trong việc đấu tranh chống lại cái ác. Vì bản chất của sự trả đũa là làm cho tính đồi bại nặng thêm.
    Để có được tình thương yêu, mỗi chúng ta cần phải từ bỏ thói ích kỷ. Phần lớn tình thương yêu của con người là đều có xu hướng vị kỷ. Người vợ thương yêu chồng, nhưng thật ra ẩn chứa bên trong tình thương ấy là tình cảm của người vợ đối với chính bản thân mình. Cha mẹ thương yêu con cái cũng vì thương yêu bản thân họ. Con người tôn sùng thượng đế cũng vì lo cho bản thân. Chúng ta thương yêu người khác vì chúng ta muốn được người khác thương yêu mình.
    Con người nên tập thương yêu với tình thương không vị kỷ để duy trì sự bình an đích thực và để tự cứu lấy chính mình. Việc tự tử làm hủy hoại thân thể, cũng thế, thói ích kỷ sẽ làm trở ngại sự tiến bộ tâm linh. Tình thương yêu theo đạo Phật không phải là cảm xúc đơn thuần mà cũng không phải là ích kỷ. Đấy là tình thương yêu được biểu lộ từ nội tâm thanh tịnh sau khi đã diệt trừ hết những căm hờn, ghen ghét, tàn bạo, thù địch và oán hận ở trong lòng. Theo Đức Phật, tâm từ, hay tình thương yêu là phương pháp hiệu quả nhất để duy trì sự an tịnh trong tâm hồn và để gột rửa những tâm hồn đã bị uế nhiễm.
    Thương yêu là từ được sử dụng để diễn tả một phạm vi rất rộng của những xúc cảm trong đời sống con người. Thật ra, việc nhấn mạnh đến bản tính ham muốn tình dục đối với một người khác giới đã hạ thấp giá trị của những xúc cảm trong mối quan hệ thân thiện đối với người khác. Theo đạo Phật, có nhiều loại xúc cảm. Tất cả những thứ đó được gọi bằng một danh từ chung là thương yêu. Trước hết ấy là tình thương vị kỷ và tình thương không vị kỷ. Một người có tình thương vị kỷ thì người đó chỉ quan tâm đến việc người khác làm cho mình hài lòng như thế nào, mà lại không hề quan tâm đến những mong muốn cũng như những cảm giác của người kia. Sự ghen ghét luôn là dấu hiệu của tình thương vị kỷ. Tình thương không vị kỷ là tình thương mà một người dành cho người khác bởi những điều tốt đẹp nơi người ấy - cha mẹ rất mực thương yêu con. Con người thường cảm thấy có sự pha trộn giữa tình thương vị kỷ và tình thương không vị kỷ trong các mối quan hệ. Chẳng hạn, trong khi cha mẹ hy sinh rất nhiều cho con cái, thì họ cũng thường hy vọng một vài thứ gì đó được con cái đáp trả lại.
    Một thứ tình thương khác, trái với mối quan hệ thân thiết đã nêu trên, ấy là tình huynh đệ và tình bạn bè. Trong một chừng mực nào đó, thứ tình cảm này cũng được xem như là tình thương vị kỷ, bởi vì nó bị giới hạn trong một số người riêng biệt và không bao trùm hết tất cả mọi người. Ở một phạm trù khác, chúng ta có tình dục, ở đấy, những cặp tình nhân quấn quýt với nhau bởi sự lôi cuốn của thể xác. Điều này được những trò giải trí hiện đại khai thác triệt để và nó có thể ảnh hưởng đến bất cứ điều gì, từ điều đơn giản là những sự mê đắm của thanh thiếu niên, đến điều phức tạp nhất trong mối quan hệ giữa những người trưởng thành với nhau.
    Tình thương yêu rộng lớn hay là tâm từ, là thứ tình cảm thuộc cấp độ cao hơn so với những tình cảm ở trên. Tình thương yêu vô bờ bến này là đức hạnh cao quý mà những bậc giác ngộ đã thể hiện. Chẳng hạn như Đức Phật Thích Ca, Ngài đã quyết chí từ bỏ ngôi vua, từ giã gia đình và gạt bỏ những thú vui thường tình để lên đường tìm chân lý nhằm cứu chúng sanh thoát khỏi khổ đau. Để đạt được sự giác ngộ, Ngài đã phải chiến đấu với vô số nội ma ngoại chướng, phải vật lộn với muôn ngàn khó khăn, gian khổ. Nếu là một chúng sanh bình thường thì có lẽ đã bị quỵ ngã, nhưng Đức Phật thì không. Chính vì lẽ đó mà Đức Phật được tôn xưng là bậc Đại từ bi. Tình thương yêu bao la của Đức Phật không chỉ dành cho loài người mà còn trải rộng đến muôn loài chúng sanh. Đấy không phải là một thứ xúc cảm hay là tình thương vị kỷ, mà là tình thương không biên giới, không phân biệt. Không giống với những thứ tình cảm khác, tình thương rộng lớn này sẽ không bao giờ bị chấm dứt bởi nỗi thất vọng hay là sự chán ngán, vì nó không hề mong cầu sự đền đáp. Nó làm cho con người nhiều niềm hạnh phúc hơn và hài lòng hơn. Người nào tu tập tâm từ bi cũng sẽ thực tập hỷ và xả, và họ sẽ đạt đến trạng thái siêu việt.
    Trong sách Con đường cổ xưa của Đức Phật, ngài Piyadassi cho rằng: Tình thương yêu là sức mạnh tích cực. Mỗi một hành động của người có tình thương yêu là hành động với tâm vô nhiễm nhằm mục đích giúp đỡ, hỗ trợ, động viên để làm cho cuộc sống của mọi người dễ chịu hơn, bình lặng hơn và làm chuyển hóa những nỗi lo âu đang xâm lấn tâm hồn họ và có thể tận hưởng niềm hạnh phúc miên viễn.

    Cách thức để nuôi dưỡng tình thương yêu, để tình thương yêu được lớn dần lên là thông qua việc tư duy sâu sắc về những điều xấu xa của sự ghen ghét, những ích lợi của sự không ghen ghét và thông qua sự tư duy về thực tại, về nghiệp.
    Quả thực không ai ưa thích sự căm hờn. Sự căm hờn là một hình thức xấu của tình cảm, nó làm cho chúng ta càng ngày càng lún sâu vào nơi tăm tối, làm chúng ta thiếu đi sự sáng suốt. Sự căm hờn trói buộc con người, thương yêu làm cho con người được thanh thản. Căm hờn đưa đến dằn vặt, thương yêu đem lại bình yên.
    Căm hờn làm mất bình tĩnh, thương yêu làm cho con người được bình tĩnh. Căm hờn dẫn đến chia rẽ, thương yêu đem lại sự hòa hợp. Căm hờn là thô bạo, thương yêu là dịu dàng. Căm hờn là chống đối, thương yêu thì giúp đỡ. Lòng căm hờn có những ảnh hưởng xấu, còn tình thương yêu đem đến nhiều lợi ích như thế, cho nên chúng ta hãy cố gắng nuôi dưỡng cho tình thương yêu trong ta thêm lớn mạnh.


    Trong kinh Từ Bi, Đức Phật đã giải thích bản chất của tình thương yêu trong đạo Phật là "Như người mẹ bảo vệ đứa con duy nhất của mình trong lúc nguy kịch nhất của cuộc đời. Tuy nhiên, hãy để cho cậu ta tu tập tâm thương yêu vô bờ bến đối với tất cả chúng sanh, hãy để những ý tưởng của tình thương yêu không biên giới nơi cậu ta được tỏa khắp cả thế giới, phía trên, phía dưới, và cả bốn phương, không một chút ngăn ngại, vắng bặt sự căm hờn và tuyệt nhiên không có sự thù địch".

    Ven.K.ri Dhammananda;
    Minh Nguyên dịch (Trích dịch từ What Buddhists believe)

Cất túi hương trầm

(tt)

• Bờ cỏ lau

Mỗi khi đi đến nơi ở mới hay bàn chân chạm phải vùng đất lạ ta luôn có cảm nhận bầu trời này, sợi nắng mơ và cây cối nơi đây chưa thật gần. Khi tiếp xúc những ảo ảnh bên ngoài ta có thể nhìn được sự đổi thay của chúng. Vì vậy khi tình yêu bắt đầu, như một làn hương thoáng nhẹ lắng xuống, chúng có thể tồn tại hay vụt tắt và làm thế nào để không đánh mất tình yêu lý tưởng nơi bản ngã mỗi người. Chúng ta thử một lần nhìn lại cuộc đời, nhìn lại chính mình và hướng ra biển khơi để chiêm nghiệm về những điều ấy.
Bạn thử dùng tâm theo dõi một cơn gió mạnh qua thân cỏ lau thì bạn sẽ thấy chúng mềm mại dễ chịu, thả mình đong đưa trong gió.Từng nhánh nhịp nhàng, uốn lượn theo chiều gió, như chưa bao giờ ta thấy chúng đỗ xuống do những cơn bão táp đi qua. Bờ cỏ lau đồng điệu như bản hợp xướng trường ca trước mùa gió chướng, các bạn chúng chưa bao giờ tách biệt đơn côi. Bởi cội rễ luôn có sự sống tồn tại, vững chải trong trùng điệp thâm sơn. Cứ như thế đất có khả năng chăm sóc, tưới tẩm cất mình vào sâu giữa lòng cho chúng qua ngàn năm tuổi. Không một tiếng thở dài.

• Một Dòng Lặng

Cố Đô Huế, dòng Hương Giang bốn mùa nước trong thơm mùi sữa mẹ. Từ khi nào Sông Hương luôn ẩn mình trong giếng ngọc, với cái tâm, nét diễm kiều hằng xuôi mái bao con thuyền cập bến trên những con nước êm đềm sâu lắng ấy. Khi nghĩ về hồn thiêng là lúc chúng ta nhớ đến cội nguồn và khi nghĩ về một dòng nước ngày đêm tuôn chảy là dịp chúng ta nghĩ về vùng đất mẹ mỗi ngày nuôi lớn. Suối nguồn chưa từng có tiếng than thở mà con người cũng chưa một lần hay biết. Chỉ cần còn biết ơn cuộc đời đã là còn chút sâu kín hơn. Cho nên khi ta có cơ hội ngồi yên thì tự thân sẽ là những bông hoa đẹp tươi đẹp cho cả vườn hoa. Khi đi ta biết ta đi đâu, khi ăn ta biết ta đang ăn gì. Đó chính là lúc chúng ta trở về với những giây phút hiện tại, cuộc sống có giá trị ở đây.
Từ bao đời dòng Hương đã trở nên mạch sống gần gũi như dòng suối trong lòng cố đô. Cho dù mưa sa, giông tố thì Hương Giang vẫn một phẳng lặng ngàn năm. Đến với Sông Hương ta mới thấu hết tình quê đậm đà, với tiếng chuông chùa sớm chiều ngân vang thức tỉnh lòng người.

• Ngày Cho Em

Đến bên em một chiều đông sập tối
Sẵn trong tay chén cà phê thơm mới
Ta cứ ngỡ tình em ở đâu xa
Cánh tường vi mỉm nhẹ lên hai má
Một dấu hỏi làm tan biến cuộc chơi
Còn để lại một tình yêu lên ngôi
Tình mận trắng của buổi đầu mới lạ
Chừ gặp nhau trong tình sâu bất diệt.

Hai bạn trẻ, tôi muốn nói riêng đôi điều với hai bạn về một cuộc sống giản đơn mà hạnh phúc thật nhiều. Khi chúng ta hiểu được đôi chút tâm tư thì ta có thể lắng nghe được tất cả những thứ trên đời này qua con mắt yêu thương và tha thứ. Thời gian để bước chân quay về im lặng, không nói gì hơn thua là để cho ta trở về nhận diện đơn thuần với bao nỗi niềm buồn vui, cồn cào giận ghét. Dành những giây phút cho nhau là một nhu yếu cần mở lời yêu thương. Trong ai cũng có hạt giống riêng tư, tâm hành lăn xăn chẳng biết nói thế nào cho phải với lòng và chấp nhận đơn lẻ những điều xa xôi. Thế nên: Hạnh phúc là con đường đưa ta đi từng bước, mỗi bước đi có những khó khăn, có điều dễ chịu. Khi nào bọt nước hiện hữu là nước thì lúc đó mới thực chất là một hạnh phúc mà ta cần tìm kiếm. Chẳng hạn chiều nay hai bạn mang tới cho tôi một cái kệ được đóng từ những thanh gỗ, tôi rất hài lòng. Không chỉ đẹp về kiểu dáng, qua bàn tay của người thợ. Nhưng có lẽ tôi đã nhận ra sự đồng cảm của một sự quý mến nho nhỏ. Chỉ đơn giản là tôi biết cách quản lý cảm xúc để đón nhận trận mưa rào từ đâu lại, chính vì điều đó đã hòa quyện vào dòng suy tưởng ngày hôm nay là chưa phải là bắt đầu. Tôi nghĩ mình cần phải khép kín cho sự biểu hiện đầu tiên của cái tủ ấy, cho nên mọi vật chất bằng những tố chất đất nước gió lửa, những ấm trà đồ gốm tôi đã tự tay xếp vào bên trong từng ngăn và ngẫu nhiên tôi đã đặt cho nó một cái tên Trăng Non. Cún Lang cũng nên như vậy, phải thiết lập cho mình một góc không gian của tâm hồn. Ngày tới ta sẽ không nói gì nhiều, ít ra đường cũng ít tiếp xúc với mọi người để có thời gian nhìn lại chính mình, nhìn được người mình thương trong tinh thần biết ơn cuộc đời sâu sắc.

• Chiều nhớ

Từ buổi chiều ban sơ ấy, tôi đã gặp hai bạn trong túp liều tranh, có đầy hương cỏ và ánh nến lung linh trong đêm. Với nét mặt hiền thục, lời nói khiêm tốn chứa đầy tình xót thương thổi dậy tâm tư toát nên tôi cảm thấy hai bạn sớm biết trở về tạo dựng hạnh phúc sống thật cho chính mình trước một cuộc sống hiện tại gian nan bể dâu. Thấy Nguyên Khang có vẻ như là chàng trai hiền từ mộ đạo còn Diệu Thư chẳng những một thiếu nữ nhỏ nhắn kiều diễm mà còn có tâm hồn thấu hiểu sự đời. Có một lần hoài nhớ từng bước em đưa tôi sang… Cún, Lang như đang tiếp thêm nguồn lửa sống trong bề dày của đoạn đường tôi đang đi tới. Căn nhà nhỏ hôm ấy tôi đến chơi, thật bình dị như trong giấc mơ muốn lạc vào rừng bách thảo. Nhưng cuộc đời có gì mà hoàn hảo lắm đâu, mọi thời gian sẽ cho ta nhận thức ra lẽ sống đơn thuần để cứu rỗi một linh hồn vô vọng.

• Mơ tình người

Mùa vu lan đang về trên từng lối đi và trong lòng những người con. Từ hoa cỏ cho tới rừng già hoang vu, tất cả điều nhớ về cội nguồn một thời nuôi ta lớn khôn. Trong một khoảng lặng và giây phút thiêng liêng của tình mẹ ân cha lại vọng về dưới mỗi cái nhìn, bước đi giữa dòng đời. Biết bao ân tình sâu nặng làm cho ta luôn nhớ về ngày được cất lên tiếng khóc chào đời. Cha và Mẹ là nguồn hạnh phúc lớn lao, tợ như mây trời lộng lộng như sông ngàn biển lớn. Dù bất cứ nơi đâu hay những khi bơ vơ giữa đường đời, với lòng hiếu thảo của người con tha phương. Dưới mọi hiên nhà, hương trầm thơm ngát, lúc mỗi trái tim tìm về hai đấng sinh thành để tỏ bày niềm tri ân báo ân cõi hồng trần hiện tại.

