BÔNG ĐIÊN ĐIỂN

Bông điên điển làm dưa

Trước đây không lâu, người nông dân nghèo khổ dùng bông điên điển nấu cháo cầm cự với cơn đói của những tháng ngày không có khả năng kiếm được tiền. Ngày nay, với những người nghèo, bông điên điển giúp họ có thêm thu nhập bên cạnh việc đánh bắt cá, tép trên những cánh đồng trắng xóa một màu nước nổi. Nhưng để trở thành món ngon, cách giản dị nhất là người ta dùng bông điên điển làm dưa. Chỉ cần ngâm bông điên điển đã lặt rửa sạch với giá sống để cho ráo nước rồi ngâm trong nước vo gạo lắng cho trong pha muối có độ mặn vừa chuẩn trong cái vịm hay khạp nhỏ, đậy lá chuối hoặc lá môn, ủ kín chừng ba ngày sau là đã có một dĩa dưa vừa chua vừa giòn vừa đăng đắng, chấm với nước tương giằm ớt ăn đã ngon mà chấm với cá hoặc thịt kho lại càng ngon hơn. Nếu ta cho vào món dưa này bông súng, ngó sen, củ co, xác dừa nạo rồi nêm tỏi đường, muối, bột ngọt thì giòn ngon không chê được. Đây là món ăn thường được dùng ăn ghém với mắm kho lạt hay cá linh kho mía

Bún nước lèo - Bánh xèo

Đến Châu Đốc (An Giang), trong những ngày mùa nước nổi, bạn sẽ được thưởng thức tô bún nước lèo độc đáo. Tô bún ở đây cũng giống như tô bún nước lèo ở Sóc Trăng hoặc tô bún mắm ở Cần Thơ nhưng rau thì khác. Nếu như ở những địa phương trên người ta ăn bún với rau ghém được làm bằng giá, hẹ, bắp chuối xắt nhuyễn thì ở Châu Đốc bạn sẽ được thưởng thức hương vị lạ kỳ của chỉ độc một loại bông điên điển mà thôi. Muốn có phong vị thời khẩn hoang, người ta nấu một nồi mắm kho, nhúng bông điên điển cùng một vài loại rau sống khác. Mùa nước nổi cũng là mùa cá linh từ Biển Hồ (Campuchia) trôi dạt xuống sông Tiền, sông Hậu. Nấu một cái lẩu cá linh với me sống (hoặc nặn chanh) vừa chua, người địa phương chỉ nhúng độc một thứ hoa vàng rực này vào. Với bông điên điển, cả hai món ăn này sẽ cho bạn một bữa tiệc dân dã mà không phải nhà hàng nào ở thành phố cũng có được. Món ngon này sẽ càng trở nên hấp dẫn hơn nếu có vài người bạn "tâm đầu" bên ly rượu đế, nói chuyện mùa màng, chuyện làm ăn, chuyện thời sự quốc tế rôm rả trong những buổi chiều bảng lảng bóng hoàng hôn. Tình làng nghĩa xóm sao mà đậm đà đến vậy! Bông điên điển còn được dùng để nấu canh chua cá rô, xào tép, làm nhưn bánh xèo... cho ta những món ăn vừa ngon vừa ngọt.






