Hình do Hải Quân Mỹ đưa ra cho thấy một hỏa tiễn Tomahawk bắn từ khu trục hạm USS Ross vào căn cứ quân sự của Syria. (Hình: Mass Communication Specialist 3rd Class Robert S. Price/U.S. Navy via AP)
WASHINGTON, DC (NV) – Hoa Kỳ bắn hơn 50 hỏa tiễn Tomahawk vào một căn cứ ở Syria hôm Thứ Năm, được coi là nơi chính phủ quốc gia Trung Ðông này sử dụng để các máy bay cất cánh rồi tấn công bằng vũ khí hóa học xuống một thị trấn ở phía Bắc tỉnh Idlib, làm gần 100 người thiệt mạng trước đó hai hôm.
Theo đài truyền hình NBC, những hỏa tiễn này được bắn từ hai khu trục hạm của Mỹ trong biển Ðịa Trung Hải.
Theo AP, Tổng Thống Donald Trump nói rằng vụ tấn công bằng hỏa tiễn này là “quyền lợi an ninh tối quan trọng của Hoa Kỳ.”
Mục tiêu của cuộc tấn công này là phi trường Ash Sha’irat trong tỉnh Homs ở phía Tây Syria, các giới chức cho biết.
Hiện chưa có báo cáo thương vong.
Các giới chức Hoa Kỳ nói với NBC rằng mục tiêu không phải là người dân, mà chỉ có máy bay, cơ sở ở phi trường, bao gồm phi đạo, bị trúng hỏa tiễn.
Ông Rex Tillerson, ngoại trưởng Hoa Kỳ, và bà Nikki Haley, đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, chỉ trích Syria dữ dội trong việc sử dụng vũ khí hóa chất, mà trong số người thiệt mạng có 25 trẻ em.
Ông Tillerson hôm Thứ Năm nói với báo giới rằng “rõ ràng” chế độ Syria chịu trách nhiệm cho vụ tấn công vũ khí hóa học, và tại Hội Ðồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, bà Haley nói nếu thế giới không giải quyết vấn đề Syria, Hoa Kỳ có thể tự giải quyết.
Hiện chưa có phản ứng gì từ phía Nga, mà ông Tillerson và bà Haley tố cáo là “làm lơ” để Syria hành động.
“Nga không thể trốn tránh được trách nhiệm này,” bà Haley nói tại Liên Hiệp Quốc. “Họ chọn làm lơ sự man rợ. Họ chống lại lương tâm thế giới.”
Cũng hôm Thứ Năm, trên đường bay tới Mar-a-Lago, Florida, gặp Chủ Tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc, Tổng Thống Donald Trump nói rằng ông đang cân nhắc có thể đưa ra một số hành động quân sự và nói rằng “nên có cái gì đó” đối với Tổng Thống Bashar al-Assad của Syria, liên quan đến chuyện quốc gia vùng Trung Ðông này bị tố cáo sử dụng vũ khí hóa học, theo tin đài truyền hình CBS.
“Tôi nghĩ những gì ông Assad làm là kinh khủng,” ông Donald Trump nói với báo giới đi cùng trên máy bay. “Vụ tấn công bằng vũ khí hóa học không nên xảy ra, và không nên được phép xảy ra.”

Khu trục hạm USS Ross ở biển Ðịa Trung Hải. (Hình minh họa: Mass Communication Specialist 3rd Class Ford Williams/U.S. Navy via AP)
Khi được hỏi liệu ông Assad có nên ra đi, vị tổng thống nói: “Tôi nghĩ những gì xảy ra tại Syria là nhục nhã đối với nhân loại. Ông ấy ở đó, và tôi đoán ông ấy điều khiển mọi thứ, hoặc nên có một cái gì đó.”
Ông Trump nói vụ tấn công này là “một trong những tội ác thật sự kinh hoàng.”
Ông bác bỏ một số báo cáo nói rằng ông thông báo với Quốc Hội rằng ông có dự định đưa ra hành động quân sự tại Syria.
Ông cũng được ông James Mattis, bộ trưởng Bộ Quốc Phòng, báo cáo một số hành động mà Mỹ có thể làm, ví dụ như bắn hỏa tiễn hành trình từ các tàu chiến của Mỹ vào các mục tiêu.
Hiện có hai khu trục hạm Hoa Kỳ trong vùng phía Ðông biển Ðịa Trung Hải có mang hỏa tiễn hành trình, USS Ross và USS Porter. Hoa Kỳ cũng có thể nhắm vào các mục tiêu như các tổng hành dinh chỉ huy và kiểm soát, những nơi tình nghi là cơ sở vũ khí hóa học, và lực lượng quân đội Syria.
Trong một cuộc họp báo hôm Thứ Tư, Tổng Thống Trump nói rằng cuộc tấn công ở Syria là “kinh hoàng và kinh hoàng” và “vượt qua nhiều lằn ranh đối với tôi.”
Ông thừa nhận: “Bây giờ là trách nhiệm của tôi” mặc dù ông không đưa ra điều gì cụ thể.
Thượng Nghị Sĩ John McCain (Cộng Hòa-Arizona), chủ tịch Ủy Ban Quốc Phòng Thượng Viện, hôm Thứ Năm nói rằng Tổng Thống Donald Trump có nói chuyện với ông qua điện thoại, sau khi nói chuyện với Bộ Trưởng Mattis và Cố Vấn An Ninh Quốc Gia H.R. McMaster, liên quan đến việc nên có hành động quân sự nào đối với Syria.
“Theo tôi hiểu thì tổng thống bàn bạc rất nghiêm túc với Tướng Mattis và Tướng McMaster, và tôi tin là họ sẽ đưa ra đề nghị rất tốt cho tổng thống,” ông McCain. “Tôi không biết đề nghị này là gì.”
Ông McCain cũng nói ông và Thượng Nghị Sĩ Lindsey Graham (Cộng Hòa-South Carolina) “mạnh mẽ đề nghị” Mỹ làm tê liệt lực lượng Không Quân Syria.
“Ðừng để các máy bay này phạm tội ác chiến tranh qua việc bỏ bom hóa học xuống đàn ông, phụ nữ, và trẻ em vô tôi,” ông McCain nói. “Sau thất bại của chính quyền Obama, họ nói họ sẽ phản ứng, nhưng cuối cùng chẳng làm gì cả.” (Ð.D.)
Tấn công Syria, một mũi tên nhiều đích
của ông Trump ?
By on April 7, 2017
Cuộc tấn công được triển khai khi Tổng thống Mỹ đang tiếp đón Chủ tịch Trung Quốc gửi đi tín hiệu rằng ông Donald Trump không ngại tiến hành các hành động quân sự đơn phương.

Vụ tấn công bằng tên lửa của Mỹ ẩn chứa nhiều thông điệp AFP
Diễn biến xung quanh vụ Mỹ tấn công Syria bằng tên lửa hành trình diễn ra hết sức dồn dập và kịch tính. Quyết định tấn công được đưa ra chưa đầy 72 giờ đồng hồ kể từ khi xảy ra vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở Syria mà Washington và các đồng minh quy trách nhiệm cho lực lượng của Tổng thống Bashar al-Assad vào ngày 4.4. Và tin tức về việc Tổng thống Trump cân nhắc hành động quân sự được tiết lộ chỉ vài giờ trước khi các tên lửa được tàu khu trục Mỹ phóng đi vào sáng 7.4.
Nói là làm
Thông điệp trực tiếp từ hành động quân sự bất thình lình của Mỹ trước hết nhằm vào chính quyền của Tổng thống Assad, rằng Mỹ sẽ không dung thứ việc sử dụng vũ khí hóa học trong cuộc chiến ở Syria. Mục đích đầu tiên của hành động quyết đoán này là răn đe lực lượng của ông Assad tiến hành các vụ tấn công tương tự vụ họ bị cáo buộc là thủ phạm.
Ngoài ra, Mỹ còn thể hiện rằng nước này không ngại sẵn sàng can dự sâu hơn nữa vào cuộc chiến ở Syria nếu cần thiết, như phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson: “Nó thể hiện rõ ràng rằng tổng thống sẵn lòng thực hiện hành động quyết đoán khi cần”.
Với mục tiêu răn đe như thế, nhiều khả năng đây là đợt tấn công duy nhất của Mỹ nhằm vào lực lượng Syria, ít nhất trong khoảng thời gian trước mắt. Lý do là tín hiệu đã được gửi đi khi những quả tên lửa Tomahawk phá hủy các căn cứ không quân Syria. Tuy nhiên, hành động của Mỹ cũng tiềm ẩn khả năng nước này phải dấn sâu hơn nữa nếu lực lượng Syria phớt lờ thông điệp cảnh báo và tiếp tục tiến hành các hành động “không thể dung thứ” trong mắt chính quyền Mỹ.
Thông điệp này dĩ nhiên không chỉ đơn thuần gửi đến Syria mà cả các quốc gia và lực lượng được xem là đồng minh của ông Assad như Nga, Iran và Hezbollah. Tín hiệu với Moscow là Mỹ sẽ không ngại ra tay ngay cả khi hành động của họ kéo theo nguy cơ xung đột trực tiếp với một cường quốc hạt nhân. Điều này rõ ràng giúp trấn an các đồng minh ở châu Âu đang lo ngại sau cuộc khủng hoảng ở Ukraine.
Tương tự, trước thực tế các đồng minh của Mỹ ở Trung Đông ngày càng mất lòng tin vào Washington dưới thời chính quyền Barack Obama, cuộc tấn công cũng phục vụ như một sự tái cam kết với các nước đồng minh rằng Mỹ sẽ tiếp tục duy trì vai trò “sen đầm” ở khu vực.
Tín hiệu cho châu Á-Thái Bình Dương
Ngoài bối cảnh liên quan đến cuộc chiến Syria, quyết định của Tổng thống Trump nhiều khả năng còn ẩn chứa nhiều thông điệp khác, đặc biệt khi chính quyền non trẻ của ông đang đối mặt với thách thức an ninh ở nhiều nơi trên thế giới.
Cuộc tấn công diễn ra khi ông Trump đang tiếp đón Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại resort Mar-a-Lago, bang Florida. Đây là chuyến thăm nhằm mục đích định hướng quan hệ giữa hai nước trong thời gian tới, cũng như giải quyết nhiều vấn đề khúc mắc giữa Washington và Bắc Kinh.

Ông Tập Cận Bình sẽ nhìn nhận như thế nào về quyết định tấn công Syria của ông Donald Trump? AFP
Vấn đề nổi cộm hiện nay là chương trình tên lửa và vũ khí hạt nhân của CHDCND Triều Tiên. Cuộc hội đàm thượng đỉnh Mỹ-Trung diễn ra ngay sau khi Triều Tiên phóng một tên lửa đạn đạo tầm trung. Phản ứng trước động thái của Bình Nhưỡng, Ngoại trưởng Tillerson chỉ đưa ra một thông điệp không thể ngắn gọn hơn: “Mỹ đã nói quá đủ về vấn đề này. Chúng tôi sẽ không bình luận gì thêm”. Tín hiệu ẩn chứa trong thông điệp của ông Tillerson là không như thời “kiên nhẫn chiến lược” của chính quyền Barack Obama, Mỹ từ lúc này sẽ không nói nữa mà hành động.
Diễn biến kịch tính xảy ra khi các cố vấn an ninh quốc gia Mỹ gấp rút nhóm họp cùng ông Trump để “bật đèn xanh” cho vụ tấn công ngay trước tiệc chiêu đãi ông Tập Cận Bình. Và hành động của Mỹ ở Syria là thông điệp không thể nhầm lẫn gửi đến Bình Nhưỡng rằng Mỹ sẽ không ngại hành động dứt khoát với các phương án quân sự sẵn có nếu lợi ích của mình bị đe dọa. Tương tự Triều Tiên là Iran, một quốc gia mà chính quyền của ông Trump luôn nhìn vào với sự nghi kỵ, liên quan đến nỗ lực phát triển hạt nhân của Tehran trước đây.
Tín hiệu này dĩ nhiên cũng được gửi đến Trung Quốc, quốc gia bị Washington cho là không làm đủ để kiềm chế chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên. Cũng như Mỹ gây áp lực với Nga về Syria, tín hiệu gửi đến Bắc Kinh là Mỹ không ngại và sẵn sàng hành động đơn phương với bất kỳ vấn đề gì bị cho là đe dọa an ninh và lợi ích Mỹ. Động thái của Mỹ củng cố độ khả tín của tuyên bố cách đây vài ngày của ông Trump rằng nếu Trung Quốc không giải quyết vấn đề Triều Tiên thì Mỹ sẽ ra tay.
Liên quan đến vấn đề Triều Tiên, thông điệp này còn mang tính trấn an đối với các đồng minh của Mỹ trong khu vực như Hàn Quốc và Nhật Bản, các nước nhiều khả năng sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chương trình tên lửa và hạt nhân của Bình Nhưỡng.
Một tín hiệu quan trọng không kém được gửi đến cho ông Tập Cận Bình là quyết tâm của Mỹ trong vấn đề động chạm đến lợi ích khác là các tranh chấp ở Biển Đông và Hoa Đông, rằng Mỹ sẽ không ngồi yên nếu các quyền tự do hàng không và hàng hải ở các vùng biển này bị đe dọa, thậm chí nếu phải hành động trong thời gian rất ngắn.
Trong bối cảnh có nhiều đồn đoán về việc Trung Quốc có ý định tiếp quản vai trò siêu cường số 1 của Mỹ trên trường quốc tế. Các quả Tomahawk được phóng vào Syria còn thể hiện sức mạnh quân sự vượt trội của Mỹ bởi khó có quốc gia nào sở hữu năng lực hoạch định và triển khai cuộc tấn công trong thời gian ngắn như thế.
Với một mũi tên trúng rất nhiều đích như vậy, phản ứng của các quốc gia trên thế giới trước vụ tấn công vào Syria sẽ ẩn chưa cách nhìn nhận của họ với thông điệp bất ngờ của Mỹ.