• Dấu chấm buồn

Những ngày rằm tháng bảy tiết trời se lạnh, mây trắng bồng bềnh trên những tản núi mầu xanh và dưới bàn chân mẹ đi. Buổi sáng tiếng chuông được sư trụ trì thỉnh lên như một âm thanh trầm hùng làm dịu bớt bao suy nghĩ lo toan. Cái ngày hôm ấy làm sao tôi quên được, vì hai tiểu đệ của nhà chùa đã hăng hái thành tâm trong dịp vu lan về. Trời ơi ! mùi hương trầm quyện tỏa khắp căn phòng bé nhỏ, hai em đã đến bên tôi và đem ra một ít hạt sen. Tôi và thầy Quán Chơn lấy cái ấm và mấy cái chén trong ngăn tủ ra, rồi pha trà cho hai em uống. Tôi dặn hai em rất kĩ về cách chế trà và uống trà trong tĩnh lặng. Thế là Cún và K.Lang đã học được cốt cách điềm tỉnh đó. Buổi tối qua đi thật nhẹ nhàng với cái ngày tiếp nối của K.Lang lần thứ 29 và buồn cười hơn là một cái đêm đáng nhớ cho mấy cùng tử này. Suốt đêm rằm, ngoài kia trăng sáng trong, đâu đó mùi hoa trái kết hương diệu huyền, nhưng ánh nến trong không phòng như đang lôi về câu chuyện chưa ai kể hết….

• Trăng thơm lên

Trong chúng ta, ai cũng biết rằng ân tình cha mẹ không thể nào đong đếm được. Bởi sự hy sinh nuôi dưỡng của hai đấng tần tảo sinh thành. Cứ mỗi độ thu về, hương trầm tháng bảy lại phảng phất trên hương áng và tận lòng những người con chí hiếu. Hình ảnh Tôn Giả Mục Liên và bài ca Vu Lan đã gợi cho chúng ta hoài niệm về bốn trọng ân. Đóa hồng báo hiếu trên mỗi trang kinh thấm thía tình người, tình đạo vị của đạo đức học Phật Giáo. Bởi vậy màu đá thạch huyền tượng trưng cho núi thái sơn cao vời và tình của mẹ gắng liền vào dấu chân của đời con. Năm nay Chùa có hai phật tử Nguyên Khang cùng Diệu Thư đến chùa dâng hương lễ Phật từ rất sớm. Trong lúc các nhà sư đang sắp tọa cụ, trưng hoa quả. Tôi biết rằng trong tâm tư của hai bạn hơi buồn, vì ba mẹ mình chưa có mặt với tam bảo. Lòng thành và niềm tin chốn già lam của hai bạn, sẽ có một ngày không xa cảm động được mọi người. Nếu được như vậy thì trong muôn một các bạn cũng đã có thể đáp đền được chút ơn nặng của tình phụ mẫu. Dù dòng đời còn nhiều đau thương nhưng chỉ cần trong trái tim ta còn chút hiếu hạnh thì vạn vật chung quanh sẽ trở nên thân thương gần gũi, nguồn tiếp nối hạnh phúc bắt đầu từ đó.

Duyên kết:

Những ngày kỳ ngộ Cất Túi Hương Trầm, ta lại có duyên nợ từ vô thỉ. Trong ký ức và thực tại đã là một con người phong trần. Ấm trà nóng, một vài bông hoa nở rộ sáng nay bên góc phố Sài Gòn. Nguồn tình thi vị là sức sống thiên hà không vô biên xứ. Qua thanh lửa củi bốc khói tôi đã nhìn rõ quê mẹ chan chứa, ấp ủ lớn lên từng hơi thở. Viết tập bút Hương Trầm không phải chỉ qua bàn tay mà còn nhiều tâm tánh cuộc đời tạo hóa. Tất cả những thời gian để hoàn thiện cho từng đoạn viết tôi đã uống trà, ngắm mây bay, sương chiều, hoa nở, hương trầm, ánh mắt của trẻ thơ, đi dạo trên từng con phố xưa của Sài Gòn hay nghe lại các bản nhạc Trịnh, độc tấu các loại nhạc cụ dân tộc và tiếng kinh cầu đêm đêm vang vọng chuông đại hùng. Một thoáng trụ vũ, tri âm trăng non và có từng nhịp của trái tim mẹ hiền. Tình hoa mận đã du dương sâu lắng, hương ngọc lan đã hòa quyện hồn tôi. Ngay trong hiện tại hương trà tỏa ngát và nguồn tâm xây dựng tình huynh đệ, có mặt cho nhau. Những bước đi thảnh thơi, cảm xúc từ những con đường đi vào huyền thoại của chúng tôi. Tuy lời văn chân tình ngăn ngủi nhưng đó là cơ hội ngồi xuống lắng nghe chánh niệm.
Kinh Tâm - Thích Pháp Bảo

Ai Là Người Giàu Nhất?

Ngày xưa, ở miền Đông Nam Á có một vương quốc nọ. Vị vua trị vì vương quốc ấy rất đặc biệt, ông ta luôn có tham vọng trở thành người giàu nhất thế gian. ...

Ngày xưa, ở miền Đông Nam Á có một vương quốc nọ. Vị vua trị vì vương quốc ấy rất đặc biệt, ông ta luôn có tham vọng trở thành người giàu nhất thế gian. Vì vậy dân chúng sống không được hạnh phúc lắm dưới sự cai trị của ông. Nhưng dù sao cũng còn may mắn vì bên cạnh ông, có một vị cận thần rất giỏi và nhiều tình thương. Luôn cố vấn cho ông xử lý mọi quyết định cấp bách cho dân chúng theo hướng hiểu biết và thương yêu. Chính nhờ sự từ bi và trí tuệ của vị cận thần này mà vua đã tránh được rất nhiều lỗi lầm. Những lỗi lầm do tham vọng muốn giàu nhất thế gian đem lại. Tuy nhiên, tham vọng muốn là người giàu nhất thế gian vẫn chưa nguôi. Một hôm vua họp mặt tất cả những cận thần lại, và hỏi:

-         “Này các khanh. Các khanh hãy nói cho trẫm biết trong vương quốc này ai là người giàu nhất.”


Các cận thần của vua cùng đáp:

-         “Thưa hoàng thượng! trong vương quốc này, dưới sự trị vì của hoàng thượng, hoàng thượng là người giàu nhất.”

Vua cảm thấy rất thỏa mãn khi nghe các cận thận tâu lên như vậy. Nhưng sau đó vài giây, sắc mặt vua thay đổi. Vua nói:

-         “Nhưng ta nghe nói, ở làng Tỉnh Thức có một vị khất sĩ, và mọi người đồn rằng, trên thế gian này không ai giàu bằng vị khất sĩ đó cả.”

Một cận thần khác của vua, tên Hướng Thượng, bước ra và nói:

-         “Tâu bệ hạ! vì công việc của quốc gia, hạ thần đã có lần đi ngang qua, và ở lại làng Tỉnh Thức một tuần, quả thật thần thấy dân trong làng sống với nhau rất hạnh phúc. Không những vậy họ còn sống hài hòa với muôn thú xung quanh rừng, đặc biệt là họ không bao giờ ăn thịt của động vật sống trên cạn, bay trên trời, cũng như động vật sống dưới nước. Thức ăn chính của họ là rau quả và ngũ cốc. Đời sống của họ thật giản dị thưa bệ hạ…”

Nói đoạn, viên quan Hướng Thượng im lặng một lúc vì xúc động, rồi ông nói tiếp:

-         “Tâu bệ hạ, hạ thần có cơ hội được gặp vị khất sĩ mà bệ hạ vừa nói. Và hạ thần đã vô cùng xúc động khi nhìn thấy ông ta. Ở ông ta có một cái gì đó đã cuốn hút hạ thần, đã làm cho hạ thần quy phục và kính nể như hạ thần quy phục và kính nể bệ hạ vậy. Thưa bệ hạ, khi hạ thần đến đó, hạ thần đã thấy một khung cảnh, mà đến bây giờ hạ thần còn kinh ngạc và xúc động. Đó là hình ảnh các trẻ con trong làng chơi với những chú nai con trong sự hồn nhiên và đầy bình an. Đứa thì ôm bụng nai thọt lét, đứa thì chạy vui đùa với những chú nai khác, còn đứa thì cỡi lên lưng nai bố đang đứng bên cạnh… Dường như khoảng cách giữa con người và muôn thú ở đây không còn nữa. Nhìn cảnh ấy mà nước mắt hạ thần cứ chảy dài. Lúc đó hạ thần có mong ước là, tất cả người dân trong nước này đều được hưởng cảnh an bình như vậy.”

Vua đã rất ngạc nhiên khi biết ở trong nước của người lại có một con người, và một ngôi làng đặc biệt và kỳ lạ như vậy.  Sự hiếu kỳ trong vua trỗi dậy. Vua nói với quan Hướng Thượng:

-         “Trẫm nghe khanh nói, mà lòng cũng cảm thấy vui lây, trẫm mừng cho nước nhà đang có bậc kỳ tài. Bảy ngày tới là ngày trăng tròn, trẫm muốn cùng khanh và tùy tùng sẽ xuất cung đi tới đó. Trẫm cũng muốn tận mắt chứng kiến thực hư như thế nào. Và trẫm cũng muốn biết vì sao nhiều người nói vị khất sĩ kia là bậc giàu có nhất thế gian này.”

Thời gian mới đó mà đã tới ngày trăng tròn. Vua và viên quan Hướng Thượng cùng một số cận thần cải trang làm thường dân đi về hướng làng Tỉnh Thức. Phái đoàn của vua phải qua năm ngọn núi, ba con sông và tám khu rừng mới đến được làng Tỉnh Thức. Lúc vua đi thì trăng tròn. Khi vua tới làng Tỉnh Thức thì trăng đã không còn nữa. Bấy giờ là cuối tháng, như vậy vua và phái đoàn đã đi khoảng  mười lăm ngày.

Tới đầu làng Tỉnh Thức, vua và phái đoàn đã cảm được một năng lượng bình an đến lạ kỳ. Tiếng động của người, ngựa đã làm cho muôn thú trong rừng ngạc nhiên ngơ ngác nhìn, nhưng dường như tiếng động đó không làm cho chúng hoảng sợ. Có lẽ trong khu rừng này chưa hề xảy ra một cuộc đi săn nào.

-         “Thưa bệ hạ, phía trước chỉ còn hai dặm nữa thôi là đến làng Tỉnh Thức. Viên quan Hướng Thượng thưa.”

Vua dõi mắt nhìn về phía trước mà lòng đầy niềm vui, những cảm giác này vua chưa từng có trước đây. Tự nhiên trong đầu vua có một ý nghĩ rằng, vua sẽ có được nhiều hơn những gì vua muốn khi vua gặp được vị khất sĩ.

Phía xa xa, trên cánh đồng cỏ xanh ngát, có sáu đứa bé chơi với nhau, hai bé gái và bốn bé trai. Chúng độ cỡ sáu tuổi đến tám tuổi. Bên cạnh những đứa trẻ là bầy nai đang nhai từng lọn cỏ nhỏ, tươi. Những chú nai trông thật hiền và dễ thương làm sao. Chúng đùa giỡn, cõng lên lưng nhau, đưa mõm về phía các đứa trẻ, dường như muốn rủ bọn trẻ chơi một trò chơi gì đó. Hàng trăm chú sáo nâu bay lên, lượn xuống ở cây cổ thụ gần đó như muốn tham gia vào cuộc vui của bọn trẻ và các chú nai. Đây là lần đầu tiên vua thấy một cảnh tượng như vậy. Vua cũng có vườn thượng uyển, cũng có những công chúa và hoàng tử nhỏ, vua đã từng thấy công chúa và hoàng tử chơi với nhau, nhưng vua chưa bao giờ có được cảm giác bình an và yên như hôm nay khi nhìn những gì đang diễn ra trước mắt mình.

Vua và đoàn tùy tùng cùng tiến đến bọn trẻ. Bọn trẻ dường như thấy vua và đoàn tùy tùng đang đi tới phía mình. Tất cả đều dừng lại cuộc chơi, đứng lên và khoanh hai tay, lễ phép chào vua và mọi người trong đoàn.

Vua tiến đến gần và hỏi:

-         “Bác nghe nói rằng tất cả mọi người dân trong làng đều không ăn thịt cá, chỉ ăn rau quả và ngủ cốc, có đúng như vậy không ?”

-         “Thưa bác, dạ phải.” Một bé gái dường như lớn nhất nhóm trả lời.

-         “Vì sao vậy? có phải ai cấm các con không được ăn không? Hay là nếu như các con ăn thịt, cá các con sẽ phạm tội.”

-         “Dạ không. Chúng cháu không ăn là bởi vì chúng đều là bạn của chúng cháu ạ.” Tất cả bọn trẻ đồng thanh trả lời.

Những hình ảnh vua nhìn thấy cách đây không lâu khi mới tới làng, dường như là lời giải thích hùng hồn cho câu trả lời của bọn trẻ. Vua mỉm cười và tiếp tục đi vào trung tâm làng sau khi vẫy tay chào.

Vua cùng phái đoàn vào cổng chính của làng, rồi dừng chân lại một quán trọ trong làng để nghỉ ngơi. Sáng hôm sau vua cùng phái đoàn được mời dùng bữa sáng chung với gia đình chủ quán. Gia đình chủ quán gồm sáu người - vợ chồng chủ quán, hai người con, một trai một gái và hai người cùng làm việc chung. Nhà vua rất đỗi ngạc nhiên khi thấy mọi người trong gia đình chủ quán im lặng thưởng thức đồ ăn, nhìn nhau, mỉm cười mà không nói một lời nào. Sau buổi ăn vua tò mò hỏi:

-         “Vì sao tôi thấy quí vị trong khi ăn không nói lời nào, rất khác với cách sống của dân làng tôi. Quí vị có thể giải thích cho tôi hiểu lý do được không?”

Người bố trong gia đình mỉm cười và trả lời với đức vua.

-         “Thưa ông, với chúng tôi, những người dân sống trong ngôi làng này, điều trân quí sự có mặt của nhau. Ăn cơm im lặng là cách mà chúng tôi thể hiện niềm trân quí đó. Cũng nhờ ăn cơm im lặng mà chúng tôi có cơ hội tiếp xúc với thức ăn một cách sâu sắc hơn. Và vì thế lòng biết ơn của chúng tôi cũng được nuôi dưỡng và lớn lên sau mỗi buổi ăn.”

Dường như vua cũng chưa hiểu rõ câu trả lời lắm, nhưng dù sao nó cũng thỏa mãn cho vua một phần nào. Còn về vị quan Hướng Thượng thì biết tất cả những truyền thống của làng, nhưng ông đã không nói trước hay giải thích cho vua bất cứ điều gì, ông muốn vua phải tự mình khám phá từ từ.