Bông điên điển còn được dùng để xào tép, làm nhân bánh xèo... - một bữa tiệc miền quê vừa ngon, vừa lạ miệng mà không phải nhà hàng, quán ăn nào cũng có được. Giữa những ngày trời nước mênh mông, mưa gió mịt mù mà nhà có khách thì không gì hơn là chiêu đãi một bữa bánh xèo bông điên điển.
Bánh được làm rất đơn giản nhưng hương vị lại đậm đà khó quên. Dùng bột gạo pha với nước cốt dừa cho loãng, thêm chút bột nghệ vào cho bánh được vàng và thơm. Bông điên điển hái về, rửa sạch, để cho ráo nước. Thịt lợn xắt miếng nhỏ, ướp muối, tiêu, tỏi, đường, bột ngọt... để độ nửa giờ cho thịt thấm. Xào thịt lên, khi gần chín thì cho bông điên điển vào xào chung, làm thành nhân của bánh. Để có được chiếc bánh giòn, thơm thì cần chú ý cách chiên: bắc chảo bằng gang lên bếp, để lửa riu riu. Dùng cọng lá chuối cắt tựa một đầu, rồi chấm mỡ hay dầu thoa đều trên mặt chảo, đổ bột vào tráng cho tròn và mỏng, rắc thêm vài con tép lên mặt bánh. Khi bánh vừa chín thì cho nhân vào, để chừng hai phút cho bánh thật chín và vàng rồi gập đôi chiếc bánh lại như hình bán nguyệt, xúc ra đĩa hoặc mâm. Bánh xèo bông điên điển làm xong có hương vị thơm lừng của bột, nghệ, nước cốt dừa, thịt, tép, bông điên điển, mỡ, hành, tiêu, tỏi và nhiều thứ gia vị khác. Bánh được ăn với các loại rau trong vướn nhà như: đọt bằng lăng, đọt xoài, đọt điều, đọt cách, ... Lấy một miiếng bánh xèo cuốn với các loại rau chấm nước mắm làm sẵn, bạn sẽ cảm nhận được hương vị tuyệt vời, nhớ hoài món ăn miền dân dã.

Canh chua cá linh bông điên điển

Ai đã từng đến miền Tây vào mùa nước nổi thì không thể không biết đến nồi canh chua bông điên điển. Khi con nước tràn ngập các bờ sông, bờ ruộng cũng là lúc điên điển trổ đầy cành những đoá hoa vàng rực màu nắng phương Nam, phất phơ trong ngọn gió hoặc rũ oẳn trong những cơn mưa

Thế nhưng quen thuộc với người dân miền Tây hơn cả chính là nồi canh chua bông điên điển nấu với cá linh hay cá rô đồng. Bông điên điển vừa mới hái xuống còn tươi rói, đựng đầy trong rổ, cạnh bên là chiếc lẩu than đựng canh nóng hực, chỉ khi nào ăn thì mới gắp và nhúng vào nước canh đang sôi. Có nhiều nơi còn dùng bông điên điển để ăn với bún nước lèo bên cạnh những loại rau khác như bông súng, bắp chuối xắt nhuyễn... Thưởng thức một lần rồi hẳn bạn sẽ không thể nào quên cái vị nhẫn nhẫn, bùi bùi rất đặc trưng của nó.

Canh chua cá linh ăn một bữa mới ngon, không hâm lại vì cá mềm, dễ nát. Có thể dùng me hoặc chanh để nấu canh chua, còn rau nêm nên dùng rau om hoặc ngò gai. Nên chuẩn bị sẵn một tô nêm, gồm có các loại gia vị: rau thơm xắt nhỏ, ớt, đường, muối hoặc nước mắm.
Khi nước sôi, bỏ cá vào nồi rồi đậy nắp lại. Canh chừng xem nồi canh xuống rồi mới nêm. Nêm canh chua cũng là một nghệ thuật: nêm sao cho có vị không chua quá cũng không quá ngọt, mà ngót ngót là được.
Múc canh chua ra tô lớn, nhìn những chấm mỡ li ti của cá linh nổi lên trên mặt nước canh và khói từ tô canh bốc lên thơm ngạt ngào rất thèm ăn. Ăn canh chua dù nấu với cá nào, cũng nên ăn với nước mắm nguyên chất. Đừng quên cho vào đĩa nước mắm vài lát ớt!
 

Dau Do wrote on 06. Apr 2011 , 09:44:


Chị ơi ,

Em còn nhớ chỉ ăn chè đậu đỏ nhưng cứ căn dặn đừng lấy... bánh lọt 

PTr

Phuong_Tran wrote on 06. Apr 2011 , 22:49:

 

Quán lề đường nổi tiếng không cần tên

Hàng ngàn nhà hàng, quán ăn với đủ thứ tên tuổi có mặt ở Sài Gòn bên cạnh nhiều quán ăn không tên. Trong hàng ngàn quán không tên đó, có những quán được nhiều người biết tiếng, truyền tai nhau...

