Sưu tầm thơ- văn và các bài viết đủ thể loại của các tác giả nổi tiếng

Dạ , cám ơn chị Tuyết Lan

t h ơ

CON GÁI

Con gái là chúa ngây thơ
Đã tròn mười bảy cứ vờ mười ba
Đã bảo rất ghét người ta
Đôi con mắt cứ thật thà đong đưa
Đang nắng sớm bỗng mưa trưa
Bao nhiêu thời tiết chẳng vừa màu pha

Để vẽ lúc tươi như hoa
Khi hờn như bão giông và vân vân
Con gái tứ thơ bâng khuâng
Khiến con trai bước lạc vần chiêm bao
Thoáng gặp, muối ngỡ ngọt ngào
Điệu đàng gừng vội trốn vào lời ca
Con gái khác với quê nhà
Sao xa cứ nhớ như là... tha hương.

Mường Mán

TIỂU SỬ

Tập Hồi Ký này, tôi chỉ trích đăng những phần có thể công khai đuợc, riêng những phần nhạy cảm, không phù hợp với thời điểm hiện nay, tôi gác lại. Tôi xin cũng minh định rằng : Tôi rất trân trọng một nhạc sĩ Phạm Duy tài năng của ngày xa xưa còn sống mãi và một nhạc sĩ Phạm Duy đã chết trong lòng tôi .

“ Không phải cuộc đời này ai cũng tử tế với mình hết”.Tôi nghiệm ra cái câu nói này sau cơn giông bão của cuộc đời, và coi như là một triết lý trong cuộc sống của mình suốt quãng đời còn lại.Trước kia, tôi vẫn luôn tin những điều tốt đẹp ở những người chung quanh, ở bạn bè, ở tình yêu. Tôi sống hết mình vì lòng tin, tôi sống hồn nhiên như trẻ thơ, tôi luôn luôn biết tha thứ lầm lỗi cho bất cứ ai, dù người đó vì một lẽ gì đó cố tình mưu hại tôi để bước lên một nấc thang danh vọng theo như ý nghĩ của họ.



( Ảnh nhạc sĩ Phạm Duy và nhà thơ Linh Phương )

Cuộc sống, cuộc đời vốn dĩ gian nan dành cho những người không được may mắn. Tôi cũng nằm trong số những người đó, ngay từ thời ấu thơ, tôi cũng không được sung sướng như những đứa trẻ khác.Ba tôi, người Phong Điền (Thừa Thiên-Huế), nhưng mới năm 2007 tôi tìm hỏi về tông tích của ông qua gia đình người bạn, một thời cùng ông bỏ quê đi lúc 9 tuổi, thì không phải như giấy tờ đã ghi.Gia đình người này cho biết ông ở huyện Hương Thủy, xã Hương Vân (Thừa Thiên-Huế). Tôi cố dò hỏi tông tích để khi nào có tiền, tôi sẽ đi tìm họ hàng bên ba tôi.Thời giặc giã, ông có về quê, nhưng không về được, vì cuộc chiến tranh,cho đến ngày ông nhắm mắt. Má tôi, người Cái Răng- Cần Thơ trôi giạt lên Sài Gòn cùng ba tôi nên nghĩa vợ chồng.

Hồi đó nhà tôi nghèo lắm, má tôi đi bán hàng bông, ba tôi là thợ xây cất nhà cửa.Tôi có bảy đứa em gái và một đứa em trai, nhưng rất tiếc em trai tôi không còn sống. Tôi nhớ như in lúc em trai tôi 3 tuổi, bị nóng sốt thèm một cái bánh tiêu của ông Tàu già đi bán ngang nhà. Em tôi khóc đòi, nhưng trong nhà không có tiền mua một cái bánh cho em tôi ăn, má tôi ngồi lặng lẽ khóc. Ngày hôm sau thì em tôi chết, chết mà không đạt được cái hết sức nhỏ nhoi của một con người.
Tôi lớn lên như hạt thóc, củ khoai, ít nói,sống thu mình cô lập chính mình. Hồi tôi đi học, mỗi lần bạn bè mời sinh nhật, tôi lại lúng túng vì tiền mua quà. Đến dự sinh nhật, thấy nhà người ta đầy đủ phương tiện, tổ chức sinh nhật mỗi năm, nghĩ tới mình tôi lại càng tủi thân. Lớn lên, tôi cũng không bao giờ có sinh nhật của mình, nhưng không còn cái cảm giác tủi thân như hồi niên thiếu nữa.

Đi hết cuộc chiến tranh của đất nước, qua bao thăng trầm của cuộc đời và cuộc sống. Tôi coi sống và viết là một định mệnh.Cuộc đời cũng là một định mệnh, trong đó tình yêu không thể tách rời, bởi tình yêu cũng khắc nghiệt chẳng khác định mệnh mà trong tập “ Hồi Ký Linh Phương tác giả bài thơ Kỷ Vật Cho Em “ chắc chắn tôi sẽ viết một phần của tình yêu, một phần của những đau đớn trải qua, một phần của cuộc chiến,cũng như những năm tháng tù tội. Tôi có những bạn bè thân thiết hơn ruột thịt như Vũ Trọng Quang (nhà thơ). (Tôi nói hơn là vì trong gia đình, anh em tôi không biết thương nhau, tôi chọn cách sống xa gia đình để giữ một tình cảm ruột thịt. Trừ năm tháng trẻ thơ, lớn lên tôi ít khi được sống trong không khí đầm ấm gia đình, cái không khí tôi thèm muốn lắm, như bài thơ tôi viết năm 1988 :

“… từ cửa miệng những đứa em ruột rà
chẳng khác người dưng kẻ lạ
thì!
con kính thưa hương hồn ba
chết 17 năm xương tàn cốt rụi
đâu hay máu chảy mà ruột không mềm…” ).

Hoặc những anh em văn nghệ có nhiều kỷ niệm trước 1975 với tôi như nhà văn Nguyễn Đình Thiều- anh Nguyễn Vương Thân hãng thông STA –anh Phi Bằng ban thoại kịch Kim Cương (chồng cũ của nữ ca sĩ nổi tiếng LT)…

Sống và viết là một định mệnh, cuộc đời cũng là một định mệnh. Phiêu bạt nơi này đến nơi khác, tìm được sự tử tế đôi khi lại quá hiếm hoi, nhưng không hẳn là không có.Cảnh khổ nào tôi cũng đều vượt qua, lên núi lăn đá xuống đập thành những viên đá 4x6 ; người ta lấy cây đập vào đầu mình như một con cá, ăn cơm với muối không đủ no qua năm này tới năm khác…những cư xử không được tử tế giữa con người với con người, tôi đều coi đó là định mệnh, nên không hế oán trách, không hề hận thù. Tất cả là định mệnh, định mệnh tốt với người này, xấu với người kia, vậy thôi.

Đây là những lời mở đầu trong hồi ký mà tôi viết, không biết còn đủ quỹ thời gian để tôi hoàn thành cuốn hồi ký này chăng? Tôi hiểu sức khoẻ mình càng ngày càng yếu dần, sức khoẻ thời thanh niên đã chết dần mòn trong tôi, vì chiến tranh, vì tù đày, vì bị đánh đập, vì cuộc sống khắc nghiệt. Tôi hy vọng mình sẽ sống cho đến ngày kết thúc cuốn hồi ký này. Vâng, tôi sẽ sống với những gì đáng sống và chết với những gì cần chết.

Việt Nam, ngày 19/04/2008.
(Trích trong tập " Hồi ký Linh Phương tác giả bài thơ Kỷ Vật Cho Em)
( còn tiếp )

Phương Tần wrote on 12. Jun 2008 , 08:01:

Hong có giỏi đâu chị Phương Tần ơi ! Chỉ thích sưu tầm những tác giả nổi tiếng, hoặc những bài thơ hay đem về đây cho các anh chị đọc thôi.
Chị à, sao chị coppy và post hình động hay quá , em không biết. Tức ghê!
Cám ơn hoa chúc mừng của chị.Em chúc chị vui nghen

.

BH

KỶ VẬT CHO EM

HOÀI NIỆM VỀ MỘT BÀI HÁT

Một trong những bài hát được lính và người yêu của lính yêu chuộng nhất vào đầu thập niên 70 phải nói là bài “Kỷ Vật Cho Em”. Tuy được yêu thích, nhưng bài hát cũng gây nhiều tranh cãi. Tranh cãi về nội dung, xôn xao về tác giả và nếu không có cách nhìn cởi mở của một ông tướng đầu ngành một thời là xếp của tôi thì bài hát đã nằm chung trong danh sách những bài hát bị cấm phổ biến trong quân đội.
Xét về nội dung, có dư luận bênh vực thì cho nó là “câu trả lời” trung thực cho một thời mà những số phận phải mang màu áo lính hoặc trở thành “xanh cỏ” vĩnh viễn đi vào huyền thọai của những ‘anh hùng không tên’, hoặc “đỏ ngực” mang theo thương tật ngậm ngùi trở về rồi đi dần vào quên lãng.
Tuy nhiên trong thời chiến, nếu nhìn theo từ góc độ của những người làm công tác tâm lý chiến hoặc binh vận để nâng cao tinh thần binh sĩ thì bài hát cứ hiểu theo lời ca phần nào có làm ‘nản lòng chiến sĩ’, từ đó nó được đề nghị xếp vào loại nhạc “phản chiến”.
Với tư cách một người lính và có dịp trực tiếp làm công tác văn nghệ trong quân đội, tôi có vài kỷ niệm về bài hát này mà chẳng cần dấu diếm đó là bài hát tôi rất yêu thích. Sau này khi tàn cuộc chiến nó lại là bài hát ‘tủ’ của tôi khi hát cho nhau nghe từ trong các trại tù cải tạo, kể cả đôi khi nhảy dù vào “biệt khu tướng lãnh” để cùng hát với ngón đàn guitar của tướng Đảo ở trại Nam Hà.
Bài hát này đối với những người yêu nhạc thì chỉ biết tác giả của nó là ông Phạm Duy vì về mặt in ấn, phổ biến công khai đều ghi: Nhạc và Lời của Phạm Duy. Nhưng gần đây dư luận có xôn xao hình như bài hát chẳng đơn thuần là của PD mà nó có đồng một tác giả là nhà thơ Linh Phương, một thi sĩ trẻ, nhiều tâm huyết nhưng khá lận đận. Không hiểu có sự đồng thuận nào giữa hai người, chỉ biết nhiều thập niên qua PD ‘cứ ngoảnh mặt làm ngơ’ không để tên Linh Phương vào tư cách đồng tác giả của bài hát.
Ở đây ta không bàn về mặt đạo đức sáng tác hay lợi nhuận phát hành, xin để dành cho các nhà phê bình nhạc và văn học, nhưng ta phải công nhận một điều Phạm Duy là “phù thủy” về chọn thơ, chuyển chữ để đưa vào âm nhạc và ông cần được nhắc nhớ như là ‘một nhà phổ nhạc’ bậc thầy của nền nhạc Việt nam trong thế kỷ 20.
Chẳng vậy vào lúc cuối đời, ông trở về Việt nam để tìm lại thính giả xưa cùng dẫn dụ người nghe mới, tôi nhớ trong chương trình nhạc chủ đề, ‘Phạm Duy-Ngày trở về’ tại rạp Hòa Bình, ông đã công khai hóa nhiều tên tác giả của những bài thơ mà ông đã vay mượn. Tỷ lệ số bài trình diễn đêm đó có phần “Lời lấy từ Thơ” đã chiếm khoảng...70%.
Trở lại bài “Kỷ vật cho Em” thì nghe nói xuất xứ của nó không có tên này. Tựa bài thơ chính gốc của nó là “Để Trả Lời Một Câu Hỏi” được Trần Dạ Từ khám phá và cho đăng trên trang Văn&Thơ của Nhật báo Độc Lập vào đầu 70 (tôi xin có lời cám ơn ông Dạ Từ).
Nói về bối cảnh thì bài hát được ra đời giữa lúc chiến trường vô cùng sôi động. Chiến tranh không chỉ trải dài từ Quảng trị tới Cà Mâu mà đã lan qua tới Hạ Lào, Kam puchia để rồi con số những người lính đã nằm xuống, được tải thương, mang thương tật làm cho những kẻ ở hậu phương phải xót xa chóng mặt. Đó cũng là lý do nhà thơ đưa ra câu hỏi, được nhắc đi nhắc lại trong bài thơ chỉ vỏn vẹn 24 câu,”Em hỏi anh bao giờ trở lại/Xin trả lời mai mốt anh về”. Mai mốt là bao giờ, mai mốt có thể là thiên thu, cũng có thể là khi tàn cuộc chiến, mà cuộc chiến thì biết bao giờ tàn. Chính vì chưa tìm ra ẩn số cho câu hỏi của bài thơ, nên nội dung bản nhạc mang nhiều âm vang ray rứt. Cứ theo tôi nghĩ thì người phổ nhạc đã phải chọn tên “kỷ vật cho em” để thả nổi phần giải đáp cho các số phận xoay quanh những nghiệt ngã một thời.
Bài hát cũng tài tình ở chỗ các câu thơ đựợc phổ vẫn giữ nguyên vẹn lời thơ và thể thơ, không thêm không bớt, trừ một câu bị gạt bỏ (‘mai anh về em sầu thê thiết’) để chuyển ý cho điệp khúc. Bài hát cũng độc đáo dù lặp đi lặp lại 36 lần các nhóm từ, (em hỏi anh, xin trả lời, anh trở về , anh trở lại..) nhưng bài hát không thành đơn điệu mà vẫn chuyển tải, thăng hoa đựơc toàn bộ ý thơ. Thậm chí trong chừng mực nào đó dù người phổ nhạc có đổi câu ‘em nhìn anh ánh mắt chưa quen’ thành ‘ta nhìn nhau ánh mắt chưa quen’ cũng chỉ vì dụng ý muốn cho người thương binh bớt phần cay đắng.
Về âm điệu, bản nhạc được PD soạn theo điệu slow rock, cung Ré trưởng rất hạp với cảm quan của một thời. Laị được tiếng hát của Thái Thanh chắp cánh khiến cả phần thơ lẫn nhạc làm cho người nghe đủ giới phải xúc động xót thương cho những thân phận mang màu áo rừng.
Tôi còn nhớ sau khi bài hát được phát hành thì nó đựợc hâm mộ quá sức, yêu cầu được thính giả gửi tới tấp về các đài, chiến sĩ thì yêu cầu ‘bis’ đi ‘bis’ lại mỗi lần đi hát tiền đồn, phòng trà thì khách mộ điệu đòi hỏi đến độ ca sĩ nào cũng thuôc bài này. Càng về sau TT không còn độc quyền mà Thanh Lan, Khánh Ly, Lệ thu, Nhật Trường cũng trở thành các ca sĩ ăn khách với Kỷ Vật Cho Em.
Trong số thính giả ái mộ có một người em kết nghĩa của tôi, một sĩ quan xuất thân từ trường Đại học chiến tranh chính trị, lúc đó chiến đấu tại một đơn vị BĐQ trên cao nguyên. Chuyện ái mộ thì chẳng có gì đáng nói, nhưng trong trường hợp này, bài hát lại “quẩn” vào số phận của hai kẻ yêu nhau. Quốc Bảo và Chi Lan là biểu tượng của một mối tình đẹp trong thời chiến, họ yêu nhau, lấy nhau rồi xa nhau. Tôi nhớ trong tiệc cưới tại CLB không quân Huỳnh hữu Bạc, tôi làm chủ hôn kiêm MC. Tiệc cưới có phần phụ diễn văn nghệ và nếu ai thích có thêm cả khiêu vũ. Thời chiến cưới nhau giản dị chủ yếu là vui, nhiều người còn mặc cả đồ tác chiến vì đang cắm trại.
Trong lúc tôi đang loay hoay tiếp khách ở ngoài cửa thì tự nhiên văng vẳng có tiếng hát... Kỷ Vật Cho Em. Tôi không tin vào tai mình bèn chạy thẳng vào hậu trường sân khấu, trách ngay ông thượng sĩ trưởng ban nhạc, sao lại cho chơi bản này, anh ta trả lời ,tại Trung úy Bảo năn nỉ, ông bảo em cứ cho hát kẻo chút nữa ông thầy (là tôi) sẽ cản. Lúc này người hát là ca sĩ PHQ tôi có phần nể nên không dám cắt ngang, rút cục bài hát đã chấm dứt nhưng chẳng ai có lòng nào để vỗ tay. Khỏi cần đoán cũng hiểu tiệc cưới bữa đó phần nào mất vui và tôi nghĩ đây là lần duy nhất bài hát này không được nồng nhiệt tán thưởng.
Chưa đầy một năm sau, mùa hè đỏ lửa trên chiến trường Tây nguyên. Sau một cuộc chạm trán ác liệt với quân chính qui Bắc Việt, Đaị đội phó CTCT Hoàng quốc Bảo đã anh dũng bỏ mình tại mặt trận Chu P’rong. Cánh quân của Bảo chỉ kịp rút, không mang được xác của Bảo ra. Ba ngày sau, quá thương đồng đội, cấp chỉ huy mở tiếp hành quân cướp xác. Hỏa lực địch quá mạnh, đơn vị của Bảo chịu bỏ cuộc. Quốc Bảo không trở về bằng ‘hòm gỗ cài hoa”, cũng chẳng được tải thương “trên trực thăng sơn màu tang trắng” như bài hát anh hằng ưa thích. Chị Chi Lan dù không nhận được xác chồng nhưng vẫn ‘chít khăn tang trên đầu vôi vã’ rồi cố quên đi kỷ niệm chăn gối một thời.
“Kỷ vật cho em” đã đi vào huyền thoại. Cuộc chiến chấm dứt, nhưng bài hát vẫn còn được yêu cầu trong các trại tù cải tạo và mỗi khi có các cuộc họp mặt hội đoàn tại hải ngoại. Nét hào hùng bi tráng của những người lính một thời đất nước điêu linh như vẫn còn vang vọng theo tiếng hát. Bất giác tôi lại nghĩ không hiểu Linh Phương hiện trôi dạt nơi nào, nếu được xin anh cho một sáng tác mới “Kỷ Vật Cho Em II” như một lời ai điếu cho những số phận bỏ mình trong các trại tù nơi thâm sâu cùng cốc (dù kỷ vật không còn là ’những viên đạn đồng đen’ mà là những chiếc lựơc nhôm, những chiếc trâm cài trên tóc) để riêng tặng những người vợ, người yêu của những người tù cải tạo. Họ cũng muốn đặt câu hỏi ‘em hỏi anh bao giờ trở lại’ nhưng câu trả lời chả biết hỏi ai.

Xuân Đỗ

Việt Báo Thứ Năm 3/6/2008

t h ơ

1978 Ở VIỆT NAM

Phu thê nếu phải nợ rồi
Thì tôi đâu ngại ngỏ lời yêu em

Như con chim mới tập chuyền
Bâng khuâng gấm luạ thánh hiền em ra
Mặt trời rực rỡ phương xa
Ở đây hạnh phúc chỉ là đau thương
Những đôi mắt ngó lườm lườm
Những nanh vuốt thú ẩn trong dáng người
Cách gì tôi nhủ khuyên tôi
Sống cho ra vẻ cần đời, trang nghiêm
Sống không khinh lũ thấp hèn
Thế nên từ đó cơn điên xé đời

Cách gì tôi nhủ khuyên tôi
Sống không dữ dội, sống nguôi hận thù
(Tôi duy tâm, rất nhân từ
Thế nhưng thời đại suy tư đã ... tàn !)

Phu thê nếu đã buộc ràng
Thì xin nhẫn nhục cưu mang vợ chồng
Tôi, quanh năm sống hoang đàng
Cũng xin nhỏ lệ hoàn lương khóc tình !

(Biên Hoà, 05/9/78)

Nguyễn Tất Nhiên 

[/color]NGỦ ĐI NHÉ - NGÀY XƯA ƠI !

[color=Green]-(Tặng em Dạ Hương và trường Lê Văn Duyệt ngày xưa )-