Nếp sống ở làng tỉnh thức thật bình yên và nhẹ nhàng. Vua muốn đi đến bờ sông cạnh khu rừng, vì sau bữa ăn vua có nghe mọi người trong gia đình chủ quán nói, hôm nay là ngày những chú khỉ đem trái cây đến cho dân làng. Khi vua và phái đoàn tới bờ sông, cũng là lúc các chú khỉ đem trái cây đến. Tiếng khẹc khẹc của đàn khỉ và tiếng cười nói của các thanh niên thiếu nữ trong làng, những âm thanh đó đã làm cho nhà vua bật cười. Cảnh tượng thật ngộ nghĩnh. Vua chưa hề thấy bao giờ. Những chú khỉ làm đủ trò trong khi chuyển trái cây cho những người trẻ trong làng. Chú thì bỏ những trái táo rừng vào đầy hai má. Chú thì dùng đuôi xâu lại một tràng trái cây lạ. Thân loại trái cây này có màu hồng vàng, ở giữa có một khoảng trống nhỏ.  Chú thì hai tay ôm nải chuối. Có những chú khỉ con, thì tay không cầm gì, nhưng lúc nào cũng bám lên lưng khỉ bố hoặc mẹ… Sau khi truyền trái cây xong, các chú khỉ vui đùa ríu rít với nhau. Chúng nhảy lên lưng, chúng đu trên vai những thanh niên, thiếu nữ của làng. Những chú khỉ con vén tóc những người trong làng để bắt những con rận, hệt như khỉ mẹ đã từng làm cho chúng. Nhìn những cảnh như vậy, vua không khỏi ngạc nhiên. Trong cung, vua cũng đã từng xem rất nhiều chú khỉ, chúng rất giỏi. Chúng có khả năng làm xiếc đủ trò. Nhưng vua thấy trong ánh mắt chúng luôn có một nỗi buồn man mác. Có lẽ là những ánh mắt mang một nỗi buồn nhớ rừng. Ánh mắt muốn có được sự tự do.

Ngày hôm sau cũng là ngày vị khất sĩ đi khất thực, vua và đoàn tùy tùng đã chờ vị khất sĩ ấy ngay gốc cây đa lớn. Cây đa này có thể đã hơn trăm tuổi, gốc đa có nhiều tua xung quanh, thoạt nhìn trông giống như râu của những ông tiên trong truyện cổ tích. Cây đa này là nơi nghỉ ngơi và dùng cơm của vị khất sĩ.

-         “Thưa hoàng thượng, hoàng thượng có thấy bóng người từ xa đang tiến lại gần không. Bóng người ấy chính là người mà hoàng thượng đang mong đợi.” Viên quan Hướng Thượng thưa.

Vua đưa mắt nhìn về phía trước theo hướng tay của viên quan Hướng Thượng chỉ. Bóng người ấy cũng dần hiện rõ. Vua chăm chú nhìn một con người nhỏ nhắn đang tiến dần về phía mình mà không hề có lấy một cái chớp mắt. Từng bước chân an lạc, từng bước chân thảnh thơi của con người ấy tỏa ra một năng bình an vô bờ. Vua chưa từng thấy một người nào có dáng vẻ uy nghi và thanh thản đến như vậy. Bóng người ấy tiến dần đến trước mặt vua nở một nụ cười hồn hậu. Vua cũng đáp trả lại một nụ cười với lòng cung kính và ngưỡng mộ mặt dù đây chỉ mới là lần gặp đầu tiên.

Vị khất sĩ nhẹ nhàng đến bên cạnh gốc cây đa, rồi ngồi xuống trong tư thế vững chãi nhất để dùng phần ăn của mình. Người ăn một cách chậm rãi, khoan thai. Vua và đoàn tùy tùng quan sát vị khất sĩ ăn trong im lặng.  Bữa ăn cũng kết thúc, vị khất sĩ nhẹ nhàng đứng lên để chuẩn bị trở về lại tịnh thất. Nhà vua cũng tranh thủ khi vị khất sĩ đứng lên thì tiến lại gần và thưa:

-         “Thưa ngài, có phải ngài là vị khất sĩ mà mọi người vẫn thường đồn là người giàu nhất thế gian?” Vị khất sĩ chỉ đáp lại nhà vua bằng một nụ cười.

-         “Thú thật với ngài tôi chính là quốc vương của vương quốc này. Đã từ lâu tôi nghe tiếng  của ngài, mà cho đến hôm nay tôi mới có cơ hội diện kiến. Sau khi được gặp ngài, tôi thấy quả thật là không uổng công tôi lặn lội muôn dặm xa đến đây” đức vua tiếp tục nói.

Khi biết được người đứng trước mặt mình là một quốc vương và những người xung quanh là những quan cận thần nhưng nét mặt của vị khất sĩ vẫn không hề thay đổi. Người luôn bình thản và trang nghiêm.

Vị khất sĩ cất giọng ôn tồn hỏi “thưa quốc vương, chẳng hay ngài đến làng Tỉnh Thức này có việc gì?” 

-         “Chỉ một lí do đơn giản, tôi muốn tìm hiểu vì sao người ta nói ngài là người giàu nhất thế gian mặc dù trên người ngài chẳng có một món báu vật nào.”

-         “Vậy theo hoàng thượng một người như thế nào là người giàu nhất thế gian.”

-         “Người giàu nhất thế gian là người không có thiếu bất cứ một món báu vật nào cả.”

-         “Thưa hoàng thượng, khi nào người ta cần, người ta tìm cầu một cái gì đó thì người đó mới thiếu phải không?”

-         “vâng.”

-         “Một người không còn tìm cầu bất cứ một điều gì nữa thì người đó có còn cái gì để mà thiếu nữa không?”

-         “Thưa ngài không.”

-         “Vậy thưa hoàng thượng có thể gọi người đó là người giàu nhất thế gian không? Người mà đối với bản thân mình không thấy thiếu bất cứ một thứ gì?”

-         “Có phải ý ngài muốn nói người biết đủ, người không còn tham dục với những của cải trên thế gian này là người giàu không?” Với câu hỏi này của vua vị khất sĩ chỉ im lặng mỉm cười. Và đức vua cũng hiểu ra rằng vì sao mọi người nói vị khất sĩ này là người giàu nhất thế gian mà trên người không có một thứ gì quí giá cả. Điều đức vua khám phá ra là người biết đủ thì nghèo mà giàu, còn người không biết đủ thì giàu mà vẫn nghèo.

Sau khi trở về lại hoàng cung hình ảnh an lạc thảnh thơi của vị khất sĩ ở làng Tỉnh Thức luôn hiện lên trong tâm trí nhà vua. Nhà vua đã ra lệnh đem phân phát tài sản cho những người dân nghèo trong cả nước. Luôn tham vấn vị quan Hướng Thượng trước khi quyết định bất cứ một điều gì có liên quan đến quốc gia. Vua cũng thực tập một đời sống đơn giản. Bây giờ đây vua cũng cảm thấy mình là người giàu nhất. Cuộc sống của dân chúng nơi nơi được ấm no. Những kết quả mà vua có được khi thăm vị khất sĩ ở làng Tỉnh Thức đã hơn những gì vua mong muốn. Trước khi nhà vua bằng hà, nhà vua đã nói đức vua kế nhiệm con trai mình khắc lên bia mộ vua hàng chữ: Người Biết Đủ.

17/11/2009  Pháp Nhật

Hamburg, 2009

Chào chị Tuyết Lan và Emwhy ,

Hôm nay cuối tuần em rảnh rang được một chút và quyết tâm đọc hết tất cả những bài đã post trong " Nếp Sống Đạo " do 2 chị chịu khó sưu tầm đem về , em cảm ơn 2 chị rất nhiều

Em cảm ơn chị T Lan đã mở ra trang này để cả nhà có thể đọc và thực hành Nếp Sống Đạo , sao em cứ tập được cái tánh tốt này thì lại sanh ra tật xấu khác.....nên phải thường xuyên vào đây để tu tâm dưỡng tánh là hay nhất

Em thấy trước tiên nên tập  : làm điều gì thì làm trong chánh niệm , nếu tập được thì  mừng rồi... từ từ tập thêm 

PTr

Chuyện đạo chuyện đời

Nhặt lá rụng trong tâm

Sư Đỉnh Châu và một vị sư ngồi đọc kinh ở sân chùa, đột nhiên một trận gió thổi đến, lá trên cây rụng xuống khá nhiều. Đỉnh Châu liền khom lưng nhặt từng chiếc lá bỏ vào trong đãy. Vị sư bên cạnh thấy vậy bèn nói:

- Không cần nhặt đâu, dù sao sáng ngày mai chúng ta cũng phải quét mà!

Đỉnh Châu không cho là như vậy nên nói:

- Không thể nói như vậy, tôi nhặt thêm một lá, sân sẽ sạch thêm một chút.

Vị sư lại nói:

- Lá rụng nhiều như thế, nhặt phía trước nó lại rụng phía sau, làm sao mà nhặt hết được?

Sư Đỉnh Châu vừa nhặt vừa nói:

- Không sạch lá rụng ở trên mặt đất nhưng với lá rụng trong đất tâm thì cũng có lúc tôi nhặt sạch.

Vị sư nghe rồi, hiểu ra việc nhặt lá rụng của Đỉnh Châu cốt là nhặt những phiền não vọng tưởng trong tâm.  (Theo Hoa Linh Thoại)

BÀI HỌC ĐẠO LÝ:

Quét chùa, một hình ảnh và việc làm quen thuộc của các tiểu tăng, vì “con sãi ở chùa lại quét lá đa”. Nhất là đối với những ngôi chùa thâm u, nhiều cổ thụ thì lá rụng vô số và quét lá vàng rơi là việc gần như liền tay của các chú tiểu và những vị Phật tử công quả, gieo phúc với chùa.

Trước đây, mỗi lần đến chùa ngồi nhẩn nha niệm Phật thì các sư thường trao cho tôi một cây chổi tre, bảo quét chùa cho có phước. Lạ, quét chùa thì cũng như quét nhà thôi, có khác gì đâu, vậy thì tại sao quét chùa lại có phước? Cũng có thể làm việc cho chùa nên có phước, ngày ấy tôi cũng chỉ biết vậy thôi.

Rồi duyên lành đến, một vị sư đã dạy tôi cách quét chùa. Sân chùa lá rụng hoài, dĩ nhiên phải quét mãi không thôi. Sân chùa phải sạch mới trang nghiêm chốn thiền môn, cũng như tâm của mình cần tĩnh lặng thì Phật trong tâm mới hiển bày. Do đó, quét lá vàng rơi trên đất cũng đồng thời quét luôn những phiền não rơi rụng trong tâm. Vì quét sạch bụi trần phiền não trong tâm nên mới tạo ra phước đức, sống hạnh phúc an lành.

Và từ đó đến nay cũng đã nhiều năm, tôi vẫn hành trì pháp môn “quét chùa” trong im lặng, bền bỉ và liên tục. Tôi nhận ra rằng phiền não trong tâm nhiều hơn lá rụng sân chùa gấp nhiều lần. Dù nhiều não phiền nhưng do kiên trì quét dọn, không bao giờ ngừng nghỉ, không đợi đến ngày mai nên rắc rối thưa dần và bình an ngày càng thêm lớn.

Mới hay, người biết tu và thực tu thì dù làm bất cứ việc gì cũng là phương tiện để dọn dẹp và trau dồi thân tâm nghiêm tịnh. Từ quét lá, làm vườn, trồng cây cho đến dịch kinh, viết sách, tụng niệm cũng chỉ để “an tâm”. Nếu không hướng đến mục tiêu làm trong sạch thân tâm thì mọi việc dù mệnh danh Phật sự cũng phù du và cạn cợt.

Như sư Đỉnh Châu chỉ làm một công việc bình thường là nhặt lá vàng rơi ở sân chùa nhưng kết quả thì diệu dụng vô cùng. Vì đó là một quá trình hướng đến thanh lọc nội tâm thanh tịnh, không còn phiền não và chấp thủ. Tu tập là một người làm vườn, là thiên thần quét lá lúc nào cũng dọn dẹp vườn tâm trở nên đẹp đẽ và trang nghiêm.
ST

Phuong_Tran wrote on 12. Jun 2010 , 21:22:

Thích nhỉ - Thỉnh thoảng Chi vẫn vào đây đọc lại đó - Mình còn mê mờ nên phải đọc đi đọc lại ... để nhớ   

Tuyet Lan wrote on 13. Jun 2010 , 21:40:

Em đang mở trang này ra xem

Cám ơn chị nha

Em cũng muốn chia xẻ  với chị và cả nhà bài " Hãy Sống Vời Lòng Biết Ơn "nha

PTr

Hay quá em gái -hãy biết ơn tất cả - ngay đến người mình không thích đó em - Hic- nói thì dễ nhưng hành thì khó đa 

Diều Hâu wrote on 13. Jun 2010 , 21:46:

Phuong_Tran wrote on 14. Jun 2010 , 08:13:

TÂM HỒN VỊ THA

Nguyên tác: ĐẠT LAI LẠT MA
Chuyển ngữ: HT. THÍCH TRÍ CHƠN
(Trích từ cuốn sách “An open Heart”)[/color]
---o0o---

Kính thưa các bạn,



Tôi nghĩ rằng mọi người ai cũng ước mong sống hạnh phúc và không thích khổ đau. Tôi cũng tin mục đích của đời sống là thành đạt nguồn hạnh phúc này. Tôi tin rằng mỗi chúng ta đều có khả năng tu tập, kiềm chế giữ tâm thanh tịnh giống nhau để có hạnh phúc và an lạc. Dù chúng ta giàu hay nghèo, học thức hay ngu dốt; màu da trắng hoặc đen, ở Đông hay Tây phưong, chúng ta đều có chung khả năng đó. Tất cả chúng ta không có gì khác nhau về đời sống tinh thần và tình cảm. Mặc dù vài người trong chúng ta có lổ mũi cao hay lớn hơn và màu da khác nhau, nhưng căn bản về cơ thể vật lý của chúng ta hoàn toàn giống nhau. Sự khác biệt rất ít.



Theo tôi, điều thiết yếu là chúng ta cần ý thức và tự tin rằng chúng ta có khả năng tu tập, hoán cải được cuộc sống của chính mình. Đôi khi gặp khó khăn trong thực tại, chúng ta bi quan nhìn đời và đâm ra thất vọng. Hành động như vậy, tôi nghĩ là sai lầm. Tôi không có điều gì mầu nhiệm để cống hiến cho các bạn. Nếu ai có năng lực huyền bí, tôi không ngại sẽ đến nhờ họ giúp đỡ. Nhưng thực tình mà nói tôi nghi ngờ và không tin những kẻ bảo rằng họ có năng lực siêu phàm. Tuy nhiên, qua nỗ lực tu tập với sự tinh tấn không ngừng, chúng ta có thể thay đổi đời sống tinh thần của chúng ta.



Nếu chúng ta làm chủ được tâm mình, dù phải gặp nghịch cảnh khó khăn, tâm chúng ta vẫn cảm thấy an lạc. Trái lại, khi tâm chúng ta vọng động, bị chi phối bởi sự lo âu, sợ hãi, nghi ngờ hay tham lam ích kỷ thì dù chúng ta có sống bên cạnh những người bạn tốt, hay giữa hoàn cảnh đầy đủ tiện nghi vật chất, chúng ta vẫn cảm thấy khổ đau.