Nổi tiếng không cần có tên



Những quán ăn bình dân này với đặc trưng dễ nhận biết là không hề có bảng hiệu, thường trụ ở một góc nào đó hay trong một con hẻm của khu phố. Cửa hàng chỉ vỏn vẹn cái bàn bán hàng hay chiếc xe đẩy, cùng với nồi thức ăn bên cạnh và thực khách ngồi ghế đẩu, thậm chí đứng.

Đặc điểm nữa là quán bán hàng vào một giờ nhất định. Chẳng hạn, quán bánh canh đường Bùi Minh Trực, quận 8 thì đúng 15 giờ 15 phút bắt đầu mở hàng; quán bánh đúc Phan Đăng Lưu, quận Phú Nhuận bán lúc 14 giờ 30 phút; xe xôi cadé Trần Phú, quận 5 thì phải từ 18 giờ mới bán; còn quán hủ tíu gà cư xá Lý Thường Kiệt (khách quen gọi là hủ tíu gà Nguyễn Kim) thì mở cửa đúng 6 giờ sáng và chỉ bán đến 9 giờ. Khi đã bán, quán lúc nào cũng đông nghẹt khách, ai đến trễ thì đành phải ra về vì hàng đã bán hết.

Các quán kể trên đều “nhất nghệ tinh” – hầu như qua bao nhiêu năm chỉ bán một loại thức ăn. Anh Hải, chủ quán bánh canh ở đường Bùi Minh Trực, chỉ nhớ quán tồn tại từ khi anh mười mấy tuổi cho đến nay, khi anh đã thành người đàn ông hơn 40 tuổi. Anh Hải kể, thấy anh lận đận với đủ các nghề bán dạo kiếm sống, một người chị của anh dạy cho cách nấu bánh canh. Cứ khoảng 1 giờ trưa là anh dọn ra bán cho bà con hàng xóm. Khách ăn cứ đông dần lên và bây giờ ngày nào cũng vậy, hai nồi bánh canh to đùng luôn bán hết sạch.



Bánh đúc

Chủ quán bánh đúc Phan Đăng Lưu thì cho biết, quán mở từ năm 1976. Đã 35 năm, quán ban đầu bán cho lối xóm, dần dần người quanh khu vực biết và bây giờ thì khách khắp nơi trong thành phố ghé ăn. Mấy bà, mấy chị mua về cho con cháu; người làm việc thì ghé ăn chén bánh đúc lỡ bữa; tuổi teen thì đi nguyên nhóm ăn chơi vừa lạ miệng vừa vui,… Quán lúc nào cũng có hai người múc bánh, hai người bưng cho khách, mà khách phải chờ trên 15 phút mới có bánh ăn.

Xe xôi cadé của ông chủ người Hoa góc đường Trần Phú, quận 5 mở bán cũng đã rất nhiều năm. Đủ loại khách từ khắp nơi ghé ngang mua xôi cadé, rau câu. Từ lúc xe đẩy ra góc phố đến lúc hết hàng khoảng 21 giờ, không lúc nào vắng khách.

Chất lượng và bí quyết riêng

Quán bình dân nhưng chất lượng món ăn không bình dân, là tính chất nổi bật của những quán ăn không bảng hiệu. Chẳng hạn, bánh canh của anh Hải luôn có giò heo được hầm kỹ, thịt nạc xắt miếng mỏng, tôm khô, da heo, hành lá, hành phi… giúp nồi nước lèo dậy hương thơm phức, vị ngọt đậm đà. Khách ngồi đợi nghe hương thơm đã thấy… thèm. Bánh đúc Phan Đăng Lưu hấp dẫn bởi màu bánh vàng mơ. Múc ra, chén bột bánh còn nóng hổi cho thêm đậu xanh, thịt băm cùng hành phi, chan nước mắm chua ngọt; vậy là nhẩn nha thưởng thức ngon lành.

