Con ngươì đã bỏ thì giờ chăm sóc , nghĩ tới , và tốn tiên` cho mái tóc nhiềuu hơn là bất cứ bộ phận nào trong cơ thể . Vì caí tóc cùng với cái răng, là cả một góc con ngườì....

** Vài điêù về tóc

Toc' có trên toan` cơ thể trừ long` ban` tay, ban` chân, Không kể ở trên đâù , các nơi khác tóc được gọi là lông.
Khoa học cho tóc cái nhiệm vụ che chở cho đâù khỏi sức nóng của nắng rọi vaò huyệt thiên hội, lông mi ngăn vật lạ bay vô mắt. Nhưng với dân gian thì" quân tử lông chân, tiểu nhân lông bụng " . Một thanh niên cường tráng đâỳ lông ngực thì lại kích thích gợi tình . Nom mượt- mà như vậy mà tóc chỉ là nhom' tế bào chết từ một chân toc' dưới da nhô lên. với 95% chất keratin, một loại chất đạm cứng như nhôm.
Nhìn dưới kính hiển vi, sợi tóc cắt ngang có ba lớp: lớp ngoài tế bào xêp' chồng lên nhau như mái ngói; lớp giữa là những sợi tế bào dài nhỏ có chất phẩm làm tóc có màu ; lơp' trong cùng gồm những tế bào khá chắc làm cho tóc bền bỉ. Dươí chân toc' có những mạch máu nhỏ để nuôi dưỡng tóc và nhiêù tuyến nhờn tiết ra một lớp chất dâù, mỡ béo và muối với độ acid pH 4.5- 5.5 để che chở tóc và làm tóc óng mướt. Mỹ phẩm có độ kiêm` với pH trên 7 đêù lam` tóc khô, hư , chẻ và rụng. Từ chân tóc có vài thớ cơ thịt khi co lại ( vì lạnh, vì cảm giác sợ hãi ) làm tóc dựng đứng lên.( ma nó đè làm tôi dựng tóc gáy lên !!)
Tuỳ theo hình dạng của chân tóc mà tóc ta thẳng ( chân tóc tròn, bầu dục hay dẹp ). Trung bình mỗi ngươì có khoảng 115.000 sợi tóc. Anh nào tóc đỏ thì it' , con` chị tóc hung thì nhiều hơn.
Tóc đã được sắp xếp để thi nhau tăng trưởng và rơi rụng : khoảng 85% tóc phát triển, dài ra ; 15% tóc ngưng dài khoảng 3,4 tháng rôì rụng . Mỗi tháng tóc dài ra già nửa phân, mau dài vào mùa hè hơn mùa đông, ngày hơn đêm. Tóc tôn` tại được 2 tới 5 năm rồi rụng . Mỗi tháng theo nhịp độ sinh học bình thường, có chừng trên 100 sợi tóc liên tục ra đi nhưng đều được thay thế.

** Thăng trầm cuả tóc

Trải qua thời gian, niên tuế, tóc thay đổi và báo hiệu sự chuyển tiếp từ tuổi ngọc, tuổi trung, tráng niên sang tuổi hạc cuả con người . Tóc sẽ khô , nhỏ sợi đi, đổi sang màu bạc; sẽ rụng nhiều hơn, đôi khi ngược đời lại mọc nhiêù ở những nơi bình thường có it' như lỗ mũi, vành tai . Những tuyến nhờn dưới chân tóc kém hoạt động, toc' thành khô, cứng , dễ gãy hoặc chẻ đôị Với tuổi cao, sự nuôi dưỡng nhất là chất đạm bị giam? bớt, khiến tóc cũng chịu chung số phận thiếu dinh dưỡng nên sợi nhỏ , kém vẻ tươi tốt, màu mỡ. Tóc 1 laõ nhân 70 sẽ trở nên mảnh mai như khi mới sanh. Khi tế bào màu trong toc' giảm, tóc thành không màu, mà ta gọi là tóc bạc. Càng ít màu , tóc càng bạc hơn. Sự bạc tóc là chuyện bình thường, sớm muộn gì cũng xảy ra ở con ngườị Tóc khởi sự bạc ở ở 2 bên thái dương bạc lên.
Khoa học chưa giải thích được tại sao tóc bạc, mà chỉ đoán là vì thiếu chất dinh dưỡng, sinh tố B, hoặc là do căng thẳng tâm trí, do gene xấu. Ngũ Tử Tư qua một đêm suy nghĩ trầm kha, sáng ra tóc bạc phợ Anh em cựu tù nhân cải tạo mình thiếu gì người bạc tóc chỉ sau vài tháng, vaì năm nhập trại , xa gia đình , vợ con .
Chưa có cách nào để lật ngược tình trạng bạc tóc , mà chỉ vì nhiều người quá quan tâm, âu lo tới nó, nên đã làm giầu cho đám con buôn cả tỷ bạc mỗi năm với những mỹ phẩm, thuốc nhuộm tóc. Ta có thể để nó bạc tự nhiên ( nom cũng hâp' dẫn và có uy tin' lắm ) , hoặc nhuộm với các loại thuốc nặng nhẹ khác nhau, nhưng cứ dăm bảy tuần lại phải nhuộm lại chứ để tóc chân trắng mình đen coi cũng hơi kỳ .
Ngoài cái lo tóc bạc lại đến ưu tư về tóc rụng.
Có nhiêù nguyên nhân làm rụng toc' như:dùng thuốc nhuộm, uốn tóc không đúng chỉ dẫn , quá nhiều , quá thông thường hao(.c nhiều thứ cùng một lúc . Hoặc có thể buộc tóc quá căng, chải tóc với lược có răng khít nhau, nhất là chải mạnh taỵ Phụ nữ sau khi sanh, tóc rụng vài tháng , nửa năm mới hết . Hoặc uống vài dược phẩm chữa bịnh cao huyết áp, tim, phong thấp , ngưà thai; dinh dưỡng thiêú chất đạm, sắt hoặc uống nhiêù sinh tố A, radiation therapy ..Tất cả đều có ảnh hưởng đến sự rụng tóc .

** Căng thẳng tâm thần

Khi tóc rụng nhiêù hơn thường lệ và không được thay thế. ta có thể bị hoí đầu , một hiện tượng chung , và bình thường cho cả nam ( 43%) lẫn nữ ( 8% ).
Chẳng ai biết tại sao ta hói . Xưa kia, ngườì ta bảo hói là vì những chất độc đó đây ảnh hưởng vào tóc. Có một thời kỳ sinh viên Y Khoa được giảng dạy là não bộ nở ra do trí thông minh cao khiến tóc rụng nhiều , chứng cớ là đàn bà và ngườì nô lệ ít bị hói !!! Có người lại bảo đội mũ nhiều, gội tóc quá thường, đầu nhiêù gầụ. làm ta hói . Rôì lại cho hói là dấu hiệu kém khả năng cuả đàn ông.. Ngaỳ nay theo khoa học, bình thường hói là do di truyền, thành ra cứ nhìn hình chụp cuả tiền nhân ta có thể ước đoán được tương lai, số phận mái tóc của ta .
Hói có nhiều kiểu, nhất là ở đàn ông. Từ năm 1950, mẫu Hamilton với 8 kiểu hói đã được dùng để phân loạị Mẫu thông thường là từ trán lên đỉnh đầu, ra phía sau chừa một vành tóc hình móng ngựa trên gáy . Nữ giới thì tóc rụng từng chỗ trên khắp đâù . Quan sát cho hay dân Phi Châu rất ít hói , ngươì Á Châu lại càng ít hơn .
Hói đã làm nhiều người lo âu, rầu rĩ. Các bác sĩ cho rằng tâm trạng sợ hói nguy hại hơn chính hiện trạng hói, vì ngoại trừ khi do các nguyên nhân kể trên gây ra, hói di truyền chẳng có hại gì cho sức khoẻ. Tuy vậy, từ thơì xa xưa, con người đã tim` đủ mọi cách để trị hóị Nữ hoàng Ai Cập những thế kỷ trước đã dùng chất sáp chế từ vỏ traí chà là và chân chó . Vài ngươì khuyên muốn khỏi hói thì đàn ông thiến quách nó đi, vì họ nghĩ kích thích tố Testoterone cao làm hói tóc. Nhiêù anh bịp bợm đã rùm beng quảng cáo đủ loại thuốc mọc tóc, mọc lông và bợ được khối tiền cuả khách dễ tin. Cách đây it' năm, một hãng baò chế dược phẩm Hoa Kỳ tung ra thị trường thuốc Rogaine, giup' tóc mọc lại khi thoa lên da đầụ Thuốc khá công hiệu , nhất là ở ngươì trẻ. Nhưng không phaỉ ai dùng cũng có kết quả tốt, nết tốt thì phải cả năm sau mới trông thấy, và muốn tóc mọc dài lâu thì phaỉ dùng liên tục vì ngưng thuốc thì sợi tóc mới mọc sẽ rụng đị Một tháng tốn cả 100 mỹ kim mà bảo hiểm thường không trả tiền thuốc. Lại còn viên Propecia uống mỗi ngày, môĩ tháng cũng tốn trên dươí 50 mỹ kim.
Ta cũng có thể câý tóc. Khoa câý tóc khởi thuỷ từ Nhật vaò thập niên 1930, ngaỳ nay khá tân tiến và rất phổ biến vì hiệu nghiệm. Bác sĩ sẽ câý vào da chỗ hói một dúm chừng 10 sợi tóc lấy từ phân` sau hay bên cạnh đầu . Vaì tuần sau thì tóc cấy này rụng , nhưng chân tóc đã cứng và tóc mới mọc rạ Thường thường ta cần 4 lần cấy cách nhau 4 tháng. Phương phap' naỳ khá tốn kém mươi ngan` mỹ kim trở lên là it' .
Rẻ tiền hơn có lẽ chỉ việc phủ lên đâù một mái tóc giả bằng hoá chất, hoặc tóc thật cuả tha nhân, vưà mau chóng , luc' nào cũng có và lại đủ màu sắc, kiểu cọ rất vui mắt . Nêú không, thì có sao để vậỵ Ngươì đẹp đâu có chê đầu hói không gợi tình mà ta phải lo Mà cũng già đờì rồi , đâu còn sợ chế riễu " đâù trọc long lóc bình vôi, cậu ngôì cậu bậy cậu bôi lên đầu " như thuở thò lò mũi xanh.

** Chăm sóc tóc

Ngaỳ xưa, thiếu nữ quê ta giản dị chỉ gội tóc bằng nước bồ kết, vừa thơm vừa vô hại, rôì sức dầu thaỏ mộc cho óng, mịn, lại chẳng tốn kém bao nhiêu . Vậy mà gặp phaỉ ông chồng keo kiệt còn bị than phiền rằng tóc dài thì tốn tiền dâù . Chẳng bù với bây giờ, nam nữ tân thời tiêu cả bạc triệu mỗi năm mua mỹ phẩm cũng như trả công săn sóc để có maí tóc đẹp cho ngươì tình khen . Có điều ta cũng nên nhớ vài căn bản sinh hóa học về tóc để mỹ phẩm khỏi làm hư tóc .
Đa số thuốc nhuộm, uốn , ep' tóc đều không tốt cho tóc . Shampoo ban' ngoài siêu thị thường có hoá chất surfactants để lam` sạch và lam` đẹp tóc, ngoaì ra còn pha thêm những chất như lanonin, thaỏ mộc, trứng , tinh chế dạ con, lade không ích lợi gì cho tóc mà chỉ làm lợi cho tài chính cho nhà sản xuất . Thuốc nhuộm gốc thảo mộc được dùng qua nhiêù thế kỷ, ít hại cho toc' vì nó ngấm vaò tóc tùy theo thuốc pha đặc , loãng . Thuốc nhuộm hoá học có nhiêu hợp chất kiềm, không những có hại cho tóc mà con` gây dị ứng cho da, nên ta cần cẩn thận . Khi ta không thích maù nào thì không nên dùng hóa chất khác để rửa mà nên đợi khi tóc dài ra thì cắt ngọn tóc đi, tranh' dùng quá nhiêù hóa chất khác nhau trên tóc.
Săn sóc tóc hàng ngày cũng là 1 nghệ thuật, tốn thì giờ vì tóc tuy vậy mà mỏng manh .
Nên chải tóc nhẹ từ chân tóc lên để phân tán chất nhờn đều lên thân tóc. Dùng lược thưa răng để tránh tổn thương sợi tóc và không nên chải tóc khi còn ướt vì lược sẽ kéo dài tóc ướt còn dính vào nhaụ Có thể dùng ngón tay để gỡ dần tóc ướt . Được ngón tay ngươì tình thì con` gì tốt hơn nữa ..
Khi gội đầu, lam` ướt tóc với nước ấm, đổ shampoo vaò lòng bàn tay bôi lên tóc, lấy đầu ngón tay ( không phaỉ móng tay ) thoa cho đêù vaò tóc và chân tóc rôì xả nước cho sạch hết shampoo . Bình thường ta có thể gội với xà bông tắm là quá đủ để lam` sạch bụi bậm và hoá chất dính vaò tóc .
Lau khô tóc rất nhẹ nhàng, tốt hơn là hong tóc khô tự nhiên trong không khí. Nếu cần sấy cho khô, nên dùng hơi nóng vừa phaỉ và giữ máy sấy xa da đâù một chút . Khi búi toc' , chải kiểu tranh' kéo tóc quá căng . Nếu cần cuộn tóc, nên quấn nhẹ vaò cuộn, rôì để qua đêm, sáng hôm sau mới gỡ..

BS Nguyễn Ý Đức