Tản Mạn Về Màu TÍM Trong Thơ THÁI THUỴ VY
: Nguyễn Kim Lộc
:
Tôi hân hạnh được nhà thơ Thái Thụy Vy gởi tặng hai tập thơ ‘Nụ Hôn Loài Lan Tím Dại’ và ‘Vũ Điệu Loài Lan Tím Hoang’ khá lâu. Tôi định viết ngay một bài tản mạn về Thơ của anh, nhưng mãi đến nay mới thực hiện được. Nói về Thái Thụy Vy chắc quí đồng hương cũng đã biết nhiều rồi, anh là nhà thơ xứ Bưởi, tên thật là Đỗ Khoa Luật, đã từng tặng Hội Ái Hữu Biên Hoà, quyển Biên Hùng Liệt Sử do anh biên khảo và nhiều tập thơ do anh sáng tác, ngoài ra anh còn sưu tầm nhiều phương dược thảo, rất có giá trị, đăng trên Bản Tin Hội Ái Hữu Biên Hoà, giúp cho quí đồng hương hiểu biết thêm và tìm xử dụng khi cần. Thật là một cử chỉ đáng khâm phục. Hôm nay tôi viết bài ‘Tản Mạn về Màu Tím Trong Thơ Thái Thụy Vy’ coi như tôi trả một món nợ tinh thần, món nợ văn nghệ, không có giấy tờ nhưng vì tự lòng tôi đã hứa.
Nhiều người đọc thơ Thái Thụy Vy đều ngạc nhiên, không biết vì đâu mà trong thơ anh lan tràn màu tím. Anh tôn vinh màu tím, anh yêu thương màu tím, anh kết sầu màu tím… đến cả tựa các tập thơ, anh cũng cho khoác màu tím, màu tím của loại lan rừng hoang dại, một loài lan rất dễ tìm thấy trong miền rừng núi Việt Nam.
Sau khi đọc hai tập thơ nói trên của Thái Thụy Vy tôi liên tưởng đến ngôi nhà của song thân anh, nơi anh đã sống qua tuổi hoa niên, gần cầu Rạch Cát, cạnh bờ sông Đồng Nai, có vài cây bằng lăng mọc ven sông và thỉnh thoảng có những vạt lục bình trôi phía sau nhà và dường như hàng giậu nhà anh cũng có trồng mồng tơi tím…rồi tôi lại liên tưởng đến anh, một sĩ quan Quân Lực VNCH, rày đây mai đó theo bước quân hành bảo vệ quê hương, có dịp dừng chân trên những đồi sim hoặc thỉnh thoảng nhìn thấy những cụm lan rừng màu tím dại… , rồi tôi lại sực nhớ có lần tôi ghé thăm ngôi nhà Từ Đường của anh (không hân hạnh gặp anh) trong một dịp nào đó tôi không còn nhớ rõ, được anh Đỗ Hữu Cảnh (chú của anh) và Đổ Công Trường (anh của anh) đón tiếp. Tôi vô cùng ngạc nhiên khi thấy từ trong nhà ra đến ngoài sân, chỗ nào cũng có phong lan, những giò lan tươi đẹp, đủ màu, đủ loại, đáng chú ý nhất là những giò lan tím, duyên dáng, thoáng nét gợn buồn, tôi thầm nghĩ nhà của anh Thái Thụy Vy có truyền thống chơi lan, phong cách chơi hoa lan của những gia đình quí phái.
Tôi đoán các màu hoa tím nói trên, lục bình tím, bằng lăng tím, mồng tơi tím, hoa lan tím đã ảnh hưởng nhiều đến tâm hồn nghệ sĩ của nhà thơ Thái Thụy Vy và thấy rõ loài lan rừng màu tím là loại hoa anh thích nhất. Anh đã trang trọng đưa loài lan tím dại lên bìa hai tập thơ đầu tay của anh. Đó là tập ‘Nụ Hôn Loài Lan Tím Dại’ xuất bản năm 1992 và tập ‘Vũ Điệu Loài Lan Tím Hoang’ xuất bản năm 1994. Anh đã nhân cách hoá loài lan tím dại nầy, rồi say sưa ngắm Nụ Hôn và Vũ Điệu của nó để cho hồn thơ hoà nhập và màu tím có dịp lan tràn khắp vũ trụ và cả lòng người.
Anh Thái Thụy Vy thích loại lan rừng màu tím dại vì loại lan nầy rất dễ tìm thấy trong các khu rừng Việt Nam, nhất vùng rừng Nam Cát Tiên, Mã Đà (Biên Hoà), mà tôi đã có dịp thấy được hai loại, một loại mọc thành cụm với nhiều cọng bông tím và một loại mọc thành chuổi, bông tím nở li ti, cách nở giống như loài hoa thiết mộc lan, nay nở vài bông, mai nở vài bông, mùi thơm thoang thoảng cả ngày và kéo dài hàng tháng, rất được những người Chơi Lan yêu thích.
Màu Tím buồn..
Thái Thụy Vy đem màu tím vào thơ và rất trang trọng đối với loài lan tím dại, cũng như trước đây, nhà thơ Hữu Loan đã từng đưa màu tím vào thơ và rất trân quí loài hoa sim tím.
‘ ..Những chiều hành quân qua những đồi sim..Màu tím hoa sim tím cả chiều hoang biền biệt… Tôi yêu màu hoa.. Áo anh sứt chỉ đường tà – Vợ anh chết sớm mẹ già chưa khâu..’ .
Và sau đây, tôi xin mời các bạn lắng nghe màu Tím của vạn vật êm chảy qua từng trang thơ của Thái Thụy Vy :
Nơi tôi ở nhiều hoa lan màu tím
Cách nhà nàng qua mấy chấn song xanh
…
Tuổi học trò tôi viết thơ mực tím
Xếp cánh diều mượn gió gửi thư xanh
…
Tay nắm tay cùng đón gió muôn phương
Má nàng thơm hương loài lan tím dại
…
Lan tím hoang nhung nhớ dáng hương rừng
Thiên lý dại vấn vương bàn tay nhỏ
(Nụ hôn loài lan tím dại)
Cám ơn đời có em để nhớ
Chiều nay nhìn mây tím lang thang
(Bơ Vơ)
Em nhé về đi bóng trải thềm
Hàng cau đứng lịm tím hoàng hôn
(Thuở nhớ người)
Gầy em tím ngát hương trời
Hoa đăng cỏ nội hình hài diệu vơi
(Hồn hoa pensée)
Bến vắng cây trâm tím lịm tàng
Với tay níu lại thời gian tím
Quây lưng chợt bốn mắt ngỡ ngàng
(Chiều tim tím)
Chiều nay tìm đến vườn xưa
Pensée tim tím nô đùa gió thu
Người đâu chỉ thấy sương mù
Đàn ai thổn thức vi vu phím ngà
(Chợt nhớ tàn phai)
Ôi gió ơi ! Thương mây tím hững hờ
Mỏi mê đò dọc xuôi bờ bến mơ
…
Gốc bằng lăng giò lan tím hương trời
Tôi lên bến nhặt mù u trăn trở
(Lớp sóng phù sinh)
Lục bình bông tím trôi hờ hững
Tim nầy tan nát lững lờ trông
(Mưa bên sông)
Chiều giăng mắc tím khăn sô
Cánh buồm vô định nắng tô biển hờn
(Kẻ chài nhớ biển Thuận)
Cõi trời tim tím hoàng hôn
Cõi đời tơi tả cõi ta oặn buồn
(Cõi tình)
Chiều nay mây tím giăng đầu núi
Dạ lững non cao khuất dậm ngoài
(Đỉnh sầu)
Bâng khuâng môi tím đứng chờ
Mắt chìm nhung nhớ nhắc lời cố nhân
(Lạc loài)
Tiếng tim nhức nhối âm thầm
Thoát ra từ cõi tím bầm nẻo xưa
(Tình câm)
Bằng lăng tim tím khóc thầm
Mây trôi vô định trời gầm xa xa
(Đường chiều)
Tóc em mây tím lang thang
Anh khung trời cũ bàng hoàng tê môi
(Chiếc hôn đầu)
Dĩ vảng ốm nhom vòng tay tím
Mảnh tình gầy guộc khối tình si
(Lẻ bạn)
Nhớ thôi em phút chung đôi lạc lối
Nhìn giòng đời tim tím chuổi lang thang
…
Trong hơi thở nghe linh hồn nức nỡ
Mưa ngoài kia xao xuyến tím long lanh
(Còn nhớ mãi)
Nói với em lời hoa tím thì thầm
Cõi sâu kỷ niệm đá ngầm suy tư
…
Nói với em lời hoa tím thì thầm
Trong khung trời cũ tím bầm nẻo mơ.
(Lời hoa tím)
Tóc em xanh biếc cài lan tím
Suối chảy đôi giòng chiếc lược mơ
(Nẻo tình ái xa xưa)
Em đã yêu anh lứa tuổi hờn
Yêu hoa lan tím ướp cô đơn
Yêu bằng cuồng dại bằng nhung nhớ
(Ngày xưa cuồng ái)
Những câu thơ màu tím trên đây nằm trong tập ‘Nụ hôn loài lan tím dại’
Chiếc cầu sắt ngắm sông xanh
Dề lục bình tím chui nhanh dưới cầu
Tím loang vệt tím tím màu
Tím sim màu áo rót vào thời gian
(Có một giòng sông tím)
Trên bờ bông tím , ô môi tím
Dưới nước lục bình tím lê thê
…
Trải bao năm tháng, vui buồn có
Người còn tím mãi lục bình ôi !
(Đêm nghe lục bình trôi)
Hoàng hôn nhuộm tím lá khô
Núi rừng im tiếng mây xô nhau về
(Hoàng hôn một cuộc tình)
Ngước nhìn mây tím xa xôi
Trong tôi bỗng thoảng một trời nhớ nhung.
(Người tình không chân dung)
Thời gian tím ngắt ngàn sao
Đêm về mắt ngọt chao dao rặng sầu
Về đâu tim hỡi về đâu
Cõi đi về, cõi thiên thâu cõi nào ?
(Hành trình về cõi tim)
Bến chiều mây tím vương vương
Hồn tôi bỗng nở vô thường đoá hoa
(Bên nầy cõi chết)
Lửa phong thắp sáng cõi đời
Núi thay áo tím xuống đồi ngủ yên
Lá thu nằm ngủ triền miên
Có Pensée tím xoay nghiêng gió mùa
(Thu tím)
Buồn ơi trời tim tím loang
Trăng về tĩnh mịch đời hoang vắng rồi
(Buồn ơi! Đến với ta)
(trong tập ‘Vũ điệu loài lan tím hoang’)
Thấy anh Thái Thụy Vy yêu màu tím, nhất là loài lan tím dại, nên tôi cũng hoà chút mực tím, viết mấy dòng thơ sau đây để tặng anh, coi như một tâm hồn đồng điệu.
Màu Tím
Tím từ ly rượu nếp than
Tím sầu viễn xứ tím trang sử đời
Tím hoàng hôn tím khung trời
Tím lòng lữ khách tím nơi dãi dầu
Tím tương lai tím mộng đầu
Tím về dĩ vảng tím câu giao tình
Tím qua mấy nẻo trường đình
Bằng lăng tím nước lan rừng tím cây
Mồng tơi mực tím héo gây
Màu sim tím cả trời mây thôn Đoài
Lục bình mấy vạt trôi xuôi
Đò ngang tím bến chim trời cánh xiêu
Tặng anh quãng tím đường chiều
Cho sầu cổ độ về yêu tháng ngày.
Và sau đây, tôi xin trích vài cảm nghĩ của các nhà văn nhận xét về tập thơ ‘Nụ Hôn Loài Lan Tím Dại’ của nhà thơ Thái Thụy Vy:
Nhà văn Duy Lam:
‘… Nhà thơ Thái Thụy Vy có một tâm sự buồn nên thơ anh làm hầu hết buồn… giòng thơ trữ tình lãng mạn của những thập niên 1930-1940…được nhiều lớp độc giả yêu thơ dành cho những cảm tình và sự đón tiếp thân tình. …có ưu điểm… một số bài một số câu thơ đã rõ ràng là những khai phá mới mẻ, mang đến cho ngôn ngữ thơ những sắc thái độc đáo.’…
Nhà văn Lê Nhật Thăng:
‘… Quả thật Thái Thụy Vy đã ít nhiều mang lại vóc dáng mới mẻ, nguồn gốc tràn đầy sinh lực trong từng trang chữ. Tác phẩm đầu tay này là một báo hiệu rực rỡ..’
Giáo sư Bùi Hữu Thư Ph.D:
‘…Thơ Thái Thụy Vy thật là da diết, chắt chiu và nung nấu… Những bài thơ lục bát của anh rất điêu luyện …êm nhẹ, quyến rủ như thơ của Nguyễn Bính trong bài ‘Cô Hàng Xóm’, Huy Cận trong bài ‘Ngậm Ngùi’, Xuân Diệu trong bài ‘ Chiều’. Khái Hưng trong bài ‘Tình Tuyệt Vọng’…
Nhà xuất bản Phù Viên:
‘… Và toàn bộ thi phẩm “ Nụ Hôn Loài Lan Tím Dại” của nhà thơ Thái Thụy Vy như những vết nắng đầu ngày rọi xuyên vào khu rừng thu còn sương sớm và lá vàng phủ kín…’
Xuyên qua hai tập thơ nói trên, tôi thấy Thái Thụy Vy u ẩn nhiều tâm sự, anh không biết gửi vào đâu cho dịu vợi nỗi buồn, nên anh chắt chiu, rồi đem trút cả vào thơ. Thơ buồn thơ mới hay, khiến ai khi đọc thơ anh cũng bùi ngùi thương cảm :
‘Bằng lăng tim tím khóc thầm’
‘Si em màu áo tủi hờn hoa sim’
‘Chiều nay có kẻ tình say’
‘Lấy mây băng vết thương tày cổ sơ’
‘Có con linh điểu trọc đầu’
‘Ngày đêm tha đá lấp sầu đại dương’
Chừng sáu câu thơ trên đây thôi, cũng đủ cho tôi ngồi suy tư, uống cạn một bình trà và thả hồn theo khói thuốc… rồi liên tưởng đến một kẻ tình si, đang mang vết thương lòng tím màu năm tháng cũ… nhưng vẫn cố trả nợ dâu, đi góp nhặt từng vần thơ để lấp mạch sầu thiên cổ. Thật đáng cảm phục thay !
Nguyễn Kim Lộc
( Chicago, ngày 14-05-05)
Kho Hình 
Pages: 