Xôi cadé là món ăn chơi nhưng không kém phần tinh tế. Giữa lớp xôi trắng phau là miếng cadé vàng ươm được làm từ lòng đỏ trứng đánh với nước cốt dừa hấp chín. Vị thơm của cadé lan toả, càng ăn càng thấy vị béo ngọt của cadé quyện lấy nếp dẻo quánh.

Quán hủ tíu gà cư xá Lý Thường Kiệt hút khách bởi nấu bằng gà ta chính hiệu. Nước lèo thơm, ngon đặc sắc; gà ta xé dai dai, ngọt thịt. Tuy nhiên, nếu tinh ý sẽ thấy đa số khách thích ăn hủ tíu khô. Tô hủ tíu được trộn thêm một loại nước xốt do quán tự chế. Húp chén nước lèo thơm ngọt với hành lá xanh kèm theo để nếm trọn vẹn hương vị hủ tíu gà.

Quán ăn không bảng hiệu nhưng nổi tiếng là một trong những nét đặc biệt, độc đáo của ẩm thực Sài Gòn.

Quang Tâm – Minh Cúc

( SGTT )

Bánh tằm bì

S

GTT.VN - Sinh sống và phát triển từ nền văn hoá nông nghiệp lúa nước, người dân Nam Bộ đã sáng tạo ra biết bao món ăn từ gạo, với các loại bánh bèo, bánh xèo, bánh khọt, bánh ít, bánh tằm bì…đã trở nên quen thuộc. Bánh tằm bì cũng như các loại bánh kể trên là món ăn no hay ăn chơi đều được.



Bánh tằm ngon hay không tùy vào cách pha bột và se bánh. Nhưng để có bột tốt, thì người làm bánh tằm phải chọn gạo tẻ loại ngon ngâm vài đêm rồi mới xay, pha bột vừa xay với nước muối loãng rồi ngâm tiếp hai đêm nữa. Sau cùng là giai đoạn khuấy trùng hay còn gọi là hồ bột, giai đoạn này sẽ cho quyết định hương vị bánh tằm đặc thù. Mỗi vùng đều có bánh tằm, nhưng không nơi nào giống nhau, bởi từng cọng bánh tằm có cách pha bột khác nhau mà hình thành nên khẩu vị riêng. Không ai giống ai, nhờ thói quen, tay nghề, kinh nghiệm lâu năm mà người làm bánh tằm sẽ biết cách khuấy bột đúng mức, cứng quá thì bánh dễ bị ốc trâu, bở gãy, bánh không dẻo và dai; nếu bột mềm quá thì bánh hay dính, không đẹp...

Như người miền Tây Nam Bộ thường nói, bánh tằm phải ăn loại se bằng tay mới là bánh tằm. Nhất là những lò bánh ngày xưa, mấy cô thợ se bánh nhiều và nghề đến mức se bột trên bắp vế trắng nõn nà (?) thì bảo đảm thứ bánh tằm này mới ngon “hết biết“. Vì dùng tay se nên cọng bánh không đều, có độ lớn nhỏ, dài ngắn khác nhau. Chính vì sự thô ráp này mà cọng bánh có vị ngon lạ. Và có lẽ nhờ có hơi người nên cọng bánh tằm như được thổi hồn vào trong nó, mà những cọng bánh đều tăm tắp ép bằng khuôn không hề có được.

Bánh tằm không thể thiếu là nước cốt dừa. Nước cốt dừa cho vào nồi thắng cho cạn dần, thêm chút muối và hơi nhỉnh vị đường cùng chút bột để tạo độ sánh. Nước cốt dừa hơi ngọt, ẩn bên dưới là vị mặn, lại được thêm một ít hành lá cắt nhuyễn thơm lừng thì mới đúng e để ăn bánh tằm. Bánh tằm có nơi ăn bằng tô như bún thịt nướng. Nhưng ăn bánh tằm phải bằng dĩa hơi sâu lòng mới thú vị vì dĩa rộng nên người ăn ngắm nghía đủ thứ dưa leo, xà lách, giá, rau thơm lót dưới cùng, đám bánh tằm trắng phau trên nền rau xanh. Một lớp bì vàng, nhúm đậu phộng rang, mấy sợi đồ chua như điểm duyên cho bánh. Còn lòng dĩa sâu để nước cốt dừa và nước mắm dễ tụ lại, vừa ăn vừa húp miếng nước mới khoái.

Chan miếng nước cốt dừa lên bánh, mùi vị, hương sắc của rau, bì hòa quyện cùng nước cốt dừa thẩm thấu vào từng cọng bánh. Cuối cùng là hỗn hợp mặn ngọt chua cay của nước mắm, chính cái vị nước mắm đã đưa đẩy món bánh tằm bì trở nên đậm đà, thuần túy hương vị dân dã phương Nam không lẫn vào đâu được.

Bánh tằm bì ở các vùng đa số giống nhau; riêng vùng Bạc Liêu, Trà Vinh thì thêm vào dĩa bánh tằm bì là một, hai viên xíu mại. Thích ăn theo món ngọt thì cho thêm đậu xanh vào bánh tằm. Theo người địa phương lý giải có lẽ là đây vùng có nhiều người Hoa sinh sống nên sự kết hợp của xíu mại vào bánh tằm là điều tự nhiên của quá trình giao thoa giữa các nền văn hóa ẩm thực.

Ở thành phố, bánh tằm bì thường có trong các chợ vào buổi sáng. Còn kiếm nơi bán chuyên bánh tầm bì hơi khó. Trên đường Lý Thường Kiệt, Q.10 gần Co-opMart Lý Thường Kiệt có quán Bà Ba bán từ lâu và quán bánh tằm bì Đồng Tháp trên đường Nguyễn Trãi giáp ngã ba Bùi Hữu Nghĩa đã có mặt trên 10 năm qua.

Bài & ảnh: Quang Tâm

nang ton nu wrote on 16. Mar 2011 , 23:44:


Lâu quá không vào ăn hàng , mà thấy các chị cũng tự nhiên " âm thầm dẹp tiệm " như bị công an đuổi. nay vào lại thấy bài tả món ăn Hoa Thiên Lý thật đẹp thật ngon nên , nhắc lại mời cả nhà cùng dùng

Nắng hè oi ả bữa cơm trưa
Hái vội chùm hoa nụ chớm vừa
Bắt bếp sôi tăm tô nước luộc
Cối say giã nát bát canh cua
Quả cà hoa lý thơm chan chứa
Thịt lợn sườn non ngọt mát đưa
Lá thắm giàn nhà ăn có sẵn
Đẹp lòng chồng vợ mái tranh xưa

Kahat

Phuong_Tran wrote on 24. Mar 2011 , 07:13:

Canh Chua Bông So Đũa
Tác giả: Ngọc Phương,

CA 05/09/2012

Người dân quê miền sông nước Cửu Long
Ai cũng biết loài bông tên So Đũa
Tôi nhớ lắm quê nhà ngày còn nhỏ
Thuở hồn nhiên chưa trăn trở chuyện đời,
Gió chướng về thổi lạnh khắp muôn nơi
Bông So Đũa trổ trắng ngời trước ngỏ.
Hoa không hương, không sắc màu lan tỏa
Trắng tinh khôi rạng rở nữa vầng trăng.
Những trưa hè êm ả gió tung tăng
Tôi rảo bước dưới nắng vàng rực rỡ,
Hái trong tay những chùm hoa chưa nở
Bữa cơm ngon đang hớn hở đợi chờ.
Cha ra đồng xúc một mớ tép tơ
Mẹ nhóm bếp đợi chờ cha trở lại.
Chén cơm mẻ, cọng ngò om góp lại
Nồi canh chua làm ngây dại lòng người.
Lại thêm vào vài khoanh ớt hiểm tươi
Chén nước mắm nghe xé cay đầu lưỡi.
Cũng có khi bông luộc tươi một rổ,
Cá Linh kho, ô hô.. quá đậm đà!
Để bây giờ, dẫu đã phải đi xa
Bông So Đũa còn trong ta nỗi nhớ!