Tôi nghĩ là điều sai lầm khi chúng ta hy vọng rằng những vấn đề khó khăn hiện nay của chúng ta có thể giải quyết bằng tiền bạc hay quyền lợi vật chất. Đúng là không thực tế chút nào khi chúng ta tin rằng có thể giải quyết đời sống tinh thần của chúng ta bởi ngoại giới vật chất. Hẵn nhiên các tiện nghi vật chất thực sự cần thiết và giúp rất nhiều cho cuộc sống chúng ta. Nhưng đời sống tinh thần và nội tâm của chúng ta cũng không kém quan trọng, nếu không muốn nói còn cần thiết hơn. Chúng ta nên lánh xa những cám dỗ xa hoa vật chất vì chúng gây trở ngại cho sự tu tập của chúng ta.
Phần đông con người chú trọng nhiều đến những tiến bộ văn minh vật chất và xao lảng các giá trị đạo đức tâm linh. Cho nên chúng ta cần phát triển giữ quân bình giữa đời sống vật chất ngoại giới và tinh thần thuộc nội tâm. Các đức tính tốt của chúng ta có thể nói là những giá trị luân lý nhân bản của con người. Chúng ta nên phát triển và bảo vệ các hành động thiện đó cũng như chia xẻ, mang những điều phúc lợi này đến giúp đỡ cho tất cả chúng sanh. Chúng ta nên tôn trọng quyền làm người của mọi kẻ khác. Do đó chúng ta cần ý thức rằng sự an lạc và hạnh phúc tương lai của chúng ta tùy thuộc vào nhiều người khác trong xã hội chúng ta đang sống.
Tôi mất tự do năm mười sáu, và hai mươi bốn tuổi tôi mất tổ quốc. Tôi làm người dân tị nạn trong bốn mươi năm qua với nhiều trách nhiệm nặng nề. Nhìn lui quá khứ, cuộc sống của tôi đã gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên trong thời gian này, tôi đã cố gắng thực tập lòng từ bi và phát tâm giúp đỡ cho nhiều người khác. Nhờ có tinh thần lợi tha đó mà tâm tôi cảm thấy an lạc. Một trong những lời cầu nguyện hằng ngày của tôi là:
“Bao lâu thế giới này và chúng sanh còn hiện hữu,
Tôi sẽ mãi còn để giúp đỡ, phục vụ và cúng dường cho họ”
Với tâm nguyện trên đã giúp cho chúng tôi tăng trưởng thêm đạo lực và đức tin trong lý tưởng của tôi là phục vụ cho hạnh phúc nhân loại. Trong cuộc đời hoằng pháp, dù gặp chướng duyên nghịch cảnh khó khăn thế nào, khi nghĩ đến hạnh nguyện này, tâm tôi cảm thấy vô cùng an lạc.
Một lần nữa, tôi cần nhấn mạnh rằng tất cả chúng ta đều giống nhau. Một vài người nghĩ rằng đức Đạt Lai Lạt Ma có cái gì khác quý vị. Điều đó hoàn toàn không đúng. Tôi chỉ là một con người như các bạn. Chúng ta đều có Phật tánh giống nhau. Nơi mỗi người, sự phát triển tinh thần không đặt trên nền tảng đức tin tôn giáo. Tôi nghĩ rằng giáo lý căn bản của các tôn giáo đều dạy chúng ta phương cách phát triển đức tánh từ bi, lòng thương yêu giúp đỡ mọi người cũng như ý thức rằng cá nhân chúng ta không có gì quan trọng bằng những kẻ khác. Mặc dù triết lý và hình thức nghi lễ có khác nhau, nhưng bức thông điệp đạo đức chính yếu của mọi tôn giáo đều giống nhau. Đạo giáo nào cũng khuyên chúng ta làm lành tránh ác, nên giúp đỡ thương yêu và tha thứ cho nhau. Ngay cả những kẻ không có tín ngưỡng, họ cũng đề cao và tán dương những giá trị luân lý căn bản của con người.
Khi nhận biết rằng cuộc sống và hạnh phúc của chúng ta do sự hợp tác và đóng góp của vô số người khác, chúng ta nên có thái độ giao hảo thân thiện với tất cả mọi người. Chúng ta thường hay quên điều căn bản này. Ngày nay nhân loại đang sống với nền kinh tế toàn cầu hiện đại; cho nên biên giới quốc gia ngày càng thu hẹp lại. Không chỉ riêng những quốc gia mà ngay cả các châu trên thế giới vẫn phải sống nương nhờ vào nhau. Thực vậy, mỗi chúng ta không thể tách rời độc lập mà tồn tại.
Hãy nhìn kỹ những vấn đề khó khăn mà nhân loại đang phải đối đầu hiện nay, chúng ta nhận thấy rằng tất cả đều do chúng ta gây ra. Tôi không nói đến các tai trời ách nước mà những cuộc khủng hoảng chính trị hay chiến tranh đẩm máu, phần lớn đều do con người tạo nên; bắt nguồn từ quốc gia chủ nghĩa hoặc tranh chấp biên giới giữa các nước với nhau. Nếu từ ngoài không gian vũ trụ nhìn xuống thế giới này, chúng ta chẳng thấy biên giới gì cả, nhưng duy nhất chỉ là một quả đất nhỏ mà thôi. Vì chúng ta vạch đường ranh giới giữa quốc gia này với đất nước kia, từ đó chúng ta mới nảy sinh ý tưởng phân biệt giữa chúng ta và người khác; sắc dân này với chủng tộc nọ. Khi chúng ta có óc kỳ thị phân chia như vậy, chúng ta khó nhận thấy được thực trạng của vấn đề. Tại nhiều nước ở Châu Phi và gần đây, một vài quốc gia Đông Âu như Nam Tư chẳng hạn, mọi cuộc tranh chấp xảy ra tại đó đều do óc hẹp hòi vì chủ nghĩa quốc gia.
Quan niệm phân chia giữa “chúng ta” và “họ” hầu như không còn thích hợp nữa; vì quyền lợi của dân tộc láng giềng cũng chính là lợi ích của chúng ta. Chăm sóc, nghĩ đến quyền lợi của những người bạn hàng xóm cũng chính là quyền lợi tương lai của chúng ta. Ngày nay, sự thực đơn giản là khi gây tai hại cho kẻ thù thì chính chúng ta cũng bị tổn hại. Tôi nhận thấy rằng do sự tiến bộ về khoa học kỹ thuật hiện đại và chủ trương kinh tế hóa toàn cầu của các quốc gia siêu cường cùng với sự gia tăng nhanh chóng dân số trên mặt đất khiến cho thế giới chúng ta đang sống ngày càng thu nhỏ lại. Tuy nhiên quan niệm về một thế giới đại đồng “tứ hải giai huynh đệ” (bốn biển là anh em) của chúng ta vẫn chưa thực hiện được bởi lẽ chúng ta đang còn tiếp tục bám víu vào những tư tưởng lỗi thời xưa củ là kỳ thị, phân biệt giữa “chúng ta” và “người khác”, giữa đất nước này với quốc gia kia.
Chiến tranh là một phần của lịch sử nhân loại. Nhìn lui quá khứ, cuộc sống của loài người trên mặt đất, chúng ta thấy rằng vào thời đó, sinh hoạt về kinh tế của các quốc gia, thành phố và ngay cả làng xả đều hoàn toàn độc lập, riêng rẻ với nhau. Trong hoàn cảnh như vậy, sau khi đánh bại tiêu diệt được kẻ thù có nghĩa là chúng ta đã hoàn toàn chiến thắng; cho nên lúc bấy giờ con người chủ trương dùng bạo lực và chiến tranh, mạnh được yếu thua để giải quyết các cuộc tranh chấp là hợp lý. Nhưng ngày nay, sự tồn tại của mọi quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều có liên quan mật thiết với nhau. Cho nên theo tôi, việc sử dụng chiến tranh là không mấy thích hợp. Ngày nay, mọi sự tranh chấp và bất đồng ý kiến giữa các nước đều có thể giải quyết tốt đẹp qua những cuộc đối thoại. Đối thoại là phương cách duy nhất hợp lý. Riêng một phe hay quốc gia chiến thắng là điều không mấy hợp thời nữa.
Chúng ta nên giải quyết mọi cuộc khủng hoảng trên thế giới trong tinh thần biết lắng nghe, thông cảm, hòa giải và luôn luôn nghĩ đến quyền lợi của các dân tộc khác. Chúng ta không thể tiêu diệt quốc gia láng giềng cũng như không quan tâm, đếm xỉa gì đến quyền lợi đất nước của họ. Hành động như vậy là chúng ta tự gây đau khổ cho chính mình. Cho nên, tôi nghĩ rằng ngày nay, quan niệm dùng bạo lực để giải quyết cuộc tranh chấp là không đúng. Bất bạo động không có nghĩa là chúng ta tiêu cực trong việc tìm cách giải quyết vấn đề mà trái lại, chúng ta thực tâm muốn giải quyết tốt đẹp cuộc khủng hoảng chính trị đó. Tuy nhiên, chúng ta nên chọn giải pháp nào không chỉ mang lại lợi ích cho riêng mình. Chúng ta cần tránh hành động gây tổn hại cho quốc gia khác. Do đó, bất bạo động không những chỉ là không dùng đến bạo lực mà chúng ta còn phải có lòng từ bi, nghĩ tưởng đến sự đau khổ của kẻ khác. Chúng tôi mong rằng tư tưởng bất bạo động cần được phổ biến rộng rãi trong gia đình, ngoài xã hội quốc gia, và toàn thế giới. Mỗi cá nhân nên cố gắng đóng góp cho sự phát triển tình thương không bạo lực này.
Làm sao để thực hiện được điều đó? Chúng ta có thể bắt đầu từ chính mình. Chúng ta nên phát tâm từ bi, nhận thức tìm hiểu mọi việc xảy ra từ nhiều khía cạnh. Thông thường khi gặp khó khăn, chúng ta hay xét vấn đề theo thiển kiến riêng của mình. Đôi lúc chúng ta không biết rõ về những phương diện khác của tình hình. Điều này thường dẫn chúng ta đến kết quả giải quyết sự việc không mấy tốt đẹp. Chúng ta cần nhận thức rõ những người khác cũng là một phần của xã hội chúng ta đang sống. Chúng ta có thể nghĩ rằng xã hội là thân thể với chân và tay như các bộ phận của nó. Mặc dù tay khác với chân, nhưng nếu chân đau thì tay phải giúp đỡ. Cùng thế ấy, khi xã hội có điều gì bệnh hoạn không lành mạnh thì chúng ta nên cứu giúp. Tại sao? Vì nó là một phần của thân thể và của chúng ta.
Chúng ta cũng phải quan tâm đến tình trạng môi sinh. Quả đất này là ngôi nhà duy nhất của chúng ta. Chúng ta vẫn thường nghe các khoa học gia bảo rằng họ có thể đưa người lên mặt trăng và hỏa tinh. Nếu chúng ta có khả năng thực hiện được điều đó với mọi sự thuận lợi thì rất tốt, tuy nhiên tôi nghĩ việc ấy không dể dàng. Bởi lẻ chúng ta cần phải trang bị một số dụng cụ máy móc để giúp con người có thể hít thở không khí và sống trên đó. Cho nên, tôi nghĩ quả đất xanh tươi của chúng ta đang sống là rất đẹp và thân thương với chúng ta. Nếu chúng ta hủy diệt trái đất hoặc do bất cẩn vô ý, chúng ta gây hư hại cho nó, rồi chúng ta biết đi ở đâu? Cho nên chúng ta cần phải bảo vệ và chăm sóc môi sinh vì nó là quyền lợi thiết yếu của chúng ta.
Sự nhận thức sâu xa và sáng suốt về nguyên nhân gây ra những khó khăn trong đời sống hiện nay có thể giúp chúng ta cải đổi được không khí sinh hoạt trong gia đình. Thực vậy, đôi lúc vì sự hiểu lầm, xích mích nho nhỏ sẽ gây nên trận cải vả ồn ào giữa vợ và chồng hay giữa cha mẹ và con cái. Nếu chúng ta nhận xét vấn đề một cách phiến diện và nóng nảy sẽ dẫn đến sự tranh chấp gây gổ và có thể đưa nhau ra tòa ly dị. Tuy nhiên khi chúng ta bình tĩnh sáng suốt, chúng ta sẽ giải quyết mối bất hòa dễ dàng qua sự thông cảm, khoan dung và tha thứ.
Một vấn đề khác mà chúng ta đang phải đối đầu hôm nay là khoảng cách giữa những nguời giàu và nghèo. Tại quốc gia Hoa Kỳ vĩ đại này, cha ông tiền nhân của quý vị đã xây dựng vững chắc cho nền dân chủ, tự do và bình đẳng giữa mọi công dân. Những quyền căn bản này đã được Hiến Pháp Hoa Kỳ bảo vệ. Tuy nhiên số người tỷ phú ở Mỹ ngày càng tăng trong khi hạng dân nghèo vẫn nghèo, có người lại nghèo hơn. Trên thế giới cũng vậy, có quốc gia quá giàu, có nước lại nghèo xác xơ. Đây là điều rất đáng buồn. Về mặt luân lý thì tình trạng đó không có gì sai quấy, nhưng thực tế nó là nguồn gốc của sự bất an và khó khăn mà các bạn có thể nhận thấy ngay ở sát nhà của mình.
Ngay khi tôi còn nhỏ, tôi thường nghe người ta ca tụng nói về thành phố Nữu Ước ( New York). Tôi nghĩ rằng nó rất đẹp và giống như thiên đường. Năm 1979, lần đầu tiên tôi viếng thăm New York, ban đêm tôi đang ngủ ngon giấc, thình lình bị đánh thức dậy vì tiếng còi hú. Tôi hiểu rằng chắc có việc gì xảy ra đâu đó, trộm cướp hoặc cháy nhà. Hơn nữa tôi có người anh, nay đã qua đời. Ông kể cho tôi nghe nhiều kinh nghiệm, khi ông ta ở tại New York. Ông sống cuộc đời bình thường và nói rằng người dân ở New York phải chịu đựng nhiều nỗi khổ: nghèo đói, sợ hãi, trộm cướp, bị hảm hiếp và giết chóc v…v…Tôi nghĩ đây là kết quả của nền kinh tế trong một xã hội mà mức sống của mọi người không đồng đều nhau.
Xã hội chúng ta thường xuyên gặp bất an, vì có nhiều người quá nghèo phải đấu tranh lao động cực nhọc mỗi ngày mới kiếm đủ miếng ăn, trong khi những kẻ dư thừa khác lại sống cuộc đời hết sức xa hoa phung phí. Tình trạng xã hội không lành mạnh này đã dẫn đến kết quả là ngay cả người giàu bạc triệu hay bạc tỷ cũng vẫn ngày đêm sống trong âu lo, sợ hãi. Cho nên tôi nghĩ sự cách biệt quá lớn giữa những người giàu và nghèo trong xã hội ngày nay là điều không mấy tốt đẹp.
Trước đây, có một bà thương gia rất giàu ở Bombay (Ấn Độ) đến thăm tôi. Bà ngoại của bà đau bệnh nặng và bà nhờ tôi ban phép lành cầu an cho bà cụ. Tôi trả lời: “Tôi không thể làm chuyện đó”, và nói tiếp: “Bà may mắn sinh ra trong một gia đình phú quý. Đây là kết quả việc làm lành của bà trong quá khứ. Người giàu là những phần tử quan trọng trong xã hội. Bà đã dùng phương pháp tư bản để tích lủy nhiều tiền bạc. Bây giờ bà cần phát tâm bố thí giúp đỡ về giáo dục và sức khỏe cho những gia đình nghèo khổ”. Chúng ta nên áp dụng phương cách tích cực của tư bản chủ nghĩa làm ra nhiều tiền rồi dùng ngân khoản đó để làm các việc lợi ích phước đức giúp cho những người thiếu thốn bần cùng. Theo quan điểm của đạo đức và hành thiện, tôi nghĩ đây là phương cách hay nhất có thể mang lại sự thay đổi và cải thiện xã hội được tốt đẹp hơn.
Hiện nay tại Ấn Độ đang còn tồn tại chế độ phân chia giai cấp. Nhiều dân nghèo thuộc giai cấp hạ tiện thấp nhất vẫn bị khinh miệt xếp vào “hạng người không ai dám đụng tới”. Vào thập niên 1950, cố tiến sĩ Bhimrao Ambedkar thuộc giai cấp này, là một luật sự nổi tiếng, làm bộ trưởng Tư Pháp đầu tiên, soạn ra bản Hiến Pháp của Ấn Độ đã làm lễ quy y Tam Bảo và trở thành một Phật tử. Lúc bấy giờ noi gương ông ta, hàng trăm nghìn người cũng phát nguyện xin quy y Phật, Pháp, Tăng. Mặc dù hiện nay họ tự nhận là Phật tử, nhưng vẫn sống trong cảnh nghèo khổ. Về mặt kinh tế, thực sự họ rất nghèo. Tôi thường bảo họ “Chính quý vị phải nỗ lực cố gắng làm việc với niềm tin để cải thiện đời sống của mình”
Cho nên, đối với hạng người nghèo, gặp cảnh khó khăn, tôi luôn luôn khuyến khích họ nên làm việc, tận dụng mọi khả năng của mình với niềm tin để giải thoát ra khỏi cảnh khốn cùng. Và đối với hạng giàu có, tôi khuyên họ nên chia xẻ giúp đỡ cho những người nghèo.
Vài năm trước, tôi đến viếng thăm một gia đình nghèo da đen tại Soweto ở nam Phi Châu. Tôi hỏi thăm gia cảnh và phương tiện kiếm sống của họ. Sau đó, tôi nói chuyện với một giáo viên. Qua câu chuyện, tôi đồng ý rằng sự kỳ thị chủng tộc là điều không tốt. Tôi bảo ông ta hiện nay mọi công dân da đen ở nam Phi Châu đều được hưởng quyền bình đẳng với người da trắng và hiện giờ ông có nhiều cơ hội học hỏi cũng như tích cực làm việc để tiến thân. Ông nên cố gắng phát triển mọi khả năng của mình. Vị giáo viên im lặng buồn bả trả lời ông nghĩ rằng trí óc của người da đen Châu Phi là kém thông minh. Ông nói: “Chúng tôi không thể nào bằng người da trắng”.
Tôi sửng sốt và rất buồn. Nếu ông ta còn mang trong đầu óc ý tưởng như vậy thì không cách gì cải đổi cái xã hội chậm tiến này được. Không có thể! Và tôi đã cải lại ông, tôi nói: “Kinh nghiệm bản thân tôi cho thấy rằng dân tộc Tây Tạng không khác gì cảnh ngộ của người dân da đen ở đây. Nhưng nếu gặp cơ duyên thuận lợi, chúng tôi vẫn có thể phát triển tốt đẹp. Bằng chứng là chúng tôi sang Ấn Độ tị nạn trong bốn mươi năm và hiện nay dân Tây Tạng chúng tôi trở thành một cộng đồng tị nạn thành công nhất tại đó”. Tôi bảo ông ta rằng: “Tất cả chúng ta đều bình đẳng. Chúng ta có Phật tánh như nhau! Chúng ta đều là con người. Sự khác biệt màu da là không quan trọng. Quá khứ do sự kỳ thị của người da trắng cho nên quý vị không có cơ hội chứ thực ra thì dân tộc da đen quý ông vẫn có khả năng như người da trắng”.
Cuối cùng, với nước mắt lưng tròng, ông đáp lại tôi trong nghẹn ngào: “Bây giờ tôi tin rằng mọi chúng ta đều giống nhau. Là con người, tất cả chúng ta đều có khả năng như nhau”.
Trong nổi buồn sâu xa, tôi cảm thấy một nguồn an ủi lớn lao vì tôi đã đóng góp được phần nhỏ trong việc cải đổi tâm trạng của một chúng sanh da đen cũng như đã giúp họ phát triển lòng tự tin mà nó sẽ làm nền tảng cho tương lai sáng lạn của dân tộc bất hạnh này. Niềm tự tin là đức tánh rất quan trọng. Làm sao để thành tựu được? Trước hết chúng ta nên nghĩ rằng chúng ta đều bình đẳng với mọi người khác, và tất cả chúng ta đều có khả năng như nhau. Nếu chúng ta bi quan, có mặc cảm nghĩ rằng, chúng ta không thể thành công thì chúng ta rất khó tiến bộ được. Ý tưởng cho rằng mình không có cách gì cạnh tranh hơn kẻ khác là bước đầu tiên dẫn đến thất bại.
Cho nên sự cạnh tranh chân chính mà không làm tổn hại kẻ khác là điều hợp lý. Đây là phương pháp thi đua một cách đứng đắn để tiến bộ. Mặc dù điều quan trọng khi chúng ta dấn thân vào đời mưu sinh với lòng tự tin, chúng ta cần phân biệt giữa tánh khoe khoang kiêu ngạo với đức tánh tốt hãnh diện tự tin nơi mình. Đây cũng là một phần giúp chúng ta tu tập. Chẳng hạn khi tôi có ý tưởng tự cao, nghĩ rằng : «Ồ, mình là nhân vật quan trọng ».Tôi liền tự bảo: «Thực ra tôi chỉ là một con người, một nhà sư, cho nên tôi có nhân duyên tu hành để thành Phật ».
Rồi tôi so sánh tôi với con sâu trước mặt và nghĩ: «Con sâu nhỏ này rất yếu đuối, nó không có khả năng suy tưởng đến vấn đề triết học. Nó cũng không thể phát triển lòng từ bi. Mặc dù tôi có thuận duyên, nhưng ý tưởng tự cao trên của tôi không mấy sáng suốt. Nếu tôi tự phán xét theo quan điểm này, thì con sâu còn thành thực và chất phác hơn tôi.
Khi tôi gặp một người nào, tôi nghĩ tôi không bằng họ, khi tôi nhìn đến ưu điểm của họ. Chẳng hạn họ có mái tóc đẹp. Rồi tôi nghĩ: «Hiện nay tôi sói đầu và từ cái nhìn đó, tôi nhận thấy họ hơn tôi ». Chúng ta luôn luôn có thể tìm thấy ưu điểm nơi một số người khác mà chúng ta kém thua họ. Với ý tưởng khiêm cung này sẽ giúp chúng ta diệt trừ dược tánh kiêu căng ngã mạn.
Đôi khi chúng ta cảm thấy thất vọng đâm ra thối chí và nghĩ rằng chúng ta không thể làm được việc gì cả. Trong tình trạng như vậy chúng ta cần lạc quan tự tin rằng nhất định chúng ta sẽ thành công. Vì nhận biết rằng cái tâm chúng ta không luôn luôn cố định, cho nên chúng ta có thể thay đổi quan niệm khi một ý tưởng mới hiện ra trong tâm trí của quý bạn. Nếu có tánh kiêu căng ngã mạn, chúng ta nên dùng lối suy nghĩ khiêm nhường như tôi đã trình bày ở trên để diệt trừ. Khi có tâm trạng buồn chán, thất vọng ; chúng ta nên tạo nơi cơ hội thuận lợi để cải thiện hoàn cảnh bi quan của mình.
Nếu gặp người đối xử bất công với mình, chúng ta nghĩ nếu có thể chịu đựng được mà không thiệt hại gì lắm thì tốt hơn chúng ta nên vui vẻ chấp nhận. Trường hợp nếu nhận thấy hành động như vậy bất lợi thì chúng ta nên suy xét lại vấn đề với sự bình tĩnh sáng suốt chứ không phải bởi lòng sân hận của mình. Tôi nghĩ hành động với lòng phẫn nộ và giận dữ, chính chúng ta sẽ chuốc lấy buồn phiền nhiều hơn là kẻ khác đã gây ra sự khó khăn cho mình.
Hãy tưởng nghĩ rằng người bạn hàng xóm thù ghét và luôn luôn tạo rắc rối cho bạn. Nếu bạn không kiềm chế được sự nóng giận và có hành động thù hận chống lại họ, bạn sẽ bực mình sinh ra đau bao tử, mất ngủ, rồi bạn sẽ phải dùng đến thuốc an thần. Nếu dùng nhiều thuốc này, thân thể bạn sẽ bị tàn hại. Kết quả là nét mặt bạn luôn luôn không vui và càu nhàu rồi các bạn thân cũng xa lánh không đến thăm bạn nữa. Tóc bạn sẽ dần dần bạc trắng và sức khỏe của bạn ngày càng sa sút. Nhìn bạn như vậy, người bạn láng giềng sẽ rất vui. Sức khỏe của anh cũng không ảnh hưởng gì và anh ta lại còn rất mừng vì mục tiêu phá rầy bạn của anh ta đã thành công.
Trái lại, nếu bạn không để ý gì đến lòng dạ xấu xa của anh bạn hàng xóm, tâm bạn sẽ cảm thấy an lac và hạnh phúc ; nhờ vậy mà sức khỏe của bạn vẫn tốt, tánh tình vui vẻ và có nhiều bạn sẽ đến thăm. Do đó, cuộc sống của bạn ngày càng thành công. Nhìn bạn an nhiên như thế, anh bạn láng giềng chắc không khỏi bực mình. Tôi nghĩ rằng đây là phương cách khôn ngoan nhất để đáp lại tâm địa xấu muốn quấy rầy bạn của anh hàng xóm. Tôi không nói đùa đâu. Trong vấn đề này, tôi có rất nhiều kinh nghiệm, khi gặp nghịch cảnh chướng duyên, tôi thường cố gắng xem như không có việc gì xảy ra. Tôi tin rằng thực hành được như vậy rất hữu ích cho quý vị. Bạn đừng nghĩ rằng lòng tha thứ và tánh nhẫn nhục là dấu hiệu của sự yếu hèn. Trái lại, theo tôi chúng là tượng trưng cho sức mạnh của đạo đức.
Khi phải đối đầu với kẻ thù, cá nhân hay một nhóm người muốn phá hại chúng ta ; chúng ta nên xem đó là cơ hội giúp mình thực hành tánh hỷ xả và hạnh nhẫn nhục. Chúng ta nên phát triển các đức tánh này vì chúng rất cần thiết và hũu ích cho chúng ta. Và duy nhất chỉ khi gặp kẻ thù, chúng ta mới thực tập được các thiện tánh trên. Cho nên từ quan điểm nhận thức này, có thể nói kẻ thù là thầy của chúng ta. Hơn nữa, họ là ân nhân mang phúc lành đến cho quý vị.
Nói tóm, những giai đoạn khó khăn trong cuộc sống sẽ giúp chúng ta cơ hội tốt nhất và có nhiều kinh nghiệm quý báu để phát triển sức mạnh của tinh thần. Tại Hoa Kỳ, phần đông các nam nữ thanh thiếu niên trẻ tuổi đang thụ hưởng đời sống quá tiện nghi vật chất ; cho nên khi gặp phải một chút khó khăn, họ thường cảm thấy rất khổ sở và liền kêu than. Tôi nghĩ thực là điều hữu ích nếu các bạn biết tưởng nhớ đến quá khứ cha ông của quý vị, những người dân Âu Mỹ, đã chịu đựng biết bao nhiêu gian lao cực khổ, khi lần đầu tiên đặt chân đến lập nghiệp tại đất nước Hoa Kỳ này.

