Miên Du-Đà Lạt và Ca khúc Theo Dòng Nước Trôi
Qua sự giới thiệu của chị Miên Du-Đà Lạt tôi đã nghe thử bài hát Theo Dòng Nước Trôi ,nhạc và lời của Miên Du-Đà Lạt, đã được phổ biến trên mạng thơ nhạc
www.trinhnu.net năm qua. Tôi biết và quen với thi sĩ Miên Du qua các bài thơ post trên Diễn đàn Thi Văn cũng như ở một số diễn đàn khác . Thơ của Miên Du rất nhẹ nhàng, dễ hiểu nhưng không kém phần sâu sắc. Một điểm khác là bố cục và hành âm của bài thơ có nhiều nhạc tính nên các bài thơ của MD dễ cho nhạc sĩ có hứng để phổ nhạc. Đó là lý do thơ của Miên Du được rất nhiều nhạc sĩ trên net phổ nhạc trong đó có tôi. Tôi cũng phổ cho Miên Du hai bản Mưa Vẫn Ngậm Ngùi Rơi và Đời Vẫn Mãi Lang Thang khoảng hai năm trước đây. Bài Đời Vẫn Mãi Lang Thang cũng vừa được trình làng sau hơn hai năm lang thang kén chọn ca sĩ.
Hai năm trước đây, chị có tâm sự với tôi là làm thơ đã hết ý rồi và muốn tìm hiểu qua lãnh vực sáng tác nhạc. Lúc đó tôi còn nhớ là Miên Du và Xuân Thảo hai người bạn thường như cập bài trùng và thỉnh thoảng gọi tôi vào lúc gần nửa đêm để cho nghe mấy bài nhạc mới viết của hai người bạn nầy . Dù không có gì là ầm ỉ và hay ho lắm nhưng đâu ai biết các thi sĩ nổi tiếng thì có khi chẳng bắt đầu bằng thơ con cóc. Các cố gắng sáng tác nhỏ nầy đã đưa Miên Du một bước tiến khá xa khi tôi nghe bài Theo Dòng Nước Trôi.
Dù Miên Du không có trình độ nhạc lý hấp thụ tại trường lớp như các nhạc sĩ khác nhưng chị vẫn không nản chí tìm tòi và học hỏi trong lãnh vực sáng tác. Vì việc sáng tác nhạc vốn dĩ đòi hỏi mức độ sáng tạo trong lúc cấu trúc các giai điệu sao cho có thể ca được theo đúng các luật lệ về nhạc. Trong khi lời nhạc cần súc tích ngắn gọn là điểm then chốt thành công trong các ca khúc Việt. MD-ĐL đã viết và viết liên tục một số lượng bài không ít trong hai năm qua. Thỉnh thoảng tôi cũng có vào nghe một số bài nhạc của MD-ĐL đã viết. Các bài nhạc của chị viết theo trường phái “easy listening” tức là dễ nghe, không cầu kỳ và lời của các bài nhạc này mang âm hưởng thơ của Miên Du- Đà Lạt. Nhẹ nhàng nhưng vẫn sâu sắc. Nhạc dễ nghe thì có lẽ ai cũng làm được vì viết trên các thang bậc đơn giản. Chữ dùng dễ hiểu thì sẽ làm người nghe theo dõi dễ dàng và tuỳ theo mức độ cảm nhận sẽ thích ít hay nhiều.
Những bài viết ban đầu của chị tuy có tính dễ nghe nhưng chưa có tính dễ nhớ, hoặc nếu có thì rất kém. Dễ nghe cũng phải dễ nhớ thì bài nhạc mới đi xa được. Một trong những nhạc sĩ viết nhạc dễ nghe và dễ nhớ nhất là nhạc sĩ Lam Phương. Các bài nhạc của ông có giai điệu rất Việt và có tính riêng biệt dễ nhớ đến mức nghe vài lần là muốn thuộc cả bài hát. Dễ nhớ theo tôi còn có nghĩa là hay, mới, lạ, hoặc có điểm độc đáo nào đó khả dĩ làm cho người nghe ghi nhận vào trí nhớ một cách tự nhiên mà không cần phải cố gắng. Do đó tôi cũng có nghe qua và ghi nhận các cố gắng của chị trong lãnh vực sáng tác nhạc trong thời gian qua. Nhưng nhạc của chị cũng không làm tôi chú ý lắm cho đến khi lắng nghe bài Theo Dòng Nước Trôi. Sau khi đã nghe, cũng như nghe đi nghe lại nhiều lần thì tôi bắt đầu cảm nhận được sự sâu sắc thực sự của một người nhạc sĩ có trình độ trong lãnh vực sáng tác . Vì theo tôi một bài nhạc dễ nghe và dễ nhớ không phải chỉ có giai điệu hay mới lạ để lôi cuốn cảm quan người nghe mà còn đòi hỏi một bố cục thật chặt chẽ về nhạc và lời. Ca khúc Theo Dòng Nước Trôi theo tôi đã đạt được các yếu tố về hay,mới, lạ lẫn bố cục khá chặt chẽ trong cả nhạc và lời.
Theo Dòng Nước Trôi là một bức tranh thủy mạc, vẽ lung linh một người lữ khách một buổi chiều đã dùng chân trước một ngọn núi đá với thác nước cheo leo. Cã một thác nước trắng xoá đổ từ triền núi rồi chảy dần thành khe suối nhỏ với tiếng nước róc rách reo vui cùng người lữ khách. Người lữ khách đã men theo đòng nước trồi từ thác chảy xiết rồi qua thành dòng suối. Qua bao núi đồi, qua rừng hoang và cuối cùng đã dừng chân ở một bến đợi. Ôi vẫn là ta bơ vơ bên bến đợi, còn lại nửa mảnh tình đã quá mỏi nầy xin thả theo dòng nước trôi ....trôi.
Một trong những điểm đã tạo những xúc cảm lạ cho người nghe là cách diễn tả tình cảm rất táo bạo như: “Theo ngược dòng thác chảy, chôn dấu khối tình riêng” . Dĩ nhiên làm sao mà theo ngược dòng thác chảy cho được nhưng để chôn dấu khối tình riêng mà theo ngược dòng thác chảy lên đến tận nguồn thì quả là các ý từ táo bạo để diễn tả khối tình riếng đã được chôn dấu rất đặc biệt.
“Chiều đi qua ngọn núi xanh, trời vân vân, vân vân mây trắng” đã được tác giả dùng kỹ thuật vừa điệp ngữ, điệp âm trong nhạc đã tạo cho người nghe một thoáng hồn lâng lâng trước hình ảnh núi xanh biếc trên bầu trời đầy mây trắng tuyệt đẹp. Chưa hết tác giả đã nhân cách hoá với ngọn gió như là: “Gió hôn nhẹ cành lan. Ôi một thoáng buồn bâng khuâng” Tác giả đã hài hoà giữa cảnh và tình một cách tuyệt vời qua giòng nhạc valse thật quyến rũ.
Để chuẩn bị đi vào kết thúc, hình ảnh sau đây trong lời bài nhạc tôi cho là tuyệt diệu:
“Chiều đi qua khu rừng vắng, đếm sỏi đá rong rêu . Từng vết đời còn đọng trên lối mòn quạnh hiu. Chiều đi qua bến đợi, bơ vơ đứng bên đời, nủa mảnh tình đã mỏi ...”
Dòng nhạc lúc này đã chuyển qua một khúc quanh mới. Các nốt nhạc đã chùng lại và trầm xuống như than thở, như nghẹn ngào, như cô đơn, như bứt rứt để lên cao vào câu kết "thả theo dòng nước trôi ". Thả là hết, còn lại nửa mảnh tình thả theo dòng nước trôi là thả theo dòng đời, là buông xuôi theo định mệnh đã an bài. Tới đâu thì tới. Một câu kết tuyệt vời giữa lời và nhạc cho người nghe một cảm giác buông xuôi nhẹ nhàng sau một cuộc hành trình của người lữ khách theo dòng nước trôi. Cuộc hành trình này đã chấm dứt ở bến đợi vì quá mỏi gối chồn chân. Nhưng có lẽ người lữ khách này đã chưa thật sự mỏi mệt mà chính nửa mảnh tình riêng mới thật sự đã đã làm cho con người mỏi mệt…
Dù phạm vi bài viết này không đào sâu vào lãnh vực nhạc lý vì nhạc thì vô bờ bến, là khai phá, là mở rộng. Miễn là không đi quá các định luật căn bản về cấu trúc bài nhạc. Các chất nhạc mới lạ tràn đầy tình cảm con người là nhạc sẽ di vào lòng người nghe dễ dàng. Tôi cho là tác giả đã thành công và sáng tác một các xuất thần khi hoàn thành bài nhạc này với các tình cảm rất thật từ trái tim…
Một trong những điểm đóng góp cho sự thành công của bài hát này là nhạc trình bày được hoà âm rất trong sáng. Bên cạnh tiếng đàn violin réo rắt như quyện với dòng suối chảy quanh co . Tiếng đàn nhẹ nhàng, ray rứt như ôm cả một khối tình riêng theo dòng nước trôi.
Cuối cùng điểm chính cho bài hát thành công là giọng hát điêu luyện của nữ ca sĩ Quỳnh Lan. Có khi diễn tả qua lời viết không bằng thực sự nghe bài hát hát thì bạn sẽ hiểu được cái hay của nó. Từ cách phát âm rất chuẩn, cho đến các luyến láy cần thiết. Vì ca nhạc valse khác các loại nhạc thường. Lúc cần ngắt phải ngắt nhanh, Lúc cần ngân phải ngân đủ dài để tạo thành giòng nhạc valse quyến rũ được người nghe. Giọng hát của Quỳnh Lan tôi cho là tuyệt vời, dù không trong như nữ ca sĩ Ý Lan nhưng chính chút khàn khàn của Quỳnh Lan đã tạo riêng cho cô một chỗ đứng trong bài hát này khi hát vào đoạn cuối. Những nốt trầm của cô như là lời than thở, nuối tiếc, bâng khuâng, sao xuyến. Nửa mảnh tình đã mỏi, thôi thì thả theo dòng nước trôi, tới đâu thì tới ..vì mỏi quá rồi phải không chị Miên Du ?
Xin cảm ơn Miên Du-Đà Lạt đã cống hiến cho đời một tác phẩm tôi cho là rất giá trị về mặt nghệ thuật. Sự sáng tạo vượt bực trong ca khúc này đã tạo cho Miên Du- Đà Lạt một chỗ đứng trong làng nhạc sĩ sáng tác có trình độ tại hải ngoại.. Có lẽ mọi người khi nghe nhạc phẩm này cũng sẽ đồng ý với những nhận xét của tôi trên đây. Thình giả có lẽ sẽ nở một nụ cười khoan khoái để chào đón tác phẩm này như chấp nhận một mòn quà tặng thân thương của nhạc sĩ Miên Du. Một ca khúc đã được viết bằng tất cả tâm hồn và trái tim của chị dành cho thính giả.
Theo Dòng Nước Trôi là một tác phẩm khó có thể bỏ qua nếu bạn đang khao khát được nghe một ca khúc mới. Và dĩ nhiên nếu bạn có nửa mảnh tình đã mỏi thì bạn sẽ thấm thía nhiều hơn ...
Đỗ Quân
June 12, 2005
Xin click vào link sau đây để nghe ca khúc này .
http://trinhnu.net/m/miendu/index.php?action=Music&case=view&musicId=3688&n=1&p=...
Kho Hình 
Pages: 