Tôi nhận thấy trong xã hội tiến bộ ngày nay, thực là điều sai lầm khi chúng ta chối bỏ không quan tâm đến các tù nhân phạm tội. Do đó khiến họ mất cơ hội để cải thiện hoàn lương. Họ không có dịp sửa đổi mong trở thành những con người biết sống có kỹ luật và trách nhiệm. Tôi nghĩ rằng để cứu giúp các tù nhân phạm pháp này, chúng ta nên gửi đến họ những lời khuyên thành thật như sau: «Các bạn là những phần tử trong xã hội của chúng tôi. Các bạn cũng có một ngày mai tươi sáng. Chúng tôi mong rằng quý vị nên sửa đổi những hành động lầm lỗi của mình và tương lai đừng bao giờ tái phạm nữa. Chúng tôi hy vọng quý vị sẽ sống một cuộc đời lương thiện và trở thành những người công dân tốt ».
Tôi cũng rất buồn khi thấy những người mắc bệnh « Aids » bị mọi người trong xã hội ruồng bỏ. Khi chúng ta nhận thức rằng họ là một phần của những người trong cộng đồng chúng ta và nay họ đang đau khổ thì tốt hơn hết là chúng ta nên mở rộng lòng thương để chia xẻ, an ủi và chăm sóc nghĩ tưởng đến họ. Đôi lúc chúng ta quên hẳn, không biết gì đến nỗi khổ đau của những người bất hạnh đang sống xung quanh mình. Tại Ấn Độ, khi du hành bằng xe lửa, tôi thường gặp ở các nhà ga rất nhiều kẻ hành khất và nghèo khổ. Tôi nhận thấy phần đông dân chúng không những quay lưng mà còn hất hủi họ. Đôi khi tôi chảy nước mắt xót xa, nhưng chẳng biết làm sao bây giờ ? Tôi nghĩ khi nhìn thấy cảnh đau lòng đó, chúng ta nên phát tâm từ bi xót thương họ.
Theo tôi, con người sống ham muốn quá cũng không tốt. Tôi nhận thấy những người bạn Âu Mỹ của tôi thường xem tình yêu nam nữ như là điều cần thiết và quan trọng. Họ quan niệm rằng con người sống không có yêu đương thì cuộc đời trở nên buồn tẻ. Chúng ta cần phân biệt giữa tình yêu hay lòng dục vọng thấp hèn với tình thương cao cả muốn giúp đỡ mang hạnh phúc đến cho kẻ khác. Tình yêu trai gái đôi lúc khiến con người trở nên mù quáng, sanh tâm hẹp hòi ích kỷ, không còn sáng suốt để nhìn thấy rõ sự thật, do đó sẽ gây đau khổ cho chúng ta.
Tương tự như lòng thù hận và ganh ghét, sự đam mê dục tình cũng rất tai hại. Chúng ta cố gắng kiềm chế không để cho tình yêu mù quáng làm chủ lòng mình. Điều đó không có nghĩa là chúng ta không biết yêu thương hay hoàn toàn lạnh nhạt với mọi người. Chúng ta nên hiểu rằng tình thương có hai loại xấu và tốt, ích kỷ và lợi tha.
Đức Phật dạy rằng chúng ta nên thực hành lòng từ bi, mang nguồn vui đến cho mọi người. Mặc dù chúng ta không thể hoàn toàn thay đổi cuộc sống của những người đang gặp cảnh khổ, nhưng trong một vài trường hợp, qua hành động chăm sóc tận tình giúp đỡ và an ủi, chia xẻ những khó khăn, chúng ta có thể làm giảm bớt phần nào những nổi khổ đau của họ.
Sau hết, tôi muốn gửi vài lời đến tín đồ của các tôn giáo bạn cũng như những người không có tín ngưỡng. Khi đọc những dòng này nếu là người có đức tin, bạn có thể nghĩ tới đấng thiêng liêng mà bạn đang kính thờ. Người Công Giáo hãy nghĩ đến Chúa Giê Su, Hồi Giáo nhớ tưởng đấng Allah và suy gẫm về những lời dạy của các vị giáo chủ của mình. Trường hợp nếu là người không theo tôn giáo nào thì bạn nên hiểu rằng tất cả mọi người đều giống nhau, ai cũng ước mong sống có hạnh phúc và không thích khổ đau. Từ nhận thức này, bạn hãy cố gắng phát triển tình thương yêu đồng loại, và điều quan trọng nhất là chúng ta cần có một «tâm hồn vị tha ». Và khi hiểu biết rằng chúng ta là một phần của xã hội loài người thì chúng ta nên cố gắng tu tập để trở thành một con người có tình thương yêu bao la với trái tim rộng mở:
«Nguyện cầu cho người nghèo khổ sẽ được giàu sang,
Những kẻ thiếu thốn bất hạnh sẽ tìm thấy nguồn vui,
Người bơ vơ khốn cùng có nơi nương tựa,
Được sống trong ấm no và hạnh phúc.
Nguyện cầu cho những ai bị khủng bố không còn lo sợ,
Các tù nhân đọa đày được phóng thích tự do.
Mọi kẻ bị đàn áp được ban cho quyền làm người để sống,
Trong tình yêu thương đồng loại của những tâm hồn vị tha”.

Dzitgo wrote on 09. Jul 2010 , 11:48:

Em yêu kính Đức Dalai Lama lắm, em thích đọc những gì Dalai Lama viết.  Mấy năm trước Dzịt có được nghe Đức Đalai Lama thuyết pháp về Compassion (Seeds of Compassion) ở Seattle không? Lúc Nâu thấy ông, tự dưng chảy nước mắt vì vui và cảm động quá.  Nâu dắt Nâu anh hai, nhỏ em gái út và bà chị họ đi với Nâu, ai cũng có 1 ngày thật quý giá...

Phuong_Tran wrote on 11. Jul 2010 , 08:50:

Dzịt ơi
Diều nói đúng đó - Chúng mình sẽ học được rất nhiều - Đọc chậm chậm - sẽ thấy thật hay ah . Hi hi để Dzịt đọc xong , giới thiệu cuốn khác cho Dzịt đọc -  Diều sướng nè - có Chị Cỏ bên cạnh đó - học ở Chị Cỏ đi Diều . Ước gì mình ở gần Chi Cỏ và Chị 7 mộng mơ ah
Sếu

thubeo wrote on 17. Jul 2010 , 23:48:



CC

thubeo wrote on 17. Jul 2010 , 23:48:

Cám ơn Thu đã ghé trang "Nếp Sống Đạo" và hát cho TL nghe bài hát anh Hai mới gởi -  Lắng nghe với hết cả tâm tư- sẽ hiểu thấu - và dẫn đến sự thông cảm ah - vài dòng thân gởi Thu - Chúc Thu thân tâm thường lạc
TL

Búp Sen xin tặng anh Hai

Thong dong giữa đôi dòng thuận nghịch

Ta làm và nói sai, nhưng ta lại được nhiều người khen ngợi mỗi ngày, như vậy mỗi ngày đi qua đời ta là mỗi ngày đưa đời sống của ta đi dần vào bóng đêm và từ bóng đêm này dẫn ta đi tới bóng đêm khác.



Ta làm đúng và nói đúng, nhưng ta lại bị nhiều người chỉ trích mỗi ngày, và như vậy mỗi ngày đi qua đời ta là mỗi ngày đưa ta từ bóng đêm bước ra ánh sáng và từ ánh sáng này, ta bước tới ánh sáng khác.

Chân lý không thuộc về sự khen ngợi hay chỉ trích, mà thuộc về ở nơi người nào thấy và biết đúng, nghe và cảm nhận đúng, sống đúng, nói và làm đúng.

Lằn mức giữa đúng và sai thật vô cùng vi tế và thẳm sâu, nên có những suy nghĩ, có những việc làm của ta, ở độ tuổi nầy thì đúng, mà bước qua độ tuổi khác lại là sai; ở buổi sáng thì đúng, mà ở buổi chiều thì sai; ở phút trước thì đúng, mà ở phút sau thì sai; đối với hoàn cảnh nầy thì đúng, nhưng ở hoàn cảnh khác thì sai; đối với người nầy thì đúng, mà đối với người khác thì sai, và cùng một vấn đề, mà ta nhìn nó từ góc độ nầy, thì nó đúng, nhưng ta nhìn nó với một góc độ khác thì sai.

Nên, đúng và sai là tùy theo mức độ hiểu biết của ta, liên hệ đến ô nhiễm hay thanh tịnh, sâu hay cạn, rộng hay hẹp của tâm ta.

Hễ tâm ta càng ít ô nhiễm và càng ít bị xáo động, thì cái biết của ta đi dần tới với cái đúng và ta có thể thường trú ở trong cái đúng. Hễ tâm ta bị ô nhiễm và xáo động, thì cái biết của ta càng lúc càng đi dần tới với cái sai lầm và ta có thể cộng trú thường trực với cái sai lầm ấy.

Ta thấy đúng và biết đúng đối với mọi sự hiện hữu, là do tâm ta yên lắng, không bị xáo động bởi các vọng tưởng, hoàn toàn không bị lay động và thụ động bởi các ngã tưởng và các dục. Ta sống với tâm như vậy, thì lúc nào và ở đâu, ta cũng không bị hoàn cảnh sai sử và không bị các hình tướng đánh lừa. Ta nghe với tâm yên lắng, không bị xáo động bởi các tưởng, thì ở đâu và lúc nào, ta cũng có sự tự do đối với cái nghe và ta không bị mọi ngôn ngữ và âm thanh đánh lừa. Ta cảm nhận từ mọi sự xúc chạm với tâm yên lắng và không bị xáo động đối với các vọng tưởng, thì sự cảm nhận của ta là sự cảm nhận đúng, nên lúc nào và ở đâu, ta cũng không bị các cảm giác và tri giác đánh lừa. Ta nuôi dưỡng đời sống bằng tâm yên lắng và không bị xáo động, thì lúc nào và ở đâu, ta cũng có tự chủ, không bị các loại ăn mặc và các thực phẩm ăn uống đánh lừa. Ta nuôi dưỡng đời sống bằng tâm chân thực, bằng sự hiểu biết sáng trong, bằng những hành động và những lời nói đúng đắn, thì lúc nào và ở đâu, ta cũng có đảm lực để sống, ta không bị thời gian khuất lấp, không bị những sự sợ hãi chi phối và không bị những sự hư dối đánh lừa.

Ta làm đúng, thì nhân quả đến với ta đúng như những gì ta đã làm. Ta làm sai, thì nhân quả cũng đến với ta đúng như những gì ta đã làm sai.

Ta muốn ăn cam, ta trồng cam, hội đủ nhân duyên, cam sẽ cho ta trái ngọt. Ta muốn ăn cam mà gieo hạt quýt, hội đủ nhân duyên, quýt sẽ ra trái cho ta mà không phải là cam.

Như vậy, ta thấy đúng, biết đúng và làm đúng, thì nhân quả đúng tự đến với ta. Ta thấy biết sai và làm sai, thì nhân quả đúng như với cái sai cũng tự đến với chúng ta.

Ta muốn ăn cam mà lại trồng quýt và chăm sóc quýt, hội đủ nhân duyên, thì ta chỉ có thành quả của quýt mà không phải là thành quả của cam, như vậy ta bị rơi vào tình trạng khổ đau là do ta mơ ước mà không thành.

Mơ ước không thành là do tâm ta, mà không phải do nhân quả hay do cuộc đời. Cuộc đời của ta chính là tâm ta và nhân duyên, nhân quả của cuộc đời ta là tùy thuộc vào tâm ta mà biểu hiện. Không có nhân duyên và nhân quả nào tách rời khỏi tâm ta mà hình thành và biểu hiện cả. Tâm ta chính là nguồn gốc cho nhân duyên, nhân quả của cuộc đời ta hình thành và biểu hiện.

Do ta không nhận biết cụ thể và chính xác nhân duyên, nhân quả giữa những hạt giống cam và quýt; do ta không biết phương pháp để chăm sóc; và do ta không biết thời vụ và chất đất để gieo trồng, nên ta mong muốn một đường, mà kết quả đến với ta một nẻo.

Không có nhân duyên, nhân quả nào, khi ta gieo hạt giống cam mà quả lại cho ta là quýt và cũng không có nhân duyên, nhân quả nào, ta gieo hạt giống quýt mà quả lại cho ta là cam.

Cũng vậy, không có thành quả của an lạc và hạnh phúc nào đến với người tâm nghĩ ác, miệng nói ác, thân làm ác. Và cũng không có thành quả khổ đau và thất vọng nào đến với người tâm nghĩ thiện, miệng nói thiện và thân hành thiện.

Nếu vì bản thân ta, mà nghĩ đến điều thiện, miệng nói điều thiện và nỗ lực làm việc thiện, thì thiện ấy chưa phải là thiện của thiện, nên an lạc đến với ta rất ít, mà khổ đau và thất vọng đến với ta rất nhiều.
Vì vậy, ta không ngạc nhiên gì, ở giữa đời đã có nhiều người tự cho mình là hành thiện, nhưng trong đời sống của họ chỉ sinh ra những trái đắng và khổ đau.

Nếu không vì bản thân ta mà tâm nghĩ đến điều thiện, miệng nói điều thiện và nỗ lực làm thiện mỗi ngày, thì thiện ấy mới đích thực là thiện. Thiện ấy là điểm để cho niềm tin và an lạc trong tâm ta phát sinh và nhân duyên, nhân quả tốt đẹp hình thành trong đời sống của ta.

Một người biết sống yêu thương và tử tế với chính mình, người ấy không phải chỉ biết khắc phục hậu quả khổ đau, mà còn phải biết cách lấy những hạt giống khổ đau ra khỏi tâm thức của chính họ, khiến cho mọi nhân duyên, nhân quả khổ đau không còn có điều kiện sinh khởi ở trong đời sống của họ nữa. Và một người thông minh, giàu lòng nhân ái, người ấy không phải chỉ biết giúp người khác khắc phục hậu quả khổ đau, mà còn phải biết cách giúp cho người khác, thoát ra khỏi những hạt giống khổ đau ở nơi tâm thức của chính họ nữa.

Khổ đau hay hạnh phúc đến với chúng ta là từ nơi tâm thức của mỗi chúng ta. Nên, mỗi khi đối diện với khổ đau hay hạnh phúc là ta có cơ hội để tiếp xúc với những hạt giống thiện, ác ở nơi tâm ta. Tiếp xúc với những hạt giống bất thiện ở nơi tâm ta, không phải để đối phó, mà để nhận diện, ôm ấp và chuyển hóa, khiến chúng đi về theo hướng hiền thiện. Và tiếp xúc với những hạt giống thiện ở nơi tâm ta không phải để tự mãn, mà để tiếp tục nuôi dưỡng và thăng hoa chúng đến chỗ thuần thiện.

Tiếp xúc và làm chủ tâm ta mỗi ngày, điều ấy không phải là dễ, tại sao? Vì tâm ta không có hình tướng. Nó vĩ đại thì trong thế gian nầy không có gì vĩ đại cho bằng; nó tinh vi, thì ở trong thế gian nầy, không có cái gì tinh vi cho bằng; nó bén nhạy và linh hoạt, thì ở trong thế gian nầy không có cái gì bén nhạy và linh hoạt cho bằng; nó độc ác thì ở thế gian nầy không có cái gì độc ác cho bằng; nó thánh thiện thì ở trong thế gian nầy không có cái gì thánh thiện cho bằng.

Vì vậy, tiếp xúc và làm chủ tâm là cả một công trình tu luyện liên tục và miên mật.

Và cũng vì vậy, ai tiếp xúc và làm chủ được tâm, người ấy mới có khả năng làm chủ được nhân duyên, nhân quả của đời mình, làm chủ được sự sống chết và tự tại giữa muôn ngàn diệt sinh, ảo hóa của vạn duyên và vạn hữu.

Nếu ta không làm chủ được tâm ta, thì ta sống với ai, ta cũng sẽ buồn chán, sống với xứ sở nào ta cũng sẽ thất vọng. Và nếu ta làm chủ được tâm ta, thì ta sẽ làm chủ được vạn duyên trong đời sống của ta, nên sống với ai ta cũng vui. Ta sống với thiện hữu tri thức ta vui đã đành, mà sống với ác tri thức cũng không làm cho niềm vui của ta bị suy giảm. Sống với thiện tri thức ta cũng có điều kiện để học hỏi và thăng hoa, mà sống với ác tri thức ta cũng có điều kiện để nhìn lại mình, mà phòng hộ và chuyển hóa. Sống trong thuận cảnh, ta vui đã đành mà sống trong nghịch cảnh, niềm vui của ta cũng không hề bị tổn giảm. Sống trong thuận cảnh, ta cũng có điều kiện để thăng hoa, mà sống trong nghịch cảnh, ta cũng có điều kiện để tôi luyện và phát huy nội lực.

Nghiệm cho cùng, sống giữa đời không có ai tồn tại trong thuận cảnh đơn thuần và cũng không có một ai tồn tại đơn thuần giữa nghịch cảnh. Nghịch và thuận là hai mặt tương sinh trong đời sống của mỗi chúng ta. Cũng như hai cánh tay phải và trái là hai khía cạnh của một thân thể lành mạnh, linh hoạt và tháo vát. Một thân thể lành mạnh, linh hoạt và tháo vát không bao giờ chỉ biết hoạt động một tay hay một chân.

Trong đời sống hàng ngày của chúng ta, ta thuận với cái nầy, thì ta nghịch với cái khác và ta nghịch với cái nầy, thì ta thuận với cái khác.

Ta chỉ có hạnh phúc và có khả năng hướng thượng, khi ta nhận ra được sự thật của lẽ thuận nghịch ấy trong đời sống của ta và chung quanh ta. Ta phải biết tác dụng thực tế của hai mặt thuận nghịch, ngay trong đời sống của mỗi chúng ta. Và ta phải biết làm chủ tâm ta ngay trong cái lẽ thuận nghịch ấy của cuộc sống.

Ta cần nhìn thật trầm tĩnh và sâu sắc để thấy rằng, ở trong đời có những cái thuận với ta cũng có khi giúp ta, nhưng cũng có khi hại ta và có những cái nghịch với ta cũng có khi là hại ta, nhưng cũng có khi giúp ta rất nhiều.

Nên, vấn đề an lạc và hạnh phúc của ta không phải là ở nơi sự từ chối nghịch chạy theo thuận, mà ta phải biết làm chủ tâm ta giữa hai lẽ thuận và nghịch ấy của cuộc sống. Ta cần phải nhìn sâu để biết rằng, chân lý của cuộc sống là bao gồm cả hai lẽ thuận và nghịch, nếu từ chối thuận hay từ chối nghịch, thì ta không có lý do gì để hiện hữu.

Cũng như ánh sáng là chân lý và tác dụng của ngọn đèn, nếu ngọn đèn chỉ chấp nhận điện tử dương, mà từ chối điện tử âm hoặc chỉ chấp nhận điện tử âm mà không chấp nhận điện tử dương, thì ánh sáng và tác dụng của ngọn đèn không bao giờ phát ra, khiến cho sự có mặt của cây đèn trở thành vô dụng và vô nghĩa. Ánh sáng của ngọn đèn chỉ phát ra và có tác dụng lợi ích cho cuộc sống, khi nào bản thân ngọn đèn có khả năng tiếp nhận và làm chủ hai dòng âm dương, thuận nghịch đến với nó và hoạt động trong nó.

Cũng vậy, mỗi khi ta đã làm chủ được tâm ta, khiến tâm ta hoàn toàn không bị chi phối bởi các vọng tưởng, thì hai lẽ thuận nghịch trong đời sống của mỗi chúng ta, giúp cho ta đi tới với đời sống tự do và khiến cho ta thong dong giữa đôi dòng thuận nghịch.

Thuận và nghịch trong đời sống của mỗi chúng ta, chẳng khác nào đôi cánh phải và trái của chú chim đại bàng đã giúp cho chú bay liệng giữa bầu trời cao rộng và tự do.

Thuận và nghịch trong đời sống của mỗi chúng ta, cũng phải thường trực quán chiếu như vậy, để lúc nào và ở đâu, ta cũng làm chủ được tâm ta, để ta có khả năng chế tác ra hạnh phúc và an lạc cho ta và cho mọi người, khiến cho ai cũng có thể thực hiện đời sống thong dong giữa đôi dòng thuận nghịch

Thích Thái Hòa

 

Sống với lòng từ

Giá trị lớn nhất của đạo Phật là chỉ ra phương pháp cho mọi người biết sống với nhau bằng một trái tim yêu thương và một khối óc được vận hành theo một trí tuệ hiểu biết.

Hay nói cách khác người học Phật phải biết ứng dụng những chân giá trị của Phật giáo, Phật học vào cuộc sống của bản thân, thì mới có thể khiến cho những giá trị đó hòa quyện vào thân tâm mình, trở thành xương máu của cơ thể mình, khiến cho cả cuộc đời mình được thăng hoa, hướng tới chân, thiện, mỹ, thật sự an lạc, hạnh phúc.

Do đó, trong đời sống hằng ngày, việc thực tập đời sống hướng nội luôn làm cho mọi người yêu thương nhau nhiều hơn, hiểu biết nhau nhiều hơn. Thế nên, Đức Phật ca ngợi lòng từ như là trạng thái tâm thức đẹp nhất trên thế gian này, thường khuyên nhủ học trò hãy tu tập lòng từ:

“Hãy tu tập từ tâm,
Trong tất cả thế giới
Hãy tu tập tâm ý,
Không hạn lượng rộng lớn.
Phía trên và phía dưới,
Cũng vậy cả bề ngang,
Không hạn chế trói buộc,
Không hận, không thù địch.”

(Tiểu Bộ Kinh–Bài Kinh từ bi., bản dịch Thích Minh Châu)

Phật lại giảng tiếp:

“Khi đi hay khi đứng,
Khi ngồi hay khi nằm,
Lâu cho đến khi nào,
Khi đang còn tỉnh thức,
Hãy an trú niệm này,
Nếp sống này như vậy,
Được đời đề cập đến,
Là nếp sống tối thượng.”

                (Kinh Từ bi)

Cũng trong Kinh từ bi, Phật ví lòng từ như tình thương của người mẹ đối với đứa con một của mình. Ví dụ này thật sâu sắc và có ý nghĩa. Lòng từ mà đức Phật ca ngợi đâu có phải là đức hạnh xa vời của bậc Thánh, siêu việt thế gian này, ngoài tầm với của chúng ta, mà trái lại vô cùng gần gũi và thân thương, vì trong chúng ta ai lại không có mẹ, và từng được lòng từ của mẹ ấp ủ, đùm bọc.

Nói như vậy để thấy, mọi người trong chúng ta đều có thể ứng dụng lòng từ vào cuộc sống hằng ngày, ngay nơi chúng ta đang sống và ngay bây giờ trong hiện tại. Ngay trong gia đình, trong ngôi nhà chúng ta ở, hãy yêu thương cha, mẹ, con cháu mình với tình thương rộng mở, chồng hãy yêu thương vợ, và vợ cũng phải yêu thương chồng như vậy với tình thương rộng mở. Rồi với bạn bè gần xa, với mọi người,... không những thế với những con vật nuôi trong nhà như con chó, con mèo, thậm chí cả với cây cỏ trồng xung quanh nhà, chúng ta cũng săn sóc với tất cả tình thương yêu rộng lớn, một tình thương không giới hạn, không bến bờ.

Thế nên, sống trong một thế giới đầy khổ đau, con người thường xuyên phải đối diện với những cơn lốc vô thường, sự mất mát, sự hơn thua, cái có, cái không, việc vận dụng tâm từ vào trong đời sống thường nhật là điều tất yếu. Nếu không như thế, bạn sẽ rơi vào sự chơi vơi, lạc lõng, mất quân bình về mặt tâm lý. Bạn phải cần có thái độ sống hoan hỷ mở rộng cõi lòng, đón nhận tất cả mọi tình huống xảy ra và sẵn sàng chuyển hóa. Nghĩa là thay vì đau khổ buồn chán và than khóc, chán đời thì phải biết trải nghiệm thực tập hạnh từ, sự yêu thương để hướng tâm đi vào lộ trình sống thiện, sống hoan hỷ, sống an lạc. Trong một gia đình, nếu có một người con hiếu thuận với cha mẹ, không bỏ rơi cha mẹ mình được, thì chúng ta tin chắc rằng cũng không thể bỏ rơi cha mẹ của thiên hạ được. Người cha yêu thương con cái mình, không bỏ rơi con cái mình được, thì chúng ta cũng tin chắc rằng không thể bỏ rơi con cái của thiên hạ được...

Tất nhiên, chúng ta là Phật tử, chúng ta phải đọc kinh Phật và học kinh Phật. Nhưng học là để hành, và qua thực hành, chúng ta tự cải tạo tâm mình theo hướng chân, thiện, mỹ. Lời dạy trong kinh phải tác động đến thân tâm chúng ta như liều thuốc kháng sinh, giúp loại trừ những độc tố tham, sân, si trong con người chúng ta, đồng thời cũng là một liều thuốc bổ bồi dưỡng mọi căn lành trong con người chúng ta.

Đức Phật răn chúng ta không nên tư biện suông, đặc biệt là tư biện những vấn đề siêu hình, chỉ làm mất thời giờ, mà không có ích gì cho sự nghiệp giải thoát và giác ngộ chung cuộc. Chúng ta hãy suy ngẫm về những câu sau đây trong Kinh “niệm hơi thở vô, hơi thở ra”, chúng ta sẽ biết thế nào là ứng dụng Phật học vào đời sống.

“Quán vô thường, tôi thở vô,
Quán vô thường, tôi thở ra...
Quán ly tham...”

Chúng ta có thấy không, quán vô thường lập tức dẫn tâm chúng ta quán ly tham, rồi quán đoạn diệt, và quán từ bỏ.

Tham là gốc của khổ, ly tham tức là đoạn diệt gốc rễ của khổ. Cuối cùng là sự từ bỏ mọi vướng mắc, chấp thủ, là sự giải thoát.

Quán lòng từ cũng phải như vậy, nghĩa là quán lòng từ dẫn tới một sự chuyển biến thật sự của tâm thức. Tâm thức từ bỏ chỗ hạn hẹp, vị kỷ chuyển biến thành rộng lớn, vô biên, trải rộng khắp bốn phương, trên dưới, như trong kinh Phật nói.

Hay trong đời sống thường nhật, hẳn nhiên không phải lúc nào chúng ta cũng bình an, thuận duyên. Có lắm lúc phải đối diện những vấn đề hết sức nan giải, khó khăn, lo âu sợ hãi đối với các đối tượng đang tiếp cận. Các vị thiền sư khuyên chúng ta hãy bình tâm và an trú trong chính niệm:

“Thở vào tâm tĩnh lặng,
Thở ra miệng nở cười
An trú trong hiện tại
Giây phút thật tuyệt vời”.

Khi thực tập như thế, bạn sẽ có cơ hội trở về lại cội rễ tâm thức của chính chính, không bị đối tượng và môi trường quấy nhiễu tâm thức bạn. Từ đó bạn sẽ có thái độ tỉnh giác để điều tâm, an trú tâm vào đối tượng cần giải quyết trong sự thương yêu và tôn trọng đối tượng.

Ứng dụng lòng từ không có nghĩa gì khác là mở rộng tâm thức, không phải hạn chế hay tiêu diệt tình cảm như một vài người hiểu nhầm Phật giáo, mà phải mở rộng tình cảm đến chỗ bao quát mọi người, mọi vật. Kinh nghiệm cho thấy, càng mở rộng tình cảm bao nhiêu, thì tình cảm đó càng trong sáng bấy nhiêu, càng dễ cho con người chủ động, điều hòa bấy nhiêu. Trái lại, tình cảm càng hạn hẹp, càng khó cho con người điều hòa, hướng dẫn.

Đó thật sự là bí quyết của phương pháp điều tâm. Muốn điều tâm, đem lại sự an lạc cho tâm, thì hãy mở rộng tâm, mà mở rộng tâm, cụ thể và thực tế nhất là mở rộng lòng từ, bao quát hết mọi người, mọi vật, mọi chúng sanh.

Khi lòng từ được mở rộng và trải khắp thì con người mới có khả năng đón nhận khả tính tình yêu vô hạn, không còn giới hạn bằng sự chấp thủ và khát ái trong sự đối đãi phân biệt. Sự an lạc sẽ được an trú ngay lòng mình và có khả năng kết nối và lan truyền đến với mọi người xung quanh. Kinh nghiệm thực tế cho thấy, một người giữ tâm vắng lặng và nhiệt tâm tinh cần làm các việc thiện lành để hiến dâng cho đời thì sẽ được sự hạnh phúc cho chính bản thân và có sự tác động với người khác trong việc hướng tâm sống theo nếp sống hướng thiện. Kết quả, cá nhân đó không chỉ hiện tại lạc trú mà đời sau còn phước báu được sinh vào trú xứ thiện lành đúng như lời Phật dạy. Ngược lại, một người chỉ biết sống cho cá nhân riêng tư của mình, không hành trì thiện pháp, không chia sẻ những khó khăn và khổ đau đối với người khác. Kết quả chắc chắn sẽ đón nhận một đời sống cũng không như ý muốn.

Trong Tăng Chi I, có bài Kinh “Hạt Muối” rất hay, cũng có ý nghĩa tương tự. Một ly nước bé nhỏ, thì một dúm muối, cũng đủ làm cho nước trong ly mặn đến mức không uống được. Cũng như vậy, với một cái tâm hạn hẹp, bé nhỏ thì một chút đau khổ cũng đủ làm cho nó không chịu đựng được. Nhưng thay vì một ly nước nhỏ mà là cả nước sông Hằng rộng lớn, thì một dúm muối bỏ vào có can gì. Với tâm từ mở rộng tới vô lượng, vô biên, thì có khó khăn gì mà vị Bồ Tát không thể vượt qua. Hãy đối đãi với mọi người, mọi vật với lòng từ rộng lớn, thì có công việc gì dù khó khăn đến đâu, mà chúng ta không làm được? Phải không bạn?

Nói tóm lại khi bạn ứng dụng lòng từ vào trong đời sống thực tiễn thì bạn sẽ thiết lập được nhiều mối quan hệ tốt giữa tự thân với tự thân, giữa cá nhân và gia đình, với cộng đồng xã hội và môi trường sống. Cuộc sống con người có hạnh phúc hay không, thiết nghĩ một trong những điều cơ bản nhất là xây dựng các mối quan hệ trên cơ sở thiết lập tình cảm thân thiện, yêu thương, và tôn trọng hiểu biết lẫn nhau. Lòng từ chính cơ sở tạo dựng tình cảm, chuyển hóa tình cảm, hướng dẫn tình cảm bằng trí tuệ, khởi đầu bằng Chánh tri kiến. Mà có tình cảm nào cao quý hơn, rộng lớn hơn, lôi cuốn hơn là lòng từ, mà Phật Thích Ca từng ca ngợi là trạng thái tinh thần tốt đẹp nhất trên thế gian này.

Nếu nhận thức lòng từ được như vậy, thì việc ứng dụng lòng từ trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta đâu có phải chuyện xa vời, không làm được. Tất nhiên, là tùy theo bậc Thánh hay người phàm, tùy theo bậc vĩ nhân hay người bình thường mà lòng từ biểu hiện có khác nhau, nhưng cũng đều cùng một bản chất là lòng từ./.

Thích Phước Đạt

TL oi, cam on ban da cho minh dươc nhung gio thu tha va nghien ngam lai minh khi doc nhung dong chu dao ma ban da bo cong ra nghien cưu.  Minh chua dươc nhu the , nhung mong rang long se dươc thanh than hon va bot ưu phien khi gap nhung kho khan trong cuôc song.

Biết mình biết người

Ajahn Chah

Hãy tìm hiểu chính thân tâm của bạn, bạn sẽ hiểu người khác. Gương mặt, cử chỉ, hành động của một người phát xuất từ trạng thái tâm của người ấy. Đức Phật có thể đọc được chúng bởi vì Ngài có kinh nghiệm và nhìn thấy với trí tuệ trạng thái tâm làm căn bản cho những biểu lộ ấy. Cũng như một người già lão luyện đã trải qua thời thơ ấu hiểu rõ tâm lý trẻ con.

Sự "tự tri" này khác với trí nhớ. Người già có thể bên trong rất sáng, nhưng bên ngoài có vẻ lờ đờ. Đọc sách để học hỏi đối với họ rất khó khăn vì họ quên tên, quên mặt, v. v. Có thể họ biết rõ ràng họ cần một cái thau, nhưng vì trí nhớ kém, họ nói lấy cho họ một cái ly.
Nếu bạn thấy tình trạng sinh diệt trong tâm và không dính mắc vào tiến trình, để trôi qua cả hạnh phúc lẫn đau khổ thì sự tái sinh của tâm sẽ ngắn dần, ngắn dần. Để cho chúng trôi qua, dù bạn có rơi vào địa ngục đi nữa cũng đừng lo lắng thái quá, bởi vì bạn biết rằng địa ngục cũng vô thường. Hành thiền đúng đắn thì bạn sẽ thản nhiên nhìn nghiệp cũ diễn ra và tiêu dần. Hiểu biết cách sinh diệt của sự vật, bạn chỉ cần tỉnh thức, chánh niệm rồi để chúng tự nhiên trôi chảy theo dòng của chúng. Cũng như trường hợp có hai cội cây. Nếu bạn vun phân tưới nước cho một cây và bỏ mặc cây kia thì chẳng cần thắc mắc tại sao một cây lên tốt, còn một cây thì èo uột.

Để mặc người ta

Đừng tìm lỗi người. Nếu cách cư xử của họ sai lầm, bạn cũng chẳng cần làm khổ mình mà chi. Nếu khi bạn chỉ cho họ thấy sai lầm của họ mà họ vẫn không sửa đổi, hãy để yên như thế.

Đức Phật đã từng theo học với nhiều thầy. Ngài thấy phương pháp của thầy thiếu sót, nhưng Ngài không dèm pha hay làm thầy mất thể diện. Nhờ học hỏi với thái độ khiêm nhường và tôn trọng nên Ngài thâu thập lợi ích trong khi sống với các thầy. Thật vậy, học với họ Ngài mới biết hệ thống của họ chưa hoàn hảo. Lại nữa, khi Ngài thành đạo, Ngài không chỉ trích hay tìm cách dạy lại họ. Sau khi giác ngộ, Ngài kính cẩn nhớ lại những vị thầy Ngài đã theo học và muốn chia xẻ với họ sự hiểu biết mà Ngài mới tìm ra.

Tình yêu thật sự

Tình yêu thật sự là trí tuệ. Tình yêu như phần lớn mọi người nghĩ chỉ là một cảm giác tạm. Có một món ăn thật ngon, nhưng nếu mỗi ngày bạn đều ăn như thế, chẳng bao lâu bạn sẽ chán lên tận cổ. Cũng thế, tình yêu đó cuối cùng đi đến thù hận và phiền muộn. Hạnh phúc thế gian bao gồm tham ái và luôn luôn dính liền với đau khổ. Thật vậy, đau khổ theo sau hạnh phúc thế gian như cảnh sát theo sau tên trộm.

Tuy thế, chúng ta không thể loại bỏ hay ngăn trở loại cảm giác này. Chúng ta không nên dính mắc hay đồng hóa với chúng mà chỉ cần biết chúng là gì, sau đó Pháp sẽ có mặt. Một người yêu một người khác rồi cuối cùng người yêu ra đi hay lìa đời. Than khóc hay nhớ tưởng lâu dài, nắm giữ cái đã thay đổi là đau khổ chứ không phải là tình yêu. Khi chúng ta thể nhập chân lý, không còn cần hay muốn nữa, trí tuệ và tình yêu thật sự sẽ lấn át tham ái và tràn ngập thế gian.

Theo: Mặt Hồ Tĩnh Lặng
Người dịch: Tỳ khưu Khánh Hỷ Aggasami Trần Minh Tài
Nguồn: Buddha Sasana 

Tuyet Lan wrote on 05. Aug 2010 , 22:37:


Hello cô TL

Thấy cô giới thiệu Ajahn Chah ở đây cùng cuốn Mặt hồ tĩnh lặng tôi rất vui vì đã được đọc qua và thấy cuốn sách có nhiều lợi lạc cho người đọc . Ajahn Chah là một khuôn mặt lớn của Nam Tông bên Thái . Ngài có nhiều môn đồ cũng đạt nhiều thành tựu lớn trong việc tu tập và truyền bá đạo Phật trong thế giới tây phương trong đó có Ajahn Sumedho . Vị này vốn là một người Mỹ, trong một gia đình Tin Lành sau nhờ cơ duyên đã theo học với Ajahn Chah . Cuốn sách nổi tiếng của Sumedho là The Mind and the Way đã được Susana Nguyễn ở Canada dịch và phổ biến khá rộng rãi từ năm 2004. Ngày trước tôi có mua khá nhiều cuốn để tặng người có duyên . Hiện nay còn vài cuốn nhưng không may hiện nay tôi không có cơ hội để trở về lấy chồng sách đó . May thay, tôi vừa khám phá trên website của anh Bình An Sơn (Úc Châu) đã có người ra công đánh máy và đưa lên cho mọi người có cơ hội tiếp cận với tài liệu quý báu này. Nay tôi xin được giới thiệu với cô và các anh chị em ở đây . 

http://www.viet.net/~anson/uni/u-tudieude/tamdao0.htm

Tất cả tin tức liên quan đến tác giả cũng nằm trong cuốn sách . Những gì tác giả nói về đạo Phật thật giản dị, trong sáng và tương đối dễ tiếp nhận đối với những người sống trong khung thức của thế giới tây phương vốn chỉ mới gần gũi với phật giáo gần đây .

Mong cuốn sách sẽ có lợi ích .

Thân mến,
Đại Sân

CoiChay wrote on 21. Aug 2010 , 03:39:

CoiChay wrote on 21. Aug 2010 , 03:39:

Anh Hai
Em gái xin cám ơn anh hai đã khích lệ em gái - Em gái có vào rồi và sẽ đọc cuốn sách này . Trang của Binh An Sơn rất hay và cũng rất đầy đủ -Sẽ cố gắng làm những gì em gái có thể làm -Chúc anh Hai một ngày an lạc 
Em gái-TL

Tiếng Hát Của Thiên Nhiên

Em ơi!  Em hãy lắng nghe đi!  Lắng nghe tiếng gọi tha thiết của thiên nhiên mầu nhiệm.  Em có nghe được tiếng chim hót hay không?  Chim sơn ca đang hót thanh thót trên cành cây phong để chào đón buổi bình minh êm đềm, tươi sáng của một ngày đầu xuân.  Em có thấy chim sơn ca bao giờ hay chưa?  Chim sơn ca là loại chim ca hát hay nhất của núi rừng có mặt khắp nơi trên trái đất thân yêu này.  Nơi đâu có rừng núi xanh tươi thì nơi đó có tiếng hát của chim sơn ca.  Sơn ca thân hình bé bỏng mà tiếng hót trong thanh và cao vút.  Nó thường nhả ra một tràng âm thanh dài cao thấp trầm bỗng hòa điệu lẫn nhau, thật thanh thót làm sao!

Em ơi!  Em có nghe được tiếng gió thì thào hay không?  Gió rừng có mặt ở trên đỉnh núi Rừng Phong thường xuyên lắm.  Gió đến đây để thăm viếng rừng cây và vuốt ve đồi cỏ xanh non tạo ra những đợt sóng chạy dài nhấp nhô khắp cả núi đồi.  Cỏ cứ reo vui đong đưa theo gió như muốn cùng nhau hò hẹn để tấu lên một khúc nhạc êm đềm.  Em ơi!  Em hãy nhìn đi!  Điệu múa của sóng cỏ thướt tha không em?  Mỗi khi gió thoảng qua rừng thông thì hàng vạn chiếc lá thon dài reo vi vút như đang cùng nhau ca lên âm điệu du dương đến thiết tha.  Thỉnh thoảng gió trở nên hung mãnh tạo ra những âm thanh réo rắc, gào thét, hú lớn một cách rùng rợn và ghê gớm như tiếng kiêu than của các loài cô hồn hay ma quỷ nào đó.  Những lúc như thế, cả rừng cây reo xào xạc, tiếng hú xé không gian rơi thẳng vào tâm hồn của em.  Em hãy nằm yên thoải mái để ý tới hơi thở thì tiếng gió ấy sẽ đưa em vào thế giới âm thanh huyền diệu của núi rừng.  Lúc ấy em sẽ cảm nhận được hồn thiêng của núi rừng.

Em ơi!  Em có nghe được tiếng côn trùng tỉ tê, tiếng dế nỉ non, tiếng nhái ọt ẹt hay không?  Tất cả đang phát ra âm thanh hòa nhịp với nhau để công nhận sự có mặt của nhau.  Hãy lắng tâm sâu hơn chút nữa đi em!  Em sẽ nghe được tiếng rắc rắc nứt nẻ của cành lá và tiếng rủ rỉ của những con sâu con bọ.  Mùa xuân là mùa mở hội cho hoa lá, chim muông và côn trùng trong ấy có cả loài bướm và loài sâu.  Nơi đây, sâu nhiều vô kể, đủ loại, đủ màu sắc.  Chúng đang thưởng thức những chiếc lá xanh non.  Chúng ăn no rồi lại đo cành, đo lá trong tiếng hát tỉ tê chào mừng mùa xuân đến để cuối cùng thu mình trong chiếc kén nằm yên nghe tiếng hát êm đềm của thời gian.  Mùa xuân năm sau, những con sâu đủ các màu sắc ấy sẽ biến thành bươm bướm bay lượn thảnh thơi vào không gian bát ngát.  Cũng có những con sâu sinh ra là để dâng hiến thịt da cho những con chim non.  Sự sống được làm bằng sự chết, con sâu làm mồi cho con chim non,  con chim non làm mồi cho con rắn, cái này đi vào cái kia, em đi vào tôi và tôi đi vào em.

Em có thấy cuộc đời mầu nhiệm lắm không?  Từ thịt da của loài sâu bọ hóa thành loài bươm bướm với đôi cánh mỏng manh, màu sắc rực rỡ có thể bay lên đến tận trời cao.  Em ơi!  Em hãy mở lòng ra để nhìn ngắm thiên nhiên.  Bãi cỏ xanh mơm mởm lung linh trong nắng chiếu ra những tia nắng vàng vọt.  Chen chốc giữa đồi cỏ xanh mênh mông ấy là những bông hoa bồ công anh vàng rực rỡ, các chị bồ công anh đang khoe hết tất cả chiếc áo vàng tươi cho ong bướm đến nô đùa.  Cạnh bên các chị bồ công anh là các anh cúc dại màu trắng tinh.  Em có biết không?  Có một độ, sư chú Thạch Lang thả thật nhiều bông hoa cúc dại màu trắng này trên hồ lớn của tu viện Rừng Phong để tưởng niệm ngày giỗ của ba.  Sư chú chèo chiếc thuyền con ra giữa hồ vừa quán tưởng tới ba vừa thả từng bông hoa xuống mặt hồ.  Mặt hồ trong vắt với hàng trăm bông hoa cúc dại trắng tinh trôi bềnh bồng trông thật dễ thương làm sao!  Bởi vì có một lần mẹ bảo rằng:  “Con hãy nhớ cầu nguyện và tụng kinh vào ngày giỗ của ba nghe con, tức là ngày 14 tháng 5 Âm Lịch.”  Đó là cách cầu nguyện của sư chú Thạch Lang và nó đem lại cho sư chú thật nhiều niềm vui.

Em ơi!  Em có thấy cuộc đời dễ thương lắm không bởi vì tất cả cái gì trong sự sống cũng có ý nghĩa thiêng liêng của nó.  Hãy mở tung cánh cửa tâm hồn, em sẽ nghe được nắng mai đang ca hát, gió chiều đang vi vu.  Em sẽ thấy được lá rừng đang vẫy gọi và em sẽ cảm nhận được tình thương của muôn loài dành cho em, một mối tình thanh thoát không cần điều kiện.

  Pháp Đăng

Vâng ,thưa Thầy, Con sẽ mở tung cánh cửa tâm hồn, lắng nghe từng tiếng gió rung động, thì thào lao xao, cảm nhận đươc tình thương yêu trong từng giot nắng ban mai, trong  vạn vật muôn loài , buông lơi hết những phiền não ....

Hãy sống như một bông hoa

Mọi sự khởi đầu khi hạt giống được gieo trên đất. Dù muốn dù không, bạn cũng có mặt trên đời. Rồi như hạt giống ngày càng lún sâu, bám chặt đất như nền tảng, hấp thụ tinh hoa; con người cũng cắm sâu trong cội nguồn, trong một không gian và thời gian nhất định, tiếp thu văn hóa và truyền thống, lớn lên với tất cả những gì thân quen bao bọc, đất không là đất lạ, đời cũng không xa lạ với người.

Trong lòng đất hạt giống âm thầm mọc, từ tối tăm vươn ra ánh sáng, đẩy bao chướng ngại, bao gò bó chật hẹp để góp mặt với đời . Nó ngỡ ngàng khám phá ra thế giới chung quanh và bầu trời rộng lớn, thấy rõ tầm vóc bé nhỏ, yếu đuối và giới hạn của mình, nhưng vẫn tin tưởng vì có niềm hi vọng và sức sống bên trong, luôn luôn thôi thúc mình triển nở, cho tới ngày thành đạt khai hoa.
Cây trước lúc đơm hoa, còn chịu bao cắt tỉa đớn đau để nên hoàn thiện, nhận lãnh sự bổ sung của bao phân tro, nước tưới để vươn cao và đứng thẳng trong đời . Con người cũng vậy : nhờ giáo dục của gia đình, học đường và xã hội, cùng nỗ lực bản thân, bạn đã loại bỏ bao nết xấu, cắt tỉa bao cá tính gây phiền toái, chặt đi bao vướng bận thừa thãi, bao lo toan vụn vặt để sống thành toàn. Bạn cần cả những câu khen ngợi lẫn những lời phê bình chỉ trích đúng đắn để lớn lên, bạn cần gió lay để biết mình đang đứng vững và cố cắm sâu hơn trong đất sống, bạn cần ngày nắng để sống cứng cát và cũng cần đêm về để nghỉ ngơi lại sức. Bạn cần gia đình, bạn bè bên cạnh để nương tựa trong mưa gió cuộc đời . Vào một buổi sáng đẹp trời nào đó, bạn đã là một bông hoa.

Bông hoa sống rất tự nhiên, nó mở lòng đón nhận tất cả : sương mai, ánh nắng, gió xuân, mưa lũ, và cả đêm đen; không tham lam, không kiểu cách, không phàn nàn, không hãi sợ. Với tất cả vẻ đẹp duyên dáng, bông hoa biết mình hiện diện là hiện diện cho đời. Người ta dùng hoa làm ngôn ngữ trong niềm vui cũng như trong nỗi buồn , nói lên tâm hồn , ý nghĩ :

Hoa hồng biểu tượng cho tình yêu, hoa huệ tượng trưng cho sự khiết tịnh, hoa sim tím nhắc đến lòng chung thuỷ….Nếu bạn sống như một bông hoa, bạn thật có ý nghĩa đối với người khác, đem lại niềm vui, sự an ủi, nâng đỡ người khác. Bông hoa thấy mình giá trị vì đã làm cho đời có giá trị : dấu chỉ tình yêu, tình thân thiện, nét thẩm mỹ…. Bông hoa nào còn muốn gì hơn ?

Cùng tươi nở trong một khu vườn, mỗi bông hoa có một vẻ đẹp, một hương thơm, nên không so sánh mình với những bông hoa khác : hoa hồng không ganh tị với màu vàng rực rỡ của hoa cúc, hoa dạ lý không khoe mình ngát thơm hơn hương của hoa quỳnh. Chúng dễ chung sống với nhau vì chấp nhận đứng bên cạnh nhau, vì biết mình có thể bổ túc cho nhau để vườn hoa là vườn hoa muôn sắc. Vườn hoa càng lớn, càng nhiều loại hoa, thì như càng đẹp và càng nhiều khách muốn ngắm nhìn. Kìa những hội hoa xuân với muôn hồng nghìn tía, bạn muốn là bông hoa lẻ loi một mình hay thấy cần phải dấn thân trong ngày lễ hội chung ?
Bông hoa nở rộ thật vô tư, chẳng bao giờ kênh kiệu khất lần, hay hờn dỗi để mãi khép kín. Rồi khi đã tươi nở, hoa không quan tâm đến việc được nâng niu, nhìn ngắm hay không. Và nhỡ ra có bị bóp nát, hoa vẫn toả hương thơm trên tay người đã vò xé mình. Bông hoa như không biết đến giận dữ, trả thù, cho dù có bị thiệt thòi cũng vẫn hành động theo hướng tích cực. Bạn cũng vậy, tôi không biết có bao nhiêu khinh thường đã làm bạn tủi hổ, bao nhiêu bất công mà bạn đã âm thầm gánh chịu, có bao nhiêu nước mắt bạn đã đổ ra trong đau khổ, có bao oan ức đắng cay mà bạn đã phải cắn chặt môi..Nhưng tôi có thể biết được sự hiện diện và tấm lòng quảng đại của bạn khi cảm được hương thơm . Dù sao, những vấp ngã đã làm bạn thêm vững bước, những mất mát làm bạn thêm quý những gì đang có, những đau buồn làm bạn thêm trân trọng giữ gìn niềm vui dù nhỏ bé nhất, những thử thách rèn bạn thêm kiên nghị, những xúc phạm dạy bạn tập tha thứ, những thù ghét mời gọi bạn sống yêu thương. Chẳng có gì làm khó được bạn giữa một cuộc đời đang cần những con người chân chính như bạn, những bông hoa dám sống để toả hương thơm cho người .

Đời người như hoa nở, kiếp hoa đôi khi thật giống kiếp người, một số kiếp không được đo bằng thời gian mà bằng giá trị sống. Bông hoa kia dù biết sẽ "sớm nở tối tàn "vẫn cứ ngang nhiên tươi nở, trao tặng vẻ đẹp và hương thơm, được ngần nào thì hay ngần nấy, với tất cả khả năng và sức lực của mình. Bạn cũng vậy, hãy cống hiến cho đời tất cả những gì bạn có với tấm lòng yêu thương. Trên đất sống của mình, hãy cho những người chung quanh những điều tốt đẹp nhất.

Cuộc sống sẽ dễ chịu biết bao khi có nhiều hoa đẹp tỏa hương thơm, khi có những người quyết sống như những bông hoa trong vườn hoa muôn sắc mầu của nhân loại, để trao ban cho thế giới những giá trị nhân bản huy hoàng.

Hoài